Quả cầu Vàng - chỉ dấu của Oscar

Khang Duy
Theo The Guardian• 28/01/2015 08:43

Quả cầu Vàng của Hiệp hội Báo chí nước ngoài Hollywood thường dự đoán khá chính xác những cái tên sẽ được xướng tại lễ trao giải Oscar. Phim và tài năng được tôn vinh tại sự kiện này sẽ cạnh tranh giải thưởng điện ảnh danh giá nhất thế giới. Tại sao Quả cầu Vàng có ảnh hưởng lớn đến Oscar như vậy?

Quả cầu Vàng tôn vinh cả điện ảnh và truyền hình, ở lĩnh vực điện ảnh lại chia ra phim chính kịch và phim hài/nhạc kịch. Trước khi giải Oscar được công bố còn có giải thưởng của Hiệp hội Đạo diễn, Hiệp hội Diễn viên, giải thưởng Tinh thần độc lập… nhưng Quả cầu Vàng là một trong những giải thưởng có tính dự báo cao nhất. Nhiều Quả cầu Vàng đã giành chiến thắng tại Oscar. Ví dụ, Quả cầu Vàng năm ngoái, 12 Years a Slave (12 năm nô lệ), Matthew McConaughey, Cate Blanchett và Alfonso Cuaron, tất cả sau đó đều giành tượng vàng Oscar, lần lượt ở các hạng mục: Phim hay nhất, Nam/Nữ diễn viên chính xuất sắc và Đạo diễn xuất sắc.

Lần gần đây nhất Quả cầu Vàng giành tất cả đề cử Oscar cũng như dự báo người chiến thắng chính xác là năm 2002, khi Chicago vừa được Quả cầu Vàng vừa được tượng Oscar ở hạng mục Phim hay nhất. Từ năm 2009, khi đề cử Oscar tăng lên 10 phim, chỉ 59% ứng cử viên Quả cầu Vàng Phim hay nhất được đề cử Oscar, nhưng có tới 88% Quả cầu Vàng được đề cử Oscar. Càng được nhiều đề cử Quả cầu Vàng, càng nhiều khả năng thành công tại Oscar. Nhưng nếu không được đề cử Quả cầu Vàng, có cơ hội tại Oscar không? Rất khó. Trong lịch sử mới chỉ 6 phim giành giải Oscar Phim hay nhất mà không được đề cử ở cùng hạng mục tại Quả cầu Vàng, đó là: From Here to Eternity (1953), Marty (1955), The Sting (1973), Chariots of Fire (1981), Gandhi (1982) và Crash (2004).

Tại sao Quả cầu Vàng có ảnh hưởng lớn đến khả năng chiến thắng tại Oscar? Theo Anthony Breznican, chuyên viết về điện ảnh của tuần báo Entertainment, đã theo dõi các giải thưởng này 14 năm, việc dự đoán chính xác của Quả cầu Vàng có chút mẹo. “Họ có 2 hạng mục: chính kịch và hài/nhạc kịch. Vì vậy, họ có thể nhân đôi số danh hiệu và khả năng đoán đúng cũng gấp đôi”. Vậy, Quả cầu Vàng dự đoán đúng Oscar như thế nào? Trong thập kỷ qua, 9/10 diễn viên giành Quả cầu Vàng sau đó giành tượng vàng Oscar ở cả hạng mục nam/nữ diễn viên chính. Còn ở hạng mục Phim hay nhất, 10 năm qua chỉ 4 phim giành Quả cầu Vàng sau đó được trao giải Oscar, trong đó có 3 phim chính kịch: The Lord of the Rings: The Return of the King (Chúa nhẫn: Đức Vua trở lại), Slumdog Millionaire (Triệu phú khu ổ chuột) và Argo; và 1 phim hài (Artist - Nghệ sĩ). Nếu phải so sánh thì Hiệp hội Đạo diễn Mỹ đã chọn chính xác 9/10 phim hay nhất, mặc dù mỗi năm họ chỉ tôn vinh 1 phim. Nhưng Quả cầu Vàng ngày càng tiến bộ, vì 3 năm qua, những phim được tôn vinh tại giải thưởng này sau đó đều giành Oscar Phim hay nhất.

Mặc dù phim/người giành Quả cầu Vàng thường sẽ được đề cử (và giành) giải Oscar, nhưng như Breznican đã chỉ ra, không có sự giao nhau giữa lá phiếu của các thành viên Viện hàn lâm Khoa học và nghệ thuật điện ảnh Mỹ và những người bỏ phiếu trong Hiệp hội Báo chí nước ngoài Hollywood (HFPA). “Không giống như người bỏ phiếu của Viện hàn lâm, gồm hàng nghìn người làm phim, HFPA chỉ có chưa đến 100 nhà báo quốc tế. Lý do Quả cầu Vàng là chỉ dấu quan trọng cho Oscar vì các nhà báo của HFPA muốn trao giải cho những phim họ tin sẽ đối thủ tại Oscar. Quả cầu Vàng cố gắng hết sức để phân tích người bỏ phiếu (cho Oscar), dự đoán cuộc đua sẽ đi đến đâu. Tôi nghĩ Quả cầu Vàng có ảnh hưởng tới Oscar là bởi điều đó, chứ không phải cách nào khác”.

Tất nhiên, Anthony Breznican khẳng định: “Tôi không cho (đề cử) Quả cầu Vàng là vô nghĩa. Tôi chỉ nghĩ rằng Hiệp hội Báo chí nước ngoài Hollywood không phải tổ chức rọi ánh sáng tới những bộ phim bị đánh giá thấp hoặc bị lép vế. Họ đến nơi ánh sáng đã chan hòa” - Breznican nói.