Phân bón hữu cơ sẽ định dạng sản xuất nông nghiệp

Nhiều tiềm năng cho phân bón hữu cơ

Theo thống kê của ngành nông nghiệp, cuối năm 2017 cả nước mới có 713 sản phẩm phân bón hữu cơ (chiếm 5% tổng số phân bón) thì đến tháng 6.2019 đã có 2.487 sản phẩm (chiếm 11,1% tổng số phân bón) được phép lưu hành. Tính riêng 6 tháng đầu năm nay, sản lượng phân bón hữu cơ đạt 1,19 triệu tấn, cao hơn 0,12 tấn so với tổng lượng sản xuất cả năm 2017. Ngành phân bón phấn đấu tăng lượng phân bón hữu cơ sản xuất công nghiệp để sử dụng trong nước ít nhất 3 triệu tấn/năm và xuất khẩu 0,5 triệu tấn/năm vào năm 2020. Hiện nay, cả nước đang có 265 nhà máy sản xuất phân bón hữu cơ với công suất thiết kế 3,36 triệu tấn/năm, đủ sức hoàn thành mục tiêu trên.

Thực tế, thị trường sản xuất phân bón hữu cơ còn rất nhiều tiềm năng. Việt Nam hiện có 10 triệu hecta đất canh tác và có hơn 20 triệu hecta lượt đất canh tác. Nếu bình quân mỗi hecta sử dụng 10 tấn phân hữu cơ, tương lai chúng ta cần hơn 200 triệu tấn phân bón hữu cơ. Hiện có 43 nghìn hecta sản xuất nông nghiệp hữu cơ. Nhiều bà con ứng dụng bón phân hữu cơ trong sản xuất.

Công ty Phân bón Bình Điền - Ninh Bình sẽ sản xuất phân bón hữu cơ trong thời gian tới

Theo các doanh nghiệp sản xuất phân bón, xu hướng sử dụng phân bón hữu cơ ngày càng tăng. Hàng loạt doanh nghiệp đã và đang triển khai xây dựng mô hình sản xuất phân bón hữu cơ để hướng tới đáp ứng nhu cầu của nền nông nghiệp sạch. Đại diện Công ty CP Phân bón Bình Điền nhận định, thị trường phân bón hữu cơ trở nên hấp dẫn hơn, các nhãn hiệu phân bón nhập khẩu từ Nhật, châu Âu, Trung Quốc tràn vào mỗi lúc một nhiều với đủ mức giá từ bình dân đến cao cấp. Riêng sản phẩm phân bón hữu cơ nhãn hiệu Đầu Trâu đã tham gia thị trường 3 - 4 năm nay với sản lượng gần 20 nghìn tấn/năm.

Để góp phần cùng Bộ NN - PTNT đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hữu cơ, Ban Tổng Giám đốc Công ty CP Phân bón Bình Điền đã quán triệt chỉ đạo toàn Công ty từ Công ty mẹ cho đến các Công ty thành viên định hướng vào tăng tốc đẩy mạnh sản xuất phân bón hữu cơ song song với phân bón vô cơ để nhằm đáp ứng kịp thời cho nhu cầu phân bón hữu cơ của thị trường.

Chờ lực đẩy từ chính sách

Phân bón hữu cơ đang và sẽ ngày càng được khuyến khích sử dụng trong nông nghiệp. Chính phủ rất quan tâm khuyến khích sản xuất hữu cơ, Bộ NN - PTNT cũng yêu cầu các nhà máy sản xuất phân bón vô cơ phải dành 30% cho sản xuất hữu cơ, ít nhất 50% trong tổng số các đơn vị sản xuất phân bón cả nước cam kết đầu tư phát triển sản xuất phân bón hữu cơ, đặc biệt là các đơn vị sản xuất phân bón vô cơ lớn hiện nay. Luật Trồng trọt, Nghị định số 109/2018/NĐ-CP, Nghị định số 57/2018/NĐ-CP… đều định hướng rất rõ và khuyến khích phát triển ứng dụng phân bón hữu cơ.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, mặc dù xác định sản xuất, tiêu thụ phân bón hữu cơ là con đường tất yếu của nông nghiệp Việt Nam nhưng thực tế sản xuất phân bón hữu cơ vẫn đứng trước nhiều thách thức. Công tác quản lý nhà nước như bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn để kiểm tra chất lượng phân bón còn chưa đầy đủ; cơ chế chính sách chưa đủ rõ để khuyến khích các doanh nghiệp, người nông dân đầu tư sản xuất phân bón hữu cơ. Việc xây dựng mô hình để khuyến nghị nhân dân tập trung vào sản xuất hữu cơ chưa đại trà. Bên cạnh đó là sự phức tạp, khắt khe về quá trình sản xuất và giám sát; sự thiếu tổ chức và lòng tin trên thị trường tiêu thụ. Có thể đó cũng là nguyên nhân khiến các doanh nghiệp sản xuất phân bón hữu cơ khá chật vật ở khâu phát triển thị phần.

Thực tế này đang đòi hỏi cơ quan chức năng sớm hoàn thiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn về sản phẩm hữu cơ, hài hòa với quốc tế; chuẩn hóa các điều kiện tham gia sản xuất, phân phối phân bón hữu cơ cho các tổ chức, cá nhân. Tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, đồng thời xây dựng thêm các cơ chế, chính sách để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc sản xuất, kinh doanh hay đầu tư vào lĩnh vực phân bón hữu cơ. Đặc biệt, cần tăng cường thông tin, tuyên truyền định hướng, tập huấn cho nông dân về tác dụng của phân bón hữu cơ, cách thức phối hợp cân đối giữa phân bón vô cơ và hữu cơ, về các mô hình sử dụng phân bón hữu cơ cân đối hiệu quả.

Để định hình nên một nền nông nghiệp hữu cơ, bền vững, nông nghiệp Việt Nam sẽ phải từng bước chuyển đổi theo hướng chất lượng, giá trị gia tăng cao theo chuỗi bền vững, từng bước hạn chế chạy theo số lượng và xuất khẩu thô. Trong đó, phân bón hữu cơ và thuốc bảo vệ sinh học giữ vai trò then chốt. Từ đó, giúp hình thành nên chuỗi khép kín các sản phẩm nông sản Việt có chất lượng, giá trị, uy tín cao trên trường quốc tế, từng bước định hướng nền nông nghiệp sản xuất theo chuỗi bền vững.