5 năm xã biển "nhập" xã nông
Năm 2020, xã Phú Trạch và xã Hải Trạch được thông qua việc sắp xếp đơn vị hành chính, hợp nhất là xã Hải Phú, dưới sự đồng thuận của người dân 2 xã. Vào thời điểm đó, Phú Trạch được biết là xã thuần nông, người dân chủ yếu phụ thuộc vào gieo lúa, trồng khoai; trong khi đó, Hải Trạch lại nổi tiếng với thương nghiệp và ngư nghiệp, với những người buôn bán lành nghề và đi biển ngoài xa đem lại nguồn lợi kinh tế lớn.
Tuy nhiên, những giá trị về văn hóa và xã hội cốt lõi cơ bản đều tương đồng khi hai địa phương giáp nhau, người dân thường xuyên giao lưu, thông thương. Đặc biệt, theo Phó Chủ tịch UBND xã Hải Phú Nguyễn Xuân Tuyển, từ những năm chiến tranh, Nhân dân hai vùng đã đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau.
“Khi người dân vùng biển di cư, sơ tán, người dân vùng nông đã đùm bọc, hỗ trợ lẫn nhau. Vì vậy, tình cảm hai bên vô cùng khăng khít. Do đó, những giá trị của hai vùng với 2 ngành nghề khác nhau lại bồi đắp thêm những giá trị mới trong cộng đồng”, Phó Chủ tịch UBND xã Hải Phú cho biết.
Đến nay, sau hơn 4 năm sáp nhập xã, thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, mặc dù không tránh khỏi một số thay đổi về thủ tục hành chính cho người dân, tuy nhiên đời sống cơ bản ổn định không có xáo trộn. Đặc biệt, hoạt động kinh tế - xã hội có những thay đổi tích cực và vượt trội. Từ hai địa bàn còn nhiều khó khăn trong việc thực hiện các mục tiêu nông thôn mới, đến nay, xã Hải Phú đã về đích xây dựng nông thôn mới, có nhiều đổi thay trong diện mạo cũng như đời sống.
Ông Nguyễn Đức Thạnh (1964), xã Hải Phú, cho biết sau khi 2 xã là một, bước đầu có nhiều thay đổi và người dân cũng thấy rõ sự khác biệt trong nghề nghiệp 2 nơi, nhưng qua thời gian, hầu như không có nhiều xáo trộn.
“Tôi vốn là người làm nông ở xã Phú Trạch. Qua thời gian dài nhập xã, người dân chúng tôi thấy không có nhiều xáo trộn, mà ngược lại thì 2 thế mạnh có lẽ hỗ trợ nhau. Người dân cũng đoàn kết, tập trung làm ăn”, ông Nguyễn Đức Thạnh cho biết.
Tương tự, tại phường Đồng Hải, TP. Đồng Hới, vốn được hợp nhất từ phường Đồng Mỹ và phường Hải Đình. Sau thời gian sắp xếp, phường xác định mục tiêu tập trung phát triển dịch vụ và thương mại, qua đó, tuyên truyền để người dân cùng đồng lòng hướng phát triển và tập trung vào thế mạnh chung.
Mở rộng không gian phát triển
Thời gian qua, HĐND tỉnh Quảng Bình đã thông qua nhiều Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính, dựa trên sự đồng thuận của người dân các địa phương.
Tại Kỳ họp thứ 17, HĐND tỉnh Quảng Bình Khóa XVIII, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam tỉnh Phạm Thị Hân cho biết Nhân dân đã chấp hành tốt chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước và của tỉnh về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, cấp huyện giai đoạn 2023 - 2025 và các giai đoạn sau.
Tuy nhiên, tại một số địa phương, một bộ phận cử tri, nhân dân chưa chấp thuận khi lấy ý kiến về sáp nhập xã. Có 4 xã phải lấy ý kiến lần thứ 2 như xã Quảng Thủy, Quảng Tân khi nhập thành xã Tân Thủy; xã Vạn Trạch, Sơn Lộc khi nhập thành xã Vạn Lộc.
Trong đó, 2 xã vẫn chưa đạt tỷ lệ trên 50% cử tri đồng ý là xã Sơn Lộc và xã Vạn Trạch, huyện Bố Trạch.
Được biết, nguyên nhân của tình trạng trên là do một số cán bộ lo lắng về việc sắp xếp, bố trí cán bộ. Bên cạnh đó, một bộ phận cử tri và Nhân dân ở các xã trong diện sắp xếp lo lắng sự khác biệt về văn hóa, lịch sử, địa lý. Sự khó khăn trong thay đổi thông tin trên giấy tờ cá nhân sau sắp xếp, một số bất cập trong quản lý sử dụng cơ sở vật chất,… cũng là những cản trở khiến việc sắp xếp đơn vị hành chính tại một số địa phương trên chưa hoàn thành.
Tuy vậy, trên cơ sở những giá trị cốt lõi có chung của người dân toàn tỉnh, những đơn vị hành chính cấp xã đã thực hiện sắp xếp đều tiếp tục phát huy các thế mạnh về kinh tế - xã hội, giá trị văn hóa, lịch sử, địa lý dù khác biệt nhưng kết hợp hài hòa và ngày một đặc sắc. Trên hết, việc sắp xếp đơn vị hành chính có thể mở ra không gian phát triển và kết hợp nguồn lực để từng bước đạt các mục tiêu cao hơn.
Theo Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Trần Hải Châu đánh giá, việc sắp xếp đơn vị hành chính đã và đang góp phần mở rộng không gian phát triển, tạo giá trị mới, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân về sau này.