-  Xin ông cho biết kết quả trong công tác xử lý các tồn tại, yếu kém của một số dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả ngành công thương đến thời điểm này như thế nào?

- Qua rà soát, đánh giá tại thời điểm tiếp nhận nhiệm vụ cho thấy, đây là các dự án, doanh nghiệp có quy mô lớn, nằm trong chiến lược, quy hoạch phát triển các ngành công nghiệp hóa chất, năng lượng, thép, đóng tàu và giấy đã vướng mắc, tồn tại nhiều năm và phát sinh sai phạm, khuyết điểm trong quá trình đầu tư, xây dựng, vận hành và khai thác dẫn đến tình trạng đầu tư dở dang hoặc hoạt động thua lỗ, kém hiệu quả. 

Bên cạnh đó, một số dự án phải điều chỉnh tổng mức đầu tư lên cao so với dự toán ban đầu. Hầu hết các gói thầu EPC của dự án, doanh nghiệp đều phát sinh tranh chấp giữa chủ đầu tư và nhà thầu, chưa được quyết toán, xử lý triệt để. Các doanh nghiệp, dự án vận hành được sản xuất đều gặp khó khăn về tài chính, nhân sự, thị trường…

Tuy nhiên, thời gian qua, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng,  các Phó Thủ tướng qua các thời kỳ làm Trưởng Ban Chỉ đạo, cùng với sự chủ động, tích cực của Ủy ban trong thực hiện nhiệm vụ được giao và sự phối hợp của các cơ quan, doanh nghiệp liên quan, đến nay công tác xử lý các tồn tại, yếu kém của một số dự án, doanh nghiệp ngành Công thương đã có nhiều tiến triển quan trọng và đạt kết quả thiết thực.

- Cụ thể, đối với từng dự án trước đây tồn tại, yếu kém đến nay đã được xử lý và đạt kết quả như thế nào, thưa ông ?

 - Đối với 5 dự án, doanh nghiệp đã được Bộ Chính trị đồng ý chủ trương giao Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) theo thẩm quyền và quy định của pháp luật, được sử dụng nguồn vốn hợp pháp để chủ động xử lý. Theo đó, tình hình sản xuất, kinh doanh của các dự án, doanh nghiệp đã có nhiều chuyển biến tích cực. Trong đó, một số dự án, doanh nghiệp đã làm ăn có lãi, giảm lỗ lũy kế, đóng góp cho ngân sách nhà nước, giảm dư nợ trung hạn và dài hạn, bảo đảm duy trì việc làm, đời sống cho hàng nghìn lao động, góp phần ổn định chính trị - xã hội tại địa phương.

Đơn cử, dự án Nhà máy sản xuất phân bón DAP 1 của Công ty cổ phần DAP – Vinachem từ năm 2017 đến nay sản xuất ổn định, hàng năm có lãi và đã hết lỗ lũy kế từ tháng 1.2022. Với dự án sản xuất xơ sợi Polyester Đình Vũ cũng có những chuyển biến tích cực trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, vận hành sản xuất khai thác tối đa, hiệu quả 27 dây chuyền sợi DTY, doanh thu bù đắp được chi phí biến đổi và có lợi nhuận trước định phí.

Riêng với 3 dự án sản xuất nhiên liệu sinh học đang được Tập đoàn Dầu khí Việt Nam triển khai thực hiện phương án xử lý, bảo đảm đúng theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền và quy định của pháp luật.

Còn đối với 3 dự án sản xuất phân bón của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam: Bộ Chính trị đã có văn bản đồng ý về chủ trương, biện pháp cơ cấu lại nợ vay của Ngân hàng Phát triển Việt Nam theo hướng cơ cấu lại tài chính theo đề nghị của Ban cán sự đảng Chính phủ.

Bên cạnh đó, hoạt động sản xuất, kinh doanh của 3 dự án, doanh nghiệp này đã có nhiều kết quả tích cực. Cụ thể, Dự án cải tạo, mở rộng Nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc, năm 2022 mặc dù phải đối mặt với rất nhiều khó khăn thách thức song hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty vẫn đạt được kết quả hết sức nổi bật với hiệu quả sản xuất kinh doanh đạt cao nhất từ trước tới nay, lợi nhuận thực hiện là 1.779 tỷ đồng.

Dự án Nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình, năm 2022, giá trị sản xuất công nghiệp ước đạt 6.009 tỷ đồng, bằng 134% so với kế hoạch năm và 150% so với thực hiện năm 2021; Tổng doanh thu ước đạt 6.039 tỷ đồng, bằng 135% với kế hoạch năm và 148% so với thực hiện năm 2021; ước lãi 928 tỷ đồng, tăng 856 tỷ đồng so với kế hoạch năm và tăng 985 tỷ đồng so với thực hiện năm 2021.

Dự án Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai, năm 2022 công ty đạt lợi nhuận là 1,5 tỷ đồng, giảm lỗ 317 tỷ đồng so với kế hoạch năm 2022 và giảm lỗ 128 tỷ đồng so với thực hiện năm 2021.

- Để tiếp tục xử lý có kết quả những dự án trước đây còn tồn tại, yếu kém, giải pháp trong thời gian tới sẽ được triển khai như thế nào, thưa ông?

- Trong thời gian tới, việc xử lý các dự án còn lại sẽ tiếp tục thực hiện theo quan điểm chỉ đạo của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ và tuân thủ các quy định của pháp luật. Theo đó, căn cứ vào tình hình thực tế xử lý các khó khăn, vướng mắc của từng dự án, doanh nghiệp, Ủy ban sẽ rà soát, tổng hợp, báo cáo Ban chỉ đạo và các cơ quan có thẩm quyền để có định hướng và giải pháp tái cơ cấu phù hợp đối với từng dự án, doanh nghiệp. Do đây là các vấn đề khó, tồn tại chưa được xử lý từ nhiều năm trước nên rất cần sự phối hợp, ủng hộ các bộ, ngành để có thể phương án xử lý đạt được tính khả thi cao.

Cùng với đó, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp tiếp tục chỉ đạo để xây dựng những Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty nhà nước do Ủy ban làm đại diện chủ sở hữu tiếp tục không ngừng lớn mạnh, phát huy hiệu quả đối với sự phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng, an sinh xã hội, thực hiện các nhiệm vụ chính trị do Đảng và Nhà nước giao; thể hiện vai trò nòng cốt trong các ngành, lĩnh vực kinh tế trọng điểm, tạo nguồn thu đáng kể cho ngân sách nhà nước.

Xin cám ơn ông!