Tham dự có: Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi; các thành viên Ủy ban Pháp luật; đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan, đơn vị liên quan.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng phát biểu
Phát biểu khai mạc, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, phiên giải trình là diễn đàn để các đại biểu Quốc hội là thành viên Ủy ban Pháp luật, đại diện các cơ quan của Quốc hội, các bộ, ngành có liên quan, đặc biệt là Bộ Tài chính - cơ quan tham mưu, giúp Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về hải quan cùng xem xét, đánh giá tình hình thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan, những kết quả đã đạt được cần tiếp tục phát huy, những vấn đề còn vướng mắc, bất cập và trách nhiệm của các cơ quan; từ đó, kiến nghị các giải pháp tháo gỡ, đồng thời tiếp tục hoàn thiện pháp luật về hải quan và pháp luật có liên quan, đề cao trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, tiếp tục cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan, góp phần thực hiện mục tiêu đã đề ra tại Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 được phê duyệt tại Quyết định số 628/QĐ-TTg ngày 20.5.2022 của Thủ tướng Chính phủ.
Báo cáo tại Phiên giải trình, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trần Đức Hùng cho biết, từ ngày 1.1.2022 đến hết tháng 9.2024, Bộ Tài chính ban hành 8 thông tư trong lĩnh vực hải quan. Trong đó có 3 thông tư (bao gồm 2 thông tư sửa đổi, bổ sung; 1 thông tư thay thế) có chứa 5 thủ tục hành chính sửa đổi, bổ sung, thủ tục hành chính thay thế và 5 thủ tục hành chính bãi bỏ.
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trần Đức Hùng phát biểu
Trong giai đoạn hiện nay, ngành hải quan tiếp tục áp dụng các phương pháp quản lý hải quan hiện đại như: quản lý rủi ro; công nhận doanh nghiệp ưu tiên; đánh giá tuân thủ pháp luật hải quan; xác định trước mã số, trị giá, xuất xứ; kiểm tra sau thông quan...
Thực hiện mục tiêu chiến lược về thực hiện hải quan số, hải quan thông minh, bên cạnh đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã nỗ lực cải cách quy trình theo hướng đơn giản hóa, số hóa quy trình thủ tục hải quan hướng tới số hóa quy trình thủ tục và tự động hóa tối đa việc thực hiện thủ tục hải quan nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu và giảm thiểu thời gian thông quan và chi phí cho doanh nghiệp.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang phát biểu
Tại phiên giải trình, các đại biểu đánh giá cao báo cáo của Bộ Tài chính được chuẩn bị công phu, kỹ lưỡng; ghi nhận những nỗ lực của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan trong cải cách thủ tục hành chính thời gian qua. Những cải cách trong thực hiện thủ tục hành chính không chỉ giúp ngành hải quan nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước mà còn tạo thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp, khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, các ý kiến cũng chỉ rõ, việc thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan vẫn còn những bất cập, hạn chế cần được khắc phục.
Để phát huy ngày càng hiệu quả cơ chế một cửa quốc gia đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng giữa các bộ ngành, một số đại biểu đề nghị Tổng cục Hải quan đánh giá mức độ phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong cơ chế một cửa quốc gia; việc số hóa hồ sơ và liên thông điện tử giữa các bộ, ngành trong cơ chế một cửa quốc gia đã đáp ứng kỳ vọng hay chưa, nếu chưa thì Tổng cục Hải quan có giải pháp nào để cải thiện?
Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi phát biểu
Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cùng lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan liên quan đã cung cấp thông tin, giải trình cụ thể về trách nhiệm quản lý nhà nước, đưa ra giải pháp nhằm tháo gỡ vướng mắc, bất cập trong thực hiện thủ tục hành chính về hải quan.
Phát biểu kết luận, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, với tinh thần làm việc khẩn trương, trách nhiệm, nghiêm túc, Phiên giải trình đã cơ bản hoàn thành nội dung chương trình và đạt yêu cầu đề ra.
Sau Phiên giải trình, Ủy ban Pháp luật sẽ tổng hợp đầy đủ các ý kiến để hoàn thiện kết luận của Ủy ban về nội dung giải trình, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, gửi Chính phủ và các bộ, ngành.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đề nghị, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thời gian tới tiếp tục chỉ đạo Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật Hải quan năm 2014 để phục vụ công tác sắp xếp, tinh gọn bộ máy, đồng thời, khắc phục những bất cập, hạn chế.
Quang cảnh phiên họp
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cũng lưu ý, trước mắt, cần nghiên cứu sớm sửa đổi Nghị định số 85/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Trong đó, tập trung vào những nội dung liên quan đến cơ chế phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành; xây dựng cơ sở dữ liệu chung để chia sẻ thông tin, kiểm tra chuyên ngành, cấp phép, kiểm soát hàng hóa, kết nối trao đổi dữ liệu qua hệ thống một cửa quốc gia; công khai thông tin chia sẻ, có cơ chế phản hồi nhanh đối với những ý kiến đề xuất của doanh nghiệp.
Các bộ, ngành bám sát yêu cầu tại các nghị quyết, quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các quy định trong các luật chuyên ngành, đối với những vấn đề còn bất cập trong luật chuyên ngành cần đề xuất giải pháp để sửa đổi, bổ sung; nghiên cứu rà soát ban hành các văn bản theo thẩm quyền để bảo đảm tính đồng bộ của hệ thống pháp luật, tháo gỡ bất cập, hạn chế trong lĩnh vực mình phụ trách.
