Phát triển nguồn nhân lực y tế cơ sở

Nguồn: govvn

Theo đánh giá của Bộ Y tế, trong 5 năm qua, thực hiện Nghị quyết 08/2007 và Nghị quyết 18/2008 của Quốc hội về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật xã hội hóa để nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân; với nguồn vốn trái phiếu chính phủ đã ưu tiên đầu tư xây dựng, nâng cấp hệ thống cơ sở chăm sóc sức khỏe nhân dân tuyến cơ sở; bao gồm hệ thống bệnh viện tuyến huyện, đa khoa khu vực liên huyện, trạm y tế xã, phường và một số bệnh viện lao, tâm thần, ung bướu, nhi bệnh viện đa khoa tỉnh thuộc vùng miền núi, khó khăn. Đến nay đã có 594 bệnh viện - trung tâm y tế tuyến huyện và phòng khám đa khoa khu vực; hơn 800 đơn vị cơ sở khám chữa bệnh (KCB) cần đầu tư xây dựng mới, cải tạo tuyến này được xây dựng mới và cải tạo với tổng số vốn hơn 23 nghìn tỷ đồng.

Theo Phó cục trưởng Cục KCB Bộ Y tế Trần Quý Tường, chính sách đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho ngành y tế là hướng đi đúng, kịp thời. Cơ sở vật chất, trang thiết bị được đầu tư mới đã làm thay đổi hẳn diện mạo hệ thống y tế cơ sở; tăng số giường bệnh điều trị, các bệnh viện đều tăng 30% so với trước và thực hiện được trên 80% những thủ thuật tiên tiến phân tuyến cho huyện, giúp giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên, góp phần đưa dịch vụ y tế về gần dân, tạo điều kiện người dân vùng sâu, vùng xa được tiếp cận các dịch vụ y tế chất lượng.

Tuy nhiên, việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho hệ thống y tế cơ sở vừa qua dù đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, nhưng thực tế chưa thể phát huy hiệu quả cao, do nguồn nhân lực y tế cơ sở còn thiếu và yếu chuyên môn. Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện ngành y tế còn thiếu hàng ngàn bác sĩ và hàng chục ngàn cán bộ điều dưỡng, y tế dự phòng và với quy mô đào tạo như hiện nay thì phải nhiều năm nưa mới đáp ứng đủ số lượng cán bộ y tế cho tuyến cơ sở. Cụ thể toàn hệ thống y tế cơ sở còn thiếu khoảng 100 ngàn điều dưỡng và khoảng gần chục ngàn bác sĩ. Nhân lực cho y tế dự phòng mới chỉ đáp ứng được 76% nhu cầu ở tuyến Trung ương, 55% tuyến tỉnh và 43% tuyến huyện.

Giải pháp về nguồn nhân lực

Qua khảo sát của Bộ Y tế, nhân lực y tế đang thiếu trầm trọng, không chỉ các địa phương vùng sâu, vùng xa, vùng nông thôn mà ngay tại các thành phố lớn cũng đang thiếu bác sỹ. Đặc biệt, do phân bố không đều lực lượng cán bộ y tế giữa các vùng miền và các tuyến KCB nên không chỉ những địa phương vùng miền núi, vùng xa điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn luôn khát bác sĩ, cán bộ y tế có kỹ thuật cao. Cụ thể, theo nghiên cứu của Đại học Y tế Công cộng, năm 2012, có khoảng 60% bác sỹ tập trung ở thành thị, tỷ lệ trạm y tế xã có bác sỹ  vùng trung du và miền núi phía Bắc chỉ 32,4%, cá biệt tỉnh Lai Châu có tỷ lệ thấp nhất là 3,3%.

Để giải bài toán về nguồn nhân lực, Bộ Y tế đang triển khai xây dựng Dự án Giáo dục và đào tạo nhân lực y tế phục vụ cải cách hệ thống y tế. Tại một hội nghị mới đây về đào tạo nhân lực y tế, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng, đáp ứng đủ số lượng và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực y tế là đòi hỏi cấp thiết. Đáp ứng điều kiện này là mấu chốt cải cách hệ thống y tế, góp phần thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước về bảo đảm chăm lo sức khỏe nhân dân.

Theo đó, mục tiêu của dự án này là tập trung đào tạo nhân lực cho y tế cơ sở; cụ thể là nâng cao chất lượng bác sĩ đa khoa và điều dưỡng cao đẳng, đại học; bồi dưỡng năng lực chăm sóc sức khỏe ban đầu cho đội ngũ cán bộ y tế tuyến huyện và xã, nhất là các trạm y tế xã vùng núi, vùng xa; tập huấn định hướng phong tục tập quán văn hóa cho các bác sĩ trẻ; xây dựng hai trung tâm đào tạo, tiên tới thành lập hai trường đào tạo cán bộ y tế nhằm đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý y tế cơ sở, giám đốc bệnh viện giỏi lãnh đạo và quản lý tài chính, nhân lực, hạ tầng, hệ thống. Qua đó nâng cao chất lượng giáo dục y khoa, điều dưỡng và tăng cường năng lực chăm sóc sức khỏe ban đầu đáp ứng với mô hình bệnh tật và cơ cấu dân số, thực hiện các chiến lược và chính sách quốc gia về phát triển hệ thống y tế, đặc biệt là bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân và chống quá tải bệnh viện. Với nguồn vốn vay gần 100 triệu USD từ Ngân hàng Thế giới sẽ là nguồn lực quan trọng để ngành y tế thực hiện các giải pháp tăng cường chất lượng nguồn nhân lực từ cơ sở.