Dấu mốc quan trọng, khẳng định sự chủ động, trách nhiệm, đóng góp thực chất của Quốc hội thúc đẩy quan hệ Việt Nam – Trung Quốc

Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường khẳng định, những kết quả phong phú, thực chất trong chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã đóng góp quan trọng cụ thể hoá các định hướng chiến lược trong quan hệ Việt Nam – Trung Quốc. Đặc biệt, chuyến thăm là dấu mốc mang tính lịch sử trong quan hệ hữu nghị hợp tác giữa cơ quan lập pháp hai nước, khẳng định sự chủ động, tích cực, trách nhiệm, đóng góp thực chất của Quốc hội trong việc thúc đẩy xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam – Trung Quốc vì hạnh phúc của Nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Chuyến thăm thành công hết sức tốt đẹp, đạt nhiều kết quả phong phú, thực chất

- Ông đánh giá như thế nào kết quả chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam?

- Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam là chuyến thăm cấp cao đầu tiên sau khi hai nước tuyên bố nâng tầm quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam – Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược vào tháng 12.2023 nhân chuyến thăm Việt Nam của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình.

Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội đã thành công hết sức tốt đẹp, đạt nhiều kết quả phong phú, thực chất trên nhiều lĩnh vực, từ chính trị, ngoại giao, nghị viện đến an ninh - quốc phòng, kinh tế - thương mại, đầu tư, kết nối giao thông, phối hợp đa phương, giao lưu nhân dân, kiểm soát và giải quyết bất đồng trên biển theo đúng định hướng “6 hơn” mà Lãnh đạo cao nhất hai Đảng, hai nước đã thống nhất.

Điều rất đặc biệt trong chuyến thăm là Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình - nhà lãnh đạo cao nhất của Trung Quốc – đã thu xếp gặp Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đầu tiên, ngay sau khi Đoàn tới Thủ đô Bắc Kinh, thể hiện sự coi trọng cao độ quan hệ Việt Nam – Trung Quốc và chuyến thăm của Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam. Tiếp đó, Chủ tịch Quốc hội đã hội đàm với Ủy viên trưởng Ủy ban Thường vụ Nhân đại toàn quốc Trung Quốc Triệu Lạc Tế, hội kiến Chủ tịch Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc Vương Hộ Ninh. Tại các cuộc hội đàm, hội kiến, Chủ tịch Quốc hội và các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã đi sâu trao đổi ở tầm chiến lược các vấn đề lớn trong quan hệ song phương trên tất cả các lĩnh vực cũng như tình hình quốc tế, khu vực cùng quan tâm, qua đó đã tăng cường tin cậy chính trị, thúc đẩy thực hiện các định hướng chiến lược trong quan hệ Việt Nam - Trung Quốc.

Cùng với các hoạt động cấp cao, trong khuôn khổ chuyến thăm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã thăm thành phố Thượng Hải - trung tâm kinh tế hàng đầu, hiện đại và phát triển bậc nhất của Trung Quốc, địa phương đi đầu, mở đường trong quá trình cải cách, mở cửa của Trung Quốc và tỉnh Vân Nam - địa phương có chung đường biên giới với Việt Nam, một trong những động lực tăng trưởng của khu vực Tây Nam Trung Quốc, có vị trí kết nối quan trọng với các nước ASEAN nói chung, Việt Nam nói riêng.

Tại Bắc Kinh, Thượng Hải và Vân Nam, Chủ tịch Quốc hội đã tiếp Bí thư Thành ủy Thượng Hải và Bí thư Tỉnh ủy Vân Nam, dự chương trình Gặp gỡ hữu nghị Nhân dân Việt Nam – Trung Quốc; tham dự tọa đàm về cải cách doanh nghiệp nhà nước với sự tham dự của khoảng 400 đại biểu; dự và có bài phát biểu quan trọng tại hai Diễn đàn chính sách pháp luật về thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư với sự tham dự của đông đảo cộng đồng doanh nghiệp hai bên, như Diễn đàn tại Vân Nam có hơn 450 đại biểu. Chủ tịch Quốc hội cũng đã dành thời gian tiếp lãnh đạo gần 20 tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu của Trung Quốc...

Qua tất cả các hoạt động trong chuyến thăm đều thể hiện một thông điệp nhất quán, xuyên suốt từ nhà lãnh đạo cấp cao nhất của Đảng và Nhà nước Trung Quốc, lãnh đạo Nhân đại toàn quốc, Chính hiệp toàn quốc đến lãnh đạo các địa phương và cộng đồng doanh nghiệp là: quan hệ Việt Nam - Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược, quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của mỗi nước. Việt Nam và Trung Quốc luôn mong muốn và sẵn sàng thúc đẩy quan hệ hợp tác ngày càng phát triển, đi vào chiều sâu, thực chất, đẩy nhanh việc thực hiện các định hướng chiến lược trong quan hệ Việt Nam – Trung Quốc, xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam – Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược bằng những hành động, những dự án hợp tác cụ thể.

“Hợp tác giữa hai cơ quan lập pháp có vai trò quan trọng không thể thay thế”, là một trong những trụ cột của quan hệ hai nước

- Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội được đánh giá là một dấu mốc có ý nghĩa lịch sử trong quan hệ giữa cơ quan lập pháp hai nước. Xin ông cho biết những kết quả cụ thể về hợp tác nghị viện từ chuyến thăm và điều này có ý nghĩa như thế nào với quan hệ hai nước trong thời gian tới?

- Đúng vậy, chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là một dấu mốc quan trọng, có ý nghĩa lịch sử trong quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Nhân đại toàn quốc Trung Quốc.

Trong chuyến thăm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và đồng chí Triệu Lạc Tế đã ký Thỏa thuận hợp tác mới, lần đầu tiên thiết lập cơ chế Ủy ban hợp tác giữa hai cơ quan lập pháp do Chủ tịch Quốc hội Việt Nam và Ủy viên trưởng Ủy ban Thường vụ Nhân đại toàn quốc Trung Quốc là đồng Chủ tịch với nhiệm vụ trọng tâm là làm sâu sắc và nâng tầm hợp tác nghị viện, thúc đẩy cùng xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược. Có thể nói rằng, đây là cơ chế hết sức đặc biệt, hiếm có trong quan hệ nghị viện thế giới, thể hiện sự tin cậy chính trị cao và quyết tâm của cả hai bên trong việc phát huy vai trò nghị viện thúc đẩy quan hệ Việt Nam – Trung Quốc trên các lĩnh vực vì hạnh phúc của Nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đều cho biết hết sức coi trọng quan hệ giữa cơ quan lập pháp hai nước trong tổng thể chung quan hệ hai Đảng, hai nước. Đặc biệt, tại cuộc hội kiến, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình đã nhấn mạnh với Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ “hợp tác giữa hai cơ quan lập pháp có vai trò quan trọng không thể thay thế trong quan hệ hai Đảng, hai nước”, đồng thời hết sức hoan nghênh việc hai cơ quan lập pháp ký Thỏa thuận hợp tác mới nhằm nâng cao mức độ và hiệu quả hợp tác, tích cực triển khai hợp tác trên các lĩnh vực và tới các cấp.

Chúng ta biết rằng, một trong những phương hướng hợp tác cơ bản, quan trọng nhất của quan hệ Việt - Trung là củng cố nền tảng xã hội vững chắc hơn. Phát biểu với đông đảo các nhân sĩ, trí thức, các cựu Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam, các học giả, nhà nghiên cứu, doanh nghiệp, thanh niên tại Điếu Ngư Đài, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã nhấn mạnh lại quan điểm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng "những nguyện vọng thiết tha, sâu xa từ bao đời nay của Nhân dân hai nước về hữu nghị, hòa bình, hợp tác và phát triển chính là nguồn sức mạnh to lớn và cơ sở vững chắc cho niềm tin về tương lai tươi sáng của quan hệ giữa hai nước láng giềng anh em đang trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội" và quan điểm của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình “gốc rễ của quan hệ hai nước Trung - Việt bắt nguồn từ nhân dân”. Chính vì thế, với vai trò là cơ quan đại diện cao nhất của Nhân dân mỗi nước, việc Quốc hội Việt Nam và Nhân đại toàn quốc Trung Quốc thiết lập quan hệ bền chặt, đi vào chiều sâu, thiết thực và hiệu quả hơn sẽ đóng góp quan trọng vào việc củng cố nền tảng dân ý bền vững hơn, nền tảng xã hội vững chắc hơn cho quan hệ Việt Nam – Trung Quốc.

- Cơ quan lập pháp hai nước sẽ tiếp tục triển khai các kết quả đạt được trong chuyến thăm như thế nào, thưa ông?

- Như tôi đã chia sẻ trước chuyến thăm, với nhận thức sâu sắc về vai trò của hợp tác nghị viện, với sự chủ động, tinh thần trách nhiệm cao của Quốc hội, ngay sau khi Lãnh đạo cao nhất của hai Đảng, hai nước nhất trí nâng tầm quan hệ hai nước và xây dựng “Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã đề nghị với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc về việc nghiên cứu thành lập cơ chế hợp tác nghị viện song phương để trao đổi những vấn đề hai bên cùng quan tâm, xây dựng quan hệ hình mẫu cho hợp tác nghị viện, tương xứng với “định vị mới”, tầm vóc mới của quan hệ hai nước.

Với Thỏa thuận hợp tác mới vừa được ký trong chuyến thăm chính thức Trung Quốc, cơ quan lập pháp hai nước không chỉ thiết lập cơ chế hợp tác đặc biệt mà còn bổ sung nhiều nội hàm hợp tác mới, phong phú và thực chất. Và không phải chờ đến khi kết thúc chuyến thăm mà ngay trong chuyến thăm, nhiều nội dung hợp tác đã được triển khai. 

Cụ thể, ngay sau khi Thoả thuận hợp tác giữa hai cơ quan lập pháp được ký, theo đề xuất của Văn phòng Quốc hội Việt Nam, với sự chứng kiến của đồng chí Vương Đình Huệ và đồng chí Triệu Lạc Tế, Văn phòng Quốc hội Việt Nam và Văn phòng Ủy ban Thường vụ Nhân đại toàn quốc Trung Quốc đã ký bản ghi nhớ hợp tác nhằm thúc đẩy trao đổi kinh nghiệm trong việc triển khai các hoạt động tham mưu, phục vụ hoạt động của cơ quan lập pháp hai nước, được phía bạn đánh giá rất cao.

Tiếp đó, Nhóm Nghị sĩ hữu nghị hai nước đã có cuộc làm việc, trao đổi và nhất trí phát huy hơn nữa vai trò “cầu nối hữu nghị” của hai Nhóm Nghị sĩ hữu nghị, tăng cường hơn nữa sự hiểu biết, tin cậy chính trị giữa các đại biểu Quốc hội/Nhân đại toàn quốc hai nước; trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm về xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế, xây dựng nền dân chủ nhân dân, chính sách dân tộc...

Ủy ban Kinh tế đã làm việc với Ủy ban Tài chính Kinh tế của Nhân đại toàn quốc Trung Quốc, tập trung trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm xây dựng, hoàn thiện thể chế phát triển kinh tế, các chính sách vĩ mô, phát triển khu thương mại tự do, các ưu tiên, ưu đãi khuyến khích đầu tư về đất đai, thuế, phí, thủ tục hành chính, các mô hình hoạt động của khu thương mại tự do, các cơ chế thử nghiệm có kiểm soát, phát triển đường sắt tốc độ cao, đường sắt cao tốc...

Ban Công tác đại biểu cũng đã làm việc với Ủy ban Công tác đại biểu của Nhân đại toàn quốc Trung Quốc, chia sẻ kinh nghiệm về bồi dưỡng, nâng cao chất lượng hoạt động của đại biểu dân cử; mô hình tổ chức, phương thức hoạt động của cơ quan lập pháp hai nước; mô hình tổ chức và phương thức hoạt động của Nhân đại/Hội đồng Nhân dân địa phương; tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương; các điều kiện bảo đảm hoạt động của đại biểu dân cử; công tác quy hoạch đại biểu; tiêu chí đánh giá kết quả hoạt động của đại biểu Quốc hội hàng năm và nhiệm kỳ...

Sau chuyến thăm, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội sẽ phối hợp chặt chẽ với Nhân đại toàn quốc Trung Quốc, Văn phòng Ủy ban Thường vụ Nhân đại toàn quốc Trung Quốc để thực hiện các nội dung hợp tác hai bên đã thống nhất. Trong đó, tiếp tục tăng cường giao lưu, trao đổi Đoàn cấp cao, các Ủy ban chuyên môn, Nhóm Nghị sỹ hữu nghị; thúc đẩy và tạo điều kiện tăng cường hợp tác giữa Hội đồng nhân dân/Nhân đại địa phương, đặc biệt là Hội đồng nhân dân/Nhân đại các tỉnh, khu tự trị biên giới hai nước; tập trung trao đổi kinh nghiệm về công tác lập pháp, giám sát và quản trị đất nước, tăng cường trao đổi kinh nghiệm trên các lĩnh vực như quản trị xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, kinh nghiệm phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam và chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới... 

Trong phạm vi quyền hạn của cơ quan lập pháp, hai bên cũng sẽ tích cực thúc đẩy hợp tác thiết thực, nhất là việc tạo lập khung khổ pháp lý và giám sát, đôn đốc thực hiện các thoả thuận hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực như: thương mại, đầu tư, giao thông vận tải, tài chính tiền tệ, an ninh lương thực, phát triển xanh, xóa đói giảm nghèo, văn hóa, giáo dục, khoa học công nghệ, y tế, phòng chống thiên tai, bảo vệ môi trường, giao lưu nhân dân… đẩy nhanh hợp tác chất lượng cao, thúc đẩy kết nối giữa khuôn khổ “Hai hành lang, một vành đai” và sáng kiến “Vành đai và Con đường”.

Hai cơ quan lập pháp cũng sẽ tiếp tục tăng cường ủng hộ lẫn nhau và phối hợp trên các diễn đàn quốc tế, trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm, bảo vệ công bằng, chính nghĩa quốc tế và lợi ích chung của các nước đang phát triển; thúc đẩy hòa bình, ổn định và phát triển phồn vinh của khu vực và trên thế giới.

- Xin trân trọng cảm ơn Tổng Thư ký Quốc hội!