Phân bổ nguồn lực dựa trên hiệu quả

Nhưng theo Ts Trần Du Lịch, Ủy viên UB Kinh tế, đây lại là điều chúng ta chưa làm được trong một thập niên qua, khi mà so sánh kết quả tăng trưởng kinh tế với việc sử dụng 3 yếu tố sản xuất chính: tài nguyên tự nhiên, lao động và vốn. Có mặt tại hội thảo về kinh tế Việt Nam 2011, triển vọng 2012, diễn ra tại TP Hồ Chí Minh ngày 23.9 nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại Trương Đình Tuyển cho biết, trong bốn năm qua, vốn lưu động của doanh nghiệp nhà nước tăng gấp 3 lần, nhưng hiệu quả kinh doanh thì tăng rất chậm. Ông cho rằng, nếu phân bổ nguồn lực tốt, Việt Nam vẫn có thể đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao với tổng đầu tư ít hơn.

Vấn đề quan trọng nhất hiện nay là cơ chế phân bổ nguồn lực, Ts Trần Du Lịch nói. Vì nguồn lực là hữu hạn song theo cơ chế phân bổ hiện nay, còn dẫn đến tình trạng người có khả năng tạo ra hiệu quả cao thì không có nguồn lực và ngược lại. Đây là vấn đề cần được ưu tiên giải quyết, kể cả khu vực tư nhân chứ không riêng khu vực nhà nước.

Bên cạnh đó, cạnh tranh bây giờ không chỉ ở trong nước mà là cạnh tranh toàn cầu. Theo Ts Trần Du Lịch, thách thức rất lớn ai cũng thấy là mô hình tăng trưởng của Việt Nam dựa trên lợi thế tĩnh, trong khi đa phần các nước công nghiệp mới đi lên từ lợi thế động. Lợi thế động là do con người tạo ra và là vô hạn, còn lợi thế tĩnh là hữu hạn. Muốn phát triển phải tạo lợi thế động, điều mà chúng ta chưa làm được. Hiện nay, chúng ta vẫn đang tồn tại 63 nền kinh tế tỉnh. Địa phương nào có tiềm năng gì thì làm cái đó, có nước sâu thì làm cảng, bờ biển tốt thì chia đất làm du lịch… Trên thực tế đã và đang diễn ra tình trạng dự án treo, quy hoạch treo do chính sách ưu đãi đầu tư của nhiều địa phương gây ra. Điển hình nhất là chính sách ưu đãi để kêu gọi đầu tư với giá thuê đất bằng không hoặc miễn tiền thuê đất trong 10 - 15 năm, nhiều doanh nghiệp chiếm đất rồi để đấy, gây lãng phí lớn nguồn lực về đất đai.

Lâu nay, các chuyên gia kinh tế cũng nhấn mạnh cần thiết phải phân bổ nguồn lực hợp lý, bằng cách tạo ra cơ chế để thị trường tự điều chỉnh, sao cho nguồn lực của quốc gia được tập trung vào những địa chỉ có khả năng phát huy tốt nhất, thay vì can thiệp bằng mệnh lệnh hành chính. Công cuộc tái cơ cấu nền kinh tế, thực chất cũng không thể thực hiện bằng các quyết định hành chính mà cần thực hiện thông qua việc thay đổi cách thức phân bổ nguồn lực trong nền kinh tế tới những ngành, thành phần, khu vực có lợi thế so sánh và có thể sử dụng nguồn lực hiệu quả hơn trong sản xuất kinh doanh.