Đã sang tên trên "sổ đỏ" nhưng không bàn giao đất
Suốt 11 năm qua, vợ chồng ông Võ Ngọc Hùng (nguyên Phó Chánh án TAND tỉnh Đắk Lắk) và bà Đặng Thị Kiều (nguyên Phó Chánh án TAND TP Buôn Ma Thuột) miệt mài theo đuổi vụ kiện tranh chấp Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (QSDĐ) nhưng vẫn chưa có hồi kết.
Theo hồ sơ vụ án, vợ chồng ông Hùng và gia đình ông Y Miên Mlô và vợ là bà Đặng Thị Thùy Lan (cùng trú tỉnh Đắk Lắk) có mối quan hệ làm ăn từ lâu. Ngày 30.8.2010, bà Lan viết giấy biên nhận mượn của vợ chồng ông Hùng số tiền 2 tỷ đồng. Cuối năm 2011, bà Lan đã trả 50 triệu đồng còn nợ 1,95 tỷ đồng.
Năm 2012, vợ chồng ông Y Miên giới thiệu có 35.775m2 đất rẫy trồng cà phê tại xã Đliê Ya, huyện Krông Năng và đề nghị vợ chồng ông Hùng lấy rẫy để trừ nợ.
Ngày 20.5.2012, ông Miên và bà Lan đưa ông Hùng, bà Kiều vào xem rẫy, hai bên nhất trí mua bán rẫy với giá 50 triệu đồng/sào, giá chuyển nhượng toàn bộ rẫy là 1,79 tỷ đồng.
Tuy nhiên, do Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) đang đang thế chấp tại Quỹ tín dụng Trung ương chi nhánh Đắk Lắk, muốn lấy về thì phải trả 300 triệu đồng tiền gốc và gần 30 triệu đồng tiền lãi.
Vì vậy ngày 24.5.2012 ông Hùng, bà Kiều phải ký Hợp đồng tín dụng vay ngân hàng số tiền 1 tỷ đồng. Ngày 29.5.2012, bà Kiều rút 400 triệu đồng đưa cho bà Lan 330 triệu trả vào Quỹ tín dụng để rút sổ đỏ ra. Sau đó bà Lan giao sổ đỏ cho ông Hùng, bà Kiều tại trụ sở Quỹ tín dụng.
Tiếp đó, hai bên về nhà ông Hùng để tính toán số nợ. Theo đó số nợ 1,95 tỷ đồng trừ đi 1,79 tỷ mua rẫy còn 160 triệu đồng, cộng với 330 triệu đồng trả nợ giúp Quỹ tín dụng, vợ chồng bà Lan còn nợ 490 triệu đồng. Bà Lan viết trong giấy nợ với nội dung “nợ 490 triệu đồng, bao giờ có là trả”.
Ngày 30.5.2012, hai bên tới Phòng công chứng số 1 tỉnh Đắk Lắk để ký hợp đồng chuyển QSDĐ.
Ngày 15.6.2012, UBND huyện Krông Năng đã cấp sổ đỏ khu đất diện tích 35.775m2 cho ông Hùng và bà Kiều.
Sau khi ông Hùng, bà Kiều được cấp sổ, hai bên đi bàn giao đất rẫy nhưng không thành vì trên sổ đỏ khu đất có cạnh dài giáp đường nhựa là 85,7m, nhưng ông vợ chồng ông Y Miên chỉ giao 60m nên vợ chồng ông Hùng không đồng ý.
Trong khi đó, vợ chồng ông Y Miên cho rằng vợ chồng ông Hùng gửi tiền góp vốn cùng làm ăn bằng hình thức viết giấy cho vay nợ. Các bên thỏa thuận, hằng năm sau khi thu nợ sẽ tất toán, chia tiền gốc và lãi cho nhau rồi công khai xé bỏ các giấy tờ giao nhận tiền, góp vốn, vay nợ.
Vợ chồng ông Y Miên xác nhận giấy biên nhận ngày 30.8.2010 là có thật nhưng không công nhận còn khoản nợ 2 tỷ đồng mà chỉ công nhận ngày 29.5.2012, hai bên gặp nhau, đối chiếu các khoản thu chi, xác định ông Y Miên còn nợ vợ chồng ông Hùng 490 triệu đồng.
Để có tiền trả các khoản nợ, vợ chồng ông Y Miên đồng ý bán 35.775m2 rẫy cà phê cho vợ chồng ông Hùng với giá 1,967 tỷ đồng. Do sổ đỏ diện tích đất này đang thế chấp tại Quỹ tín dụng nên chiều 29.5.2012, vợ chồng ông Y Miên đã tự đem tiền đến tất toán cho Quỹ tín dụng, lấy sổ đỏ ra để giao cho vợ chồng ông Hùng. Nhưng do ông Hùng chưa trả khoản tiền mua rẫy còn lại (sau khi trừ khoản nợ 490 triệu đồng) là 1,477 tỷ đồng nên vợ chồng ông Y Miên không đồng ý giao đất.
Ngày 4.12.2012, vợ chồng ông Hùng khởi kiện, yêu cầu Tòa án buộc vợ chồng ông Y Miên bàn giao đủ 35.775m2 đất rẫy và trả 490 triệu đồng.
Quay về “điểm ban đầu” sau 4 cấp toà, 7 bản án
Ngày 22.9.2014, TAND huyện Krông Năng xét xử sơ thẩm và ban hành bản án số 21/2014/DS-ST, không chấp nhận đơn khởi kiện của vợ chồng ông Hùng về việc bàn giao khu đất và tuyên hủy Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ giữa 2 bên. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện buộc vợ chồng ông Y Miên trả 490 triệu đồng tiền nợ cho vợ chồng ông Hùng.
Vợ chồng ông Hùng kháng cáo. Ngày 5.2.2015, TAND tỉnh Đắk Lắk xét xử phúc thẩm và ban hành bản án số 28/2015/DS-PT tuyên y án sơ thẩm. Sau đó UBND huyện Krông Năng đã hủy sổ đỏ của vợ chồng ông Hùng.
Ngày 21.11.2017, TAND cấp cao tại Đà Nẵng ban hành Quyết định kháng nghị số 20/2017/KN-DS.
Ngày 12.1.2018 TAND cấp cao tại Đà Nẵng xét xử Giám đốc thẩm, ban hành Quyết định Giám đốc thẩm số 25/2018/GĐT-DS: Hủy Bản án sơ thẩm của TAND huyện Krông Năng và Bản án phúc thẩm của TAND tỉnh Đắk Lắk. Giao hồ sơ cho TAND huyện Krông Năng xét xử lại theo quy định của pháp luật.
Ngày 12.4.2018 TAND tỉnh Đắk Lắk ban hành Công văn số 228/TA-DS gửi TAND Tối cao kiến nghị đối với Quyết định giám đốc thẩm của TAND cấp cao tại Đà Nẵng.
Ngày 18.6.2019 TAND tối cao ban hành Thông báo số 43/TB-TA với nội dung: "Quyết định Giám đốc thẩm hủy Bản án sơ thẩm của TAND huyện Krông Năng và Bản án phúc thẩm của TAND tỉnh Đắk Lắk để xét xử sơ thẩm lại vụ án để làm rõ việc vay nợ giữa vợ chông ông Y Miên, với vợ chồng ông Hùng là cần thiết".
Ngày 2.3.2020 TAND huyện Krông Năng xét xử sơ thẩm (lần 2), ban hành bản án số 06/2020/DS-ST, chấp nhận một phần khởi kiện của vợ chồng ông Hùng, buộc vợ chồng ông Y Miên trả 490 triệu đồng tiền nợ cho ông Hùng, bà Kiều mà không tính lãi.
Ngày 1.4.2020 Viện trưởng VKSND tỉnh Đắk Lắk ban hành Quyết định số: 283/QĐKNPT-VKS-DS, Kháng nghị phúc thẩm đối với Bản án dân sự sơ thẩm (lần 2) của TAND huyện Krông Năng.
Ngày 5.10.2020 TAND tỉnh Đắk Lắk xét xử phúc thẩm (lần 2), chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của vợ chồng ông Hùng, buộc vợ chồng ông Y Miên trả cho ông Hùng, bà Kiều số tiền nợ gốc là 490 triệu đồng và hơn 313 triệu đồng tiền lãi.
Ngày 11.5.2021, Viện trưởng VKSND cấp cao tại Đà Nẵng ban hành Quyết định kháng nghị Giám đốc thẩm số 01/QĐKNGĐT-VKS-DS.
Ngày 9.7.2021, TAND cấp cao tại Đà Nẵng xét xử Giám đốc thẩm, ban hành Quyết định Giám đốc thẩm số 52/2021/DS-GĐT (lần 2) hủy Bản án phúc thẩm số 187/2020/DS-PT ngày 5.10.2020 của TAND tỉnh Đắk Lắk và Bản án sơ thẩm số 06/2020/DS-ST, ngày 2.3.2020 của TAND huyện Krông Năng, giao hồ sơ cho TAND huyện Krông Năng xét xử lại từ đầu.
Ngày 4.7.2023 TAND huyện Krông Năng xét xử sơ thẩm lần 3, ban hành Bản án số 35/2023/DS-ST: Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn; buộc vợ chồng ông Y Miên phải trả cho vợ chồng ông Hùng số tiền hơn 3 tỷ đồng là giá trị của khu đất ở thời điểm hiện tại.
Ngày 19.7.2023 Viện trưởng VKSND huyện Krông Năng ban hành Quyết định số 03/QĐ-VKS-DS, Kháng nghị phúc thẩm đối với Bản án dân sự sơ thẩm số 35/2023/DS-ST ngày 4.7.2023 của TAND huyện Krông Năng.
Dự kiến, ngày 12.12.2023 TAND tỉnh Đắk Lắk sẽ đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục phúc thẩm (lần 3).
Nhìn nhận về vụ việc này, Luật sư Nguyễn Văn Lộc, Đoàn Luật sư tỉnh Đắk Lắk cho rằng, trong vụ án này có 4 bản án bị huỷ vì một là kết luận trong bản án không phù hợp với những tình tiết khách quan của vụ án gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự.
Theo luật sư Lộc, vụ án có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, có sai sót trong việc áp dụng pháp luật dẫn đến việc ban hành bản án, quyết định không đúng, gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của nguyên đơn. Phiên toà phúc thẩm lần 3, HĐXX cần làm rõ, công tâm để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.
*Báo Đại biểu Nhân dân tiếp tục giám sát và thông tin quá trình giải quyết vụ việc tới cử tri và bạn đọc cả nước.