Ô nhiễm nguồn nước tưới tiêu

Sống chung với nước đen

Theo phản ánh của người dân xã Lam Điềm, huyện Chương Mỹ, Hà Nội tình trạng ô nhiễm nguồn nước sông Đáy và được chứng kiến nước được bơm từ sông Đáy tại trạm bơm Chi Lăng mới thấy mức độ ô nhiễm như thế nào: Toàn bộ họng nước của trạm bơm nổi bọt đen, đứng đối diện các họng xả nước, đúng chiều gió, chúng tôi phải vội vàng bịt khẩu trang chống mùi hôi thối.

Bà Phạm Thị Hoa, xã Lam Điền, Chương Mỹ, Hà Nội bày tỏ lo lắng: Nguồn nước sông Đáy trước đây trong lắm, nhưng từ gần 20 năm nay, nhiều đoạn sông đã bị ô nhiễm. Riêng khu vực qua xã Lam Điền dường như bị ảnh hưởng nặng nhất. Nước ăn từ lâu chúng tôi phải đi mua nước đóng bình, còn tắm, giặt, rửa bát chúng tôi phải dùng giếng khoan. Dù rất lo lắng nhưng buộc phải dùng vì dù có lọc qua bao nhiêu lượt cát, than hoạt tính cũng chỉ làm nước trong hơn chứ không thể khử hoàn toàn mùi hôi. Những hộ sống gần trạm bơm thì hầu như ngày nào cũng phải đóng kín cửa, song mùi vẫn ám, các cháu nhỏ bị ho suốt. Nhà tôi 3 cháu, cháu nào cũng viêm họng, viêm mũi. Bà Hoa cho biết thêm: Nước ô nhiễm chảy đến đâu bốc mùi khó chịu tới đó. Khoảng từ tháng 3 đến tháng 4 và những tháng cuối năm, nước ở đây lại đen ngòm, bốc mùi rất nặng… Mặc dù nguồn nước bẩn là vậy, nhưng người dân vẫn phải chấp nhận sống chung, phải dùng nguồn nước này để tưới cho hoa màu, ruộng lúa, bởi vì đây là nguồn nước duy nhất để phục vụ tưới tiêu.

Nước sông Đáy, đoạn qua xã Lam Điền đã bị biến màu đen, hôi tanh

 Bà Nguyễn Thị Đức - người dân sống cạnh trạm bơm xã Lam Điền, Hà Nội cũng bức xúc: Tình trạng nguồn nước bị ô nhiễm, bốc mùi khó chịu xảy ra trong nhiều năm qua khiến đời sống của người dân gặp nhiều khó khăn. Theo phản ánh của người dân, một trong những nguyên nhân khiến nguồn nước ô nhiễm là do khoảng 10 năm trở về đây nước thải từ một số cơ sở công nghiệp liên tục xả ra sông Đáy. Chúng tôi chịu cảnh khổ đã nhiều năm nay. Nhiều người đã bị viêm họng, tắc mũi, tức ngực, khó thở. Trong hầu hết các cuộc tiếp xúc cử tri với xã, huyện, chúng tôi đều phản ánh, kiến nghị chính quyền có biện pháp tháo gỡ, nhưng rồi chưa thấy thay đổi, vẫn cứ ô nhiễm. Lo lắng nhất của người dân là nguồn nước này dùng để tưới tiêu. Nếu tình trạng này tiếp diễn, chẳng mấy đất cũng sẽ bị ô nhiễm.

Chờ đến bao giờ?

Đi qua cánh đồng xã Lam Điền đúng lúc nước từ trạm bơm đang đổ về các chân ruộng để phục vụ cho vụ đông xuân 2018. Không ít người lo ngại nước gây ô nhiễm đất. Vì vậy, mong muốn lớn nhất của người dân nơi đây là các cấp chính quyền, cơ quan chức năng sớm có hướng xử lý, giải quyết tình trạng nước bẩn, ô nhiễm tại sông Đáy để người dân yên tâm sinh sống, sản xuất.

Trao đổi về vấn đề này, Phó chủ tịch UBND xã Lam Điền Đặng Đình Bình thừa nhận: Đúng là từ nhiều năm qua nguồn nước dòng sông Đáy chạy qua khu vực xã Lam Điền đã bị ô nhiễm nghiêm trọng. Nguyên nhân được cho là do các làng nghề, khu công nghiệp đầu nguồn xả thải xuống. Tình trạng này đã xảy ra hơn chục năm nhưng cho đến nay vẫn chưa được giải quyết. Để hạn chế tối đa những bất lợi cho bà con trong việc gieo trồng, chúng tôi chỉ cố gắng chọn những thời điểm nước trong để bơm, song thực tế nguồn nước đã quá ô nhiễm… Những năm trước đây khi nguồn nước chưa ô nhiễm, cánh đồng màu mỡ, cho sản lượng thóc và hoa màu rất cao, nhưng giờ đây sản lượng lúa năm nào tốt nhất, thời tiết ưu đãi thì cũng không thể vượt quá 220kg/1 sào, còn chất lượng thì cùng 1 giống lúa trồng ở vùng khác như Thái Bình thì ăn rất dẻo, còn ở đây cấy đến vụ thứ 2 là cứng. Qua các kỳ họp, chúng tôi cũng đã kiến nghị phản ánh và có báo cáo lên UBND huyện, các phòng, ban chức năng của huyện, nhưng đến nay chưa được giải quyết…

Theo các chuyên gia về môi trường, không chỉ sông Đáy, nhiều con sông ở Hà Nội hiện nay đang dần trở thành những dòng sông chết do nước thải sinh hoạt, nước thải sản xuất không được xử lý mà xả thẳng ra môi trường. Để giải quyết việc này, thời gian gần đây, TP Hà Nội đã chủ trương nạo vét, dùng Redoxy - 3c để xử lý nước tại một số hồ, ao tại một số quận và thực tế nguồn nước tại các hồ này đã có cải thiện đáng kể. Còn tại một số lưu vực sông như sông Đáy, Nhuệ… hiện vẫn chưa thể kiểm soát. Theo các chuyên gia về môi trường, cần có quy định chặt chẽ hơn trong vấn đề xả thải, ban hành quy chuẩn xả thải cụ thể, phù hợp. Nếu không tình trạng ô nhiễm sẽ không được đẩy lùi.