Pháp có bước đi đầu tiên trong việc ủng hộ quyền trợ tử

Hạ viện thông qua trong lần trình đầu tiên

Tại cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện Pháp, tổng cộng 305 nghị sĩ đã bỏ phiếu ủng hộ dự luật về quyền được trợ tử, trong khi 199 nghị sĩ bỏ phiếu chống. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người thúc đẩy dự luật này, ngay sau đó đã hoan nghênh kết quả cuộc bỏ phiếu và gọi sự kiện này là “một bước tiến quan trọng trên con đường tiến tới sự bác ái”.

Cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện Pháp chỉ là giai đoạn đầu tiên trong việc thông qua dự luật. Sau đó, dự luật sẽ được chuyển qua lại giữa Hạ viện và Thượng viện để tiến hành các điều chỉnh cần thiết để có thể được cả hai cơ quan lập pháp chấp nhận.

Điều kiện nghiêm ngặt

Dự luật về quyền được trợ tử hợp pháp hóa việc cho phép người sắp qua đời vì bệnh nặng chọn cái chết. Dự luật có những điều kiện rất nghiêm ngặt như chỉ áp dụng với bệnh nhân trên 18 tuổi - là công dân Pháp hoặc sống tại Pháp - mắc bệnh không thể chữa trị và “sẽ qua đời trong ngắn hoặc trung hạn”, cũng như những người đang trải qua nỗi đau “không thể chịu đựng được” về thể chất hoặc tâm lý, không thể chữa khỏi và đang tự nguyện tìm kiếm loại thuốc giúp chấm dứt cuộc sống.

Bên cạnh đó, chỉ những ai có khả năng tự nhận thức mới được phép được trợ tử, đồng nghĩa với việc những người mắc bệnh tâm thần nặng hoặc bị rối loạn chức năng thần kinh như Alzheimer sẽ không đủ tiêu chuẩn.

Theo dự luật, một khi bệnh nhân đồng ý tham gia quy trình trợ tử sẽ được yêu cầu xác nhận lại lựa chọn của mình sau 48 giờ, trước khi chờ tối đa hai tuần để nhận hồi đáp từ đội ngũ y tế. Bác sĩ sau đó sẽ kê đơn thuốc để giúp bệnh nhân có “cái chết êm ái”. Người bệnh có thể dùng thuốc tại nhà, viện dưỡng lão hoặc cơ sở chăm sóc khỏe.

Nhiều ý kiến trái chiều

Một báo cáo từ năm 2023 chỉ ra rằng, hầu hết công dân Pháp ủng hộ việc hợp pháp hóa quyền trợ tử, và các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy sự ủng hộ ngày càng tăng trong suốt 20 năm qua. Trong khi đó, các nhà hoạt động đã chỉ trích sự phức tạp và kéo dài của quá trình luật được thông qua tại Quốc hội, gây khó khăn cho những bệnh nhân đang chờ đợi các lựa chọn cuối đời.

Hồi đầu tháng 5 này, Tổng thống Emmanuel Macron đã gợi ý rằng, ông có thể yêu cầu cử tri Pháp chấp thuận quyền trợ tử thông qua một cuộc trưng cầu ý dân, nếu các cuộc thảo luận tại Quốc hội diễn ra không theo đúng tiến độ. Ông kêu gọi sự đồng thuận của người dân đối với vấn đề nhạy cảm này, nhưng đã bị Hội đồng bác sỹ quốc gia Pháp lên tiếng phản đối vì không muốn bị "lôi kéo" vào việc giúp các bệnh nhân hiểm nghèo tìm đến cái chết.

Trong khi đó, đại diện các cộng đồng tôn giáo ở Pháp cũng đã phản đối kịch liệt vì cho rằng sự sống của con người cho dù mong manh vẫn phải được tôn trọng.

Thực tế, cho đến nay phần lớn các nước trên thế giới đều chưa công nhận hoặc vẫn cấm “cái chết nhân đạo” hoặc các cách thức trợ tử. Tuy nhiên một số nước như Bỉ, Hà Lan, Luxembourg, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Thuỵ Sỹ, Canada, Argentina và một số bang của Mỹ, Australia lại chấp nhận việc này. Dự luật về quyền được trợ tử tại Pháp - với những tranh luận kéo dài - có được thông qua hay không sẽ vẫn phải chờ kết quả của cuộc bỏ phiếu tại kỳ họp Thượng viện Pháp sẽ kết thúc vào cuối mùa hè năm nay.