Oscar 2010, hạng mục Phim nói tiếng nước ngoài: Khó đoán

Những ứng viên không được lựa chọn

Năm nay, có khá nhiều bộ phim tên tuổi nhưng lại không có mặt tại cuộc đua Oscar 2010, bởi không được chính nước mình lựa chọn. Điển hình là trường hợp của bộ phim Chile The Maid do đạo diễn Sebastian Silva thực hiện, từng giành Giải thưởng Lớn của Ban giám khảo LHP Sundance, được đề cử Quả cầu Vàng và Independent Spirit, nhưng lại không có tên trong danh sách 65 phim nước ngoài dự tranh Oscar. Thay vào đó, Chile chọn Dawson Isla 10, bộ phim về giai đoạn chính trị năm 1973 dưới quyền nhà độc tài Augusto Pinochet.

Tương tự, bộ phim Pháp Summer Hours của đạo diễn Oliver Assayas cũng đã được vinh danh ở một số đề cử của các hiệp hội phê bình điện ảnh New York, Los Angeles và Boston, thế nhưng Pháp lại chọn A Prophet của đạo diễn Jacques Audiard tham gia tranh giải Oscar.

Một số phim khác cũng chịu chung số phận như: Đại chiến Xích Bích của đạo diễn Ngô Vũ Sâm, Trung Quốc; phim kinh dị Thirst, đạo diễn Park Chan Wook, Hàn Quốc; Sin Nombre, đạo diễn Cary Fukunaga, Honduras và Coco Before Chanel của đạo diễn Anne Fontaine.

Các ứng cử viên “chìm” và “nổi”

Trong số các phim đã có tên tại danh sách đề cử Oscar 2010, bộ phim The White Ribbon của đạo diễn Michael Haneke và A Prophet sáng giá hơn cả. The White Ribbon có một chút lắt léo: phim dự thi của điện ảnh Đức, nhưng đạo diễn lại là người Áo. Cả hai phim đều từng chiến thắng tại LHP Cannes 2009, trong đó The White Ribbon giành giải Cành cọ Vàng, còn A Prophet được trao Giải thưởng Lớn của Ban giám khảo. Hai phim này cũng gặt hái không ít thành công khác như giải thưởng tại LHP châu Âu, giải Phim nước ngoài hay nhất trong năm do các nhà phê bình Toronto, Chicago và New York trao tặng cho The White Ribbon; đề cử giải thưởng của National Board of Review dành cho A Prophet. Đương nhiên, cả hai cùng lọt vào danh sách đề cử phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc nhất cho Quả cầu Vàng.

Tương tự, The Milk of Sorrow cũng là một ứng viên nặng ký với giải Gấu Vàng và giải thưởng của Hiệp hội các nhà phê bình tại LHP Berlin 2009. Ngoài ra, đại diện của điện ảnh Peru còn “lận lưng” không ít giải thưởng từ các LHP Havana, Montreal, Lima – Mỹ Latin và Guadalajara Mexico.

Tuy nhiên, khó mà không đề cập đến những ứng cử viên “chìm”. Một trong hai bộ phim còn lại là Ajami của cặp đạo diễn Israel Scanda Copti và Yaron Shanti, đồng thời cũng là tác giả kịch bản. Ajami là 5 câu chuyện xảy ra trong 5 ngày tại một cộng đồng dân cư bao gồm cả người Hồi giáo và Thiên Chúa giáo tại Tel Aviv. Ra mắt năm 2009, nhưng Ajami đã kịp giành tới 11 giải thưởng điện ảnh trong và ngoài nước, trong đó quan trọng nhất là giải Camera Vàng tại LHP Cannes 2009 và 5 giải thưởng khác của Viện hàn lâm Điện ảnh Israel. Tại trang web lưu trữ thông tin phim lớn nhất thế giới imdb.com, Ajami được đánh giá 7.2/10 sao.

Bộ phim còn lại là O Segredo de Seus Olhos (Bí mật trong mắt họ) của điện ảnh Brazil, do đạo diễn Juan Jose Campanella thực hiện. Phim giành 9 giải thưởng của Clarin Entertainment và 5 giải tại LHP Havana. Phim được đánh giá 8.5/10 sao trên trang web imdb.com.

“Gu” của các giám khảo

Người cầm lá phiếu bình chọn chủ nhân của các tượng vàng Oscar có những quy tắc đánh giá hoàn toàn khác. Christian Dorsch, Chủ tịch Hiệp hội Điện ảnh Đức, nơi lựa chọn những đại diện của Đức đi dự Oscar, cho biết: “Viện hàn lâm Khoa học và Điện ảnh Mỹ có gu riêng, không phải cứ thành công ở nơi khác là được họ lựa chọn. Run Lola Run trước đó từng được các thành viên Ban giám khảo người Đức nhất trí chọn, nhưng cuối cùng lại không có tên trong danh sách, mặc dù đây là phim rất ăn khách tại Mỹ. Tương tự, Goodbye Lenin! có tên trong danh sách đề cử Quả cầu Vàng, nhưng “mất tích” ở Oscar”.

Đối với những người cầm lá phiếu quyết định giải Oscar cho phim nói tiếng nước ngoài, danh tiếng chỉ là một yếu tố. Trước đây, các thành viên của Viện hàn lâm thường chú ý hơn cả tới những phim có đề tài chính trị hoặc nói về những biến cố trong lịch sử. Tiêu biểu cho những tác phẩm có xu hướng này là đại diện của điện ảnh Peru The Milk of Sorrow (đạo diễn Claudia Llosa).

Vì vậy, cuộc cạnh tranh của những Cành cọ Vàng, Sư tử Vàng hay Gấu Vàng hứa hẹn sẽ gay go.