Công kích vấn đề chủng tộc
Bình luận của ông Donald Trump đưa ra trong một cuộc phỏng vấn tại Hội nghị Hiệp hội các nhà báo da đen quốc gia (NABJ) ở Chicago hôm 31.7.
"Bà ấy là người gốc Ấn Độ và xưa nay bà ấy chỉ quảng bá cho nguồn gốc Ấn Độ của mình. Tôi không biết bà ấy là người da đen cho đến một số năm trước, khi bà ấy tình cờ trở thành người da đen, và bây giờ bà ấy muốn tự quảng bá như là một người da đen. Vì vậy, tôi không biết, bà ấy là người Ấn Độ hay là người da đen?", cựu tổng thống nói.
"Tôi tôn trọng cả hai chủng tộc, nhưng rõ ràng là bà ấy đang tỏ ra không tôn trọng, bởi vì bà ấy là người Ấn Độ từ đầu, và sau đó đột nhiên bà ấy thay đổi và giờ bà ấy đã trở thành người da đen", ông nói. "Tôi nghĩ rằng chúng ta nên xem xét điều đó".
Trên thực tế, những lời công kích của ông Trump không đúng sự thật. Bởi mẹ của bà Kamala Harris là người Ấn Độ và cha bà là người Jamaica; cả hai đều nhập cư vào Mỹ. Bà Harris sinh ra ở Oakland, California và đã theo học tại một trường đại học lịch sử dành cho người da đen, Đại học Howard, ở Washington. Bà luôn được biết như là một phó tổng thống nữ đầu tiên, phó tổng thống da đen cũng như phó tổng thống gốc Á đầu tiên.
Những phát biểu của ông Trump, người luôn mong muốn cải thiện thành tích của mình với các cử tri da đen, có khả năng sẽ gây ảnh hưởng trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024. Những công kích này cũng gợi nhớ đến những cuộc tấn công tương tự của ông vào các đối thủ chính trị da đen trong quá khứ, bao gồm cả những năm ông dành để thúc đẩy thuyết âm mưu "nơi sinh" phân biệt chủng tộc sai lầm rằng cựu Tổng thống Barack Obama không sinh ra ở Hoa Kỳ.
Trước đó cùng ngày, ông đã tổ chức một cuộc vận động tranh cử tại Pennsylvania, một tiểu bang chiến trường nơi ông đã may mắn sống sót sau một vụ ám sát hồi đầu tháng này, và tiếp tục công kích đối thủ của mình bằng lời lẽ gay gắt.
"Mọi thứ về chiến dịch tranh cử của Kamala Harris đều giả dối", ông nói với đám đông, đồng thời nói thêm rằng Harris "đã cố gắng bắt chước giọng miền Nam mới" khi bà phát biểu tại một cuộc mít tinh lớn vào 30.8 tại Atlanta, Georgia.
"Một bên là một ứng cử viên cánh tả cấp tiến, giả tạo, một bên là một tổng thống sẽ chiến đấu, chiến đấu, chiến đấu vì nước Mỹ", ông mô tả khi kêu gọi cử tri bỏ phiếu cho mình.
Cuộc trả lời phỏng vấn “căng thẳng”
Trong cuộc họp của NABJ, ông Trump đã tỏ ra rất "hiếu chiến" khi được một hội đồng gồm các phóng viên Rachel Scott của ABC News, Kadia Goba của Semafor và Harris Faulkner của Fox News phỏng vấn.
Bà Rachel Scott bắt đầu cuộc phỏng vấn bằng câu hỏi: "Ông đã đưa ra những tuyên bố sai sự thật về một số đối thủ của mình, từ Nikki Haley đến cựu Tổng thống Barack Obama, nói rằng họ không sinh ra ở Mỹ, điều đó không đúng. Ông cũng từng nói rằng, 4 nữ nghị sĩ da màu, những người là công dân Mỹ, cần phải quay trở lại nơi họ đến. Ông đã sử dụng những từ như “thú vật” và “dại dột” để mô tả các luật sư người da đen. Ông đã tấn công các nhà báo da đen, gọi họ là “những kẻ thất bại”, và chỉ trích những câu hỏi của họ là “ngu ngốc” và “phân biệt chủng tộc”. Ông đã dùng bữa tối với một người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng bài ngoại tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của mình. Vậy câu hỏi của tôi là: thưa ông, ông đang yêu cầu những người da đen bỏ phiếu cho mình, tại sao cử tri da đen lại phải tin tưởng ông sau khi ông đã sử dụng ngôn ngữ như vậy?".
Trước câu hỏi khá “thẳng thắn”, ông Trump trả lời đầy khó chịu: "Trước hết, tôi không nghĩ mình lại bị hỏi một câu hỏi như vậy – theo cách kinh khủng như vậy, ngay trong câu hỏi đầu tiên. Các vị thậm chí còn không nói: Xin chào, ngài khỏe không?”.
Ông tỏ thái độ coi thường ký giả Scott khi đặt nghi vấn liệu bà có phải là người của đài ABC không, nói rằng kênh này là "một kênh tin tức giả mạo" và "một kênh tệ hại".
"Tôi nghĩ thật đáng xấu hổ khi tôi đến đây với tinh thần tốt. Tôi yêu cộng đồng người da đen ở đất nước này. Tôi đã làm rất nhiều cho họ, bao gồm tạo ra nhiều việc làm...”. "Tôi đã làm rất nhiều và bạn biết đấy, các trường cao đẳng và đại học cho người da đen đều hết tiền, đều phá sản, và tôi đã cứu họ. Tôi đã cấp cho họ khoản tài trợ dài hạn, và không ai khác làm điều đó".
Khi ký giả Rachel Scott của ABC News chất vấn ông Trump về những ý kiến của các nhà lập pháp Cộng hoà khác rằng Harris chẳng qua nhờ DEI (Tổ chức đa dạng, công bằng, và hoà hợp) – mới có thể đứng đầu danh sách tranh cử của Dân chủ nhờ sắc tộc và giới tính, ông trả lời rằng: “Tôi thực sự không biết. Cũng có thể”, ông nói.
Bên cạnh những lời lẽ công kích vấn đề chủng tộc của đối thủ, ông Trump còn khiến dư luận bất bình khi trong cuộc phỏng vấn, ông khẳng định sẽ ân xá hoàn toàn cho những người đã tham gia tấn công vào đồi Capitol ngày 6.1.2021. Ông cũng hạ thấp vai trò của ứng cử viên Phó tổng thống JD Vance khi nói rằng "có đầy đủ tài liệu lịch sử chứng minh rằng phó tổng thống không có bất kỳ tác động nào trong cuộc bầu cử".
Mặc dù phần trả lời của ông Trump tại cuộc họp của NABJ bị đánh giá là “thảm họa” nhưng những người trong chiến dịch tranh cử của ông đã ra một tuyên bố rằng, họ đã chiến thắng trước cái mà họ gọi là "sự gian dối của truyền thông chính thống tự do".
Tuyên bố này, được trích dẫn từ Cố vấn cấp cao của chiến dịch Lynne Patton, người cho rằng, các nhà báo tại hội nghị đã đưa ra những "bình luận thiếu chuyên nghiệp và mất kiểm soát nhắm vào Tổng thống Trump"; đồng thời chỉ trích cách đối xử thiên vị và thô lỗ từ một số thành viên thù địch của giới truyền thông" sẽ "phản tác dụng rất lớn" và gây chia rẽ nước Mỹ.
“Người Mỹ xứng đáng được tốt hơn”
Đáp lại những lời công kích về vấn đề chủng tộc, trong bài phát biểu tại một cuộc họp của hội nữ sinh hôm 31.7 ở Houston, Texas, Phó Tổng thống Harris đã gọi đó là "vở kịch cũ" về "sự chia rẽ và thiếu tôn trọng". "Người dân Mỹ xứng đáng có được điều tốt đẹp hơn", bà nói. "Chúng ta xứng đáng có một nhà lãnh đạo hiểu rằng sự khác biệt của chúng ta không chia rẽ chúng ta, chúng là nguồn sức mạnh thiết yếu của chúng ta".
Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre đã đưa ra lời đáp trả gay gắt với Trump sau những phát biểu của ông tại hội nghị, gọi chúng là “những lời lẽ xúc phạm".
"Là một người da màu – là một phụ nữ da đen, người đang ở vị trí này, đứng trước các bạn tại bục phát biểu này, đằng sau bục phát biểu này – những gì ông ấy vừa nói, những gì các bạn vừa đọc cho tôi nghe, thật kinh khủng, thật xúc phạm, và các bạn biết đấy, không ai có quyền nói với ai đó rằng họ là ai, họ được định dạng như thế nào", Jean-Pierre nói với các phóng viên trong một cuộc họp báo hôm 31.7. "Không ai có quyền đó. Đó là quyết định của riêng ai đó".
Chiến dịch của bà Kamala Harris không phản hồi cụ thể bình luận của Trump về bản dạng chủng tộc của bà nhưng cho biết cựu tổng thống "đã công kích cá nhân và lăng mạ các nhà báo da đen giống như cách ông đã làm trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của mình".
"Donald Trump đã chứng minh rằng ông không thể đoàn kết nước Mỹ, vì vậy ông cố gắng chia rẽ chúng ta", người phát ngôn chiến dịch của bà Harris, Michael Tyler, cho biết trong một tuyên bố.
Phe Dân chủ đang lật ngược tình thế
Chiến dịch chạy đua vào Nhà Trắng của phe Cộng hòa đang trở nên bối rối sau khi đối thủ ban đầu của ông, Tổng thống Joe Biden, 81 tuổi, rút lui khỏi cuộc đua và ủng hộ bà Harris làm ứng cử viên của đảng Dân chủ. Kể từ đó, tỷ lệ ủng hộ Harris tăng vọt và thu về hơn 200 triệu USD tiền quyên góp cho chiến dịch.
Trước đó, phe của ông Donald Trump đặt sức khỏe của ông Biden vào trọng tâm của chiến dịch bầu cử và coi đó là điểm yếu của đối thủ để tấn công. Tuy nhiên, giờ đây ông Trump phải cạnh tranh với một đối thủ trẻ hơn mình gần 20 tuổi, một người được biết đến với danh xưng phó tổng thống da đen, phụ nữ và gốc Á đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ.
Sự thay đổi đột ngột này đã buộc ông Trump và đảng Cộng hòa phải nhanh chóng điều chỉnh lại mục tiêu chiến dịch tranh cử, và có vẻ như họ đang vật lộn khó khăn để tìm ra một hướng tấn công.
Trump và đảng Cộng hòa đã phát động nhiều cuộc tấn công chính trị theo truyền thống hơn, nhấn mạnh vào sự thay đổi lập trường của bà Harris trong cuộc đua giành đề cử ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ năm 2020.
Bà Harris không còn ủng hộ việc bãi bỏ bảo hiểm y tế tư nhân hoặc chương trình mua lại súng của chính phủ. Bà cũng không còn chống lại chủ trương khai thác khí đá phiến và ủng hộ việc mở rộng Tòa án Tối cao.
Theo cuộc thăm dò mới của Bloomberg News/Morning Consult, những công kích này dường như không có nhiều tác động vì bà Harris đã tiếm ngôi của ông Trump tại nhiều tiểu bang chiến trường quan trọng kể từ khi trở thành ứng cử viên tổng thống.
Hôm 31.7, bà Harris đã nhận được sự ủng hộ của hơn 100 nhà đầu tư mạo hiểm, bao gồm cả nhà đồng sáng lập LinkedIn Reid Hoffman và tỷ phú Mark Cuban. Trong một bức thư ngỏ, họ mô tả mình là những người "ủng hộ doanh nghiệp" và "ủng hộ giấc mơ Mỹ" và tin rằng "các thể chế mạnh mẽ, đáng tin cậy là một đặc điểm” của một hệ thống thành công.