Phân hạng để bảo đảm quyền lợi cho người khuyết tật

- Được biết, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội là cơ quan tiếp thu, chỉnh sửa dự án Luật Người khuyết tật, vậy thông qua Hội thảo này sẽ giúp gì cho Ban soạn  thảo?

TT Nguyễn Trọng Đàm: Các đại biểu dự Hội thảo đóng góp nhiều ý kiến, trên cơ sở đó, Ban soạn thảo sẽ phối hợp với Uỷ ban Về các vấn đề xã hội lựa chọn những ý kiến xác đáng nhất để tiếp thu, chỉnh lý, giải trình các vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau như phân hạng người khuyết tật, về quy định sử dụng lao động là người khuyết tật trong các tổ chức cơ quan, doanh nghiệp nhằm hoàn thiện hơn nữa dự án Luật.

- Hiện nay, có một số ý kiến băn khoăn việc phân hạng người khuyết tật. Theo Thứ trưởng, việc phân hạng có khả thi không và được thực hiện như thế nào?

TT Nguyễn Trọng Đàm: Phân hạng khuyết tật là cần thiết, vì chính sách hỗ trợ người khuyết tật phải được xây dựng trên cơ sở nhu cầu cần hỗ trợ của người khuyết tật, trên nguyên tắc khó khăn nhiều hỗ trợ nhiều, khó khăn ít hỗ trợ ít. Như vậy, mới bảo đảm sự bình đẳng ngay trong đối tượng hưởng lợi và khả năng huy động nguồn lực ưu tiên hỗ trợ nhóm khó khăn nhất. Về tính khả thi là có thể thực hiện được, vì thực tế các nước đều phân chia hạng tật và có chính sách theo từng hạng cụ thể. Hiện nay, đang có nhiều ý kiến khác nhau như phân hạng theo phương pháp thực chứng xác định mức suy giảm chức năng và phân hạng dựa trên kết luận của Hội đồng giám định y khoa. Trong quá trình triển khai thực hiện Nghị định số 67/2007/NĐ- CP, hàng năm bằng phương pháp thực chứng các địa phương đã xác định trên 500.000 người tàn tật nặng để thực hiện trợ cấp xã hội. Phương pháp này đơn giản, dễ làm và tiết kiệm hơn phương pháp giám định y khoa. Theo đó, các cơ quan chuyên môn, cụ thể là Bộ Y tế và Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội xây dựng, ban hành công cụ, quy trình và hướng dẫn cấp huyện, xã tổ chức thực hiện với sự tham gia, giám sát của cơ sở chắc chắn sẽ làm tốt, tiết kiệm chi phí và có cơ sở thực hiện chính sách hiệu quả.

- Và như vậy, việc phân hạng sẽ được thực hiện ở thời điểm nào là thích hợp nhất, thưa Thứ trưởng?

TT Nguyễn Trọng Đàm: Khó có thể nói về thời điểm, vì khi luật đã có hiệu lực thì phải triển khai thực hiện càng sớm càng tốt. Điều quan trọng là khi đã thống nhất cần phải phân hạng và có phân hạng mới xây dựng được chính sách vì người khuyết tật có những hoàn cảnh khác nhau, ở những dạng khác nhau do vậy, cần phải có sự trợ giúp phù hợp, ít tốn kém, không gây phiền hà cho người khuyết tật mà vẫn xác định được họ thuộc hạng nào để áp chính sách.

- Thưa Thứ trưởng, việc xây dựng luật là một chuyện, nhưng làm gì để luật thực sự đi vào cuộc sống mới là điều quan trọng...?

TT Nguyễn Trọng Đàm: Trước hết công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật phải được quan tâm ở tất cả các cấp, các ngành, trong toàn dân, làm sao để cả người bình thường và người khuyết tật hiểu và nắm được chính sách này. Từ thực tiễn thi hành Pháp lệnh về người tàn tật trong 10 năm qua, có thể kiến nghị sửa đổi, bổ sung những vấn đề còn nhiều hạn chế như công tác tuyên truyền, tổ chức thực  hiện; về chế tài kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm… Tới đây, nếu luật được QH thông qua, chúng ta cần phải quan tâm đến những vấn đề này.

- Xin cám ơn Thứ trưởng!