Nhiều tồn tại trong quản lý đầu tư xây dựng cơ bản các dự án, công trình tại huyện Kim Thành, tỉnh Hải Dương
Thanh tra tỉnh Hải Dương vừa ban hành Kết luận thanh tra trách nhiệm của Chủ tịch UBND huyện Kim Thành trong việc thực hiện pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; thanh tra thu, quản lý, sử dụng các nguồn kinh phí và quản lý đầu tư xây dựng cơ bản các dự án, công trình tại UBND huyện, các đơn vị trực thuộc và các xã, thị trấn trên địa bàn.
Tỷ lệ nợ đọng chi phí xây dựng lớn
Đối với việc quản lý đầu tư xây dựng cơ bản các dự án, công trình đã được nghiệm thu quyết toán đến hết 31/12/2024, Thanh tra tỉnh đã tiến hành kiểm tra, xác minh đối với 1 gói thầu do Văn phòng Huyện ủy, HĐND & UBND huyện Kim Thành là Chủ đầu tư (từ ngày 14/11/2022, Chủ đầu tư là Văn phòng Huyện ủy Kim Thành, Thanh tra tỉnh xác minh giá trị nghiệm thu quyết toán); 43 gói thầu thi công xây dựng công trình do UBND huyện; Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Kim Thành và UBND các xã, thị trấn thuộc huyện Kim Thành là chủ đầu tư.
Trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư, qua thanh tra thấy, việc lập đề xuất chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư, thẩm định nguồn vốn đầu tư đối với các dự án công trình còn có hạn chế. Người quyết định đầu tư, chủ đầu tư, cơ quan thẩm định chưa xác định được cụ thể nguồn vốn, khả năng cân đối nguồn vốn đầu tư công và việc huy động các nguồn vốn khác để thực hiện dự án; chưa bố trí đủ nguồn vốn thực hiện dự án theo tiến độ thực hiện dự án là chưa bảo đảm quy định của Luật Đầu tư, Luật Xây dựng năm 2014 dẫn đến tỷ lệ nợ đọng chi phí xây dựng tại một số đơn vị chủ đầu tư còn lớn.

Thanh tra tỉnh chỉ rõ, tỷ lệ nợ đọng trung bình các công trình được thanh tra là 13,34%; trong đó, một số đơn vị có tỷ lệ nợ đọng lớn như: UBND xã Tam Kỳ nợ 100% chi phí xây dựng của công trình Xây dựng hạ tầng giao thông tuyến đường trục chính thôn Kỳ Côi, xã Tam Kỳ; UBND xã Kim Tân nợ 81,61% chi phí xây dựng của công trình Cải tạo, nâng cấp nghĩa trang Liệt sĩ xã Kim Tân, huyện Kim Thành; UBND xã Vũ Dũng nợ 100% chi phí xây dựng của công trình Nhà đa năng Trường Trung học cơ sở Cổ Dũng; UBND xã Lai Khê nợ 100% chi phí xây dựng công trình Cống thoát nước và vỉa hè tuyến đường từ sân vận động Trung tâm ra ngã tư thôn Minh Thành, xã Lai Vu...
Đồng thời, trong giai đoạn thực hiện đầu tư các công trình, dự án tại huyện Kim Thành cũng mắc một số sai sót như: Chất lượng công tác khảo sát xây dựng; thiết kế bản vẽ thi công của một số công trình còn hạn chế dẫn tới quá trình thực hiện, Chủ đầu tư phải điều chỉnh thiết kế, phát sinh tăng khối lượng thực hiện.
Công tác điều tra, khảo sát bãi đổ thải vật liệu thừa phục vụ cho việc thi công xây dựng một số công trình còn hạn chế dẫn đến nhà thầu bị động, khó khăn trong việc tìm kiếm vị trí bãi đổ thải, ảnh hưởng đến tiến độ thi công.
Dự toán thiết kế tính sai tăng khối lượng thiết kế, xác định sai giá vật liệu, áp dụng định mức, đơn giá chưa phù hợp làm tăng giá trị dự toán xây dựng số tiền hơn 1,6 tỷ đồng, nhưng chưa được các bên liên quan phát hiện để điều chỉnh, giảm trừ trong quá trình thẩm tra, thẩm định, phê duyệt thiết kế, dự toán, thương thảo giá trúng thầu, nghiệm thu, quyết toán...
Khắc phục, xử lý các khiếm khuyết của công trình
Đáng lưu ý, về công tác quản lý chất lượng, thi công xây dựng, nghiệm thu, quyết toán công trình, cơ quan thanh tra chỉ rõ, hiện trạng công trình Nhà lớp học 2 tầng 4 phòng trường THCS Cổ Dũng có xuất hiện một số vết nứt nhỏ ngang đáy dầm giữa phòng học số 01 nhưng chưa rõ nguyên nhân; tại công trình Xây dựng đường trục Đông Tây trên địa bàn huyện Kim Thành, phạm vi lề đường nhiều vị trí bị sụt lún, một số cây xanh bị chết, gãy đổ; tại công trình Xây dựng tuyến đường giao thông từ trung tâm y tế huyện đi Quỳnh Khê 1 - Kim Xuyên, mặt đường bê tông nhựa có hiện tượng lún, nứt chỉ dọc phạm vi theo hai bên cạnh cống Km0+907.
Một số chủ đầu tư nghiệm thu công trình xây dựng, bàn giao đưa vào sử dụng một số công trình khi chưa được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu. Công tác quản lý dự án và giám sát thi công xây dựng của chủ đầu tư và các đơn vị tư vấn còn chưa chặt chẽ, chưa phát hiện và loại bỏ được những hạn chế, thiếu sót trong công tác khảo sát, thiết kế, lập dự toán, quản lý chất lượng thi công xây dựng công trình, nghiệm thu khối lượng hoàn thành, quyết toán giá trị xây lắp…
Đối với giai đoạn kết thúc xây dựng, cơ quan thanh tra chỉ rõ: Công tác quản lý, nghiệm thu, quyết toán hợp đồng của chủ đầu tư còn chưa chặt chẽ dẫn tới quyết toán tăng giá trị các công trình số tiền hơn 4,6 tỷ đồng. Mặt khác, Phòng Kinh tế, hạ tầng và đô thị huyện Kim Thành thực hiện kiểm tra công tác nghiệm thu hoàn thành công trình xây dựng đối với một số công trình còn có hạn chế, chậm ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của chủ đầu tư.
Theo cơ quan thanh tra, để xảy ra các hạn chế, thiếu sót đối với việc quản lý đầu tư xây dựng cơ bản đối với các dự án, công trình đã được nghiệm thu quyết toán đến hết 31/12/2024 , trách nhiệm thuộc về: Người quyết định đầu tư; Chủ đầu tư các công trình được thanh tra; cơ quan thẩm định; các cơ quan, đơn vị, cá nhân thực hiện chức năng tham mưu về đầu tư, xây dựng trực thuộc UBND huyện, UBND xã, thị trấn và các đơn vị, cá nhân có liên quan.

Thanh tra tỉnh đề nghị, các Chủ đầu tư được thanh tra, xác minh có trách nhiệm làm việc với các nhà thầu thi công xây dựng và các đơn vị có liên quan thực hiện kiểm tra, rà soát, điều chỉnh giảm giá trị quyết toán A-B, giảm giá trị quyết toán hợp đồng thi công xây dựng với tổng số tiền 4,34 tỷ đồng.
UBND huyện Kim Thành, chỉ đạo rà soát, xử lý dứt điểm công tác quyết toán vốn đầu tư công dự án hoàn thành; có phương án, biện pháp khắc phục tình trạng nợ vốn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện, đặc biệt là các công trình đã hoàn thành, nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng theo đúng quy định của pháp luật.
UBND huyện; Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Kim Thành và UBND các xã, thị trấn có trách nhiệm chủ trì cùng với các đơn vị liên quan thực hiện kiểm tra xuất xứ hàng hóa, vật tư, vật liệu, thiết bị đã đưa vào sử dụng thi công công trình; hoàn thiện hồ sơ quản lý chất lượng, bản vẽ hoàn công; hồ sơ để thực hiện quyết toán hợp đồng theo đúng khối lượng thực tế thi công và chủng loại vật liệu thực tế đưa vào sử dụng theo đúng nội dung hợp đồng đã ký kết, phù hợp với quy định của pháp luật, bảo đảm không thất thoát ngân sách Nhà nước.
UBND huyện Kim Thành chỉ đạo cơ quan chuyên môn trực thuộc, yêu cầu đơn vị tư vấn, nhà thầu thi công và các đơn vị có liên quan rà soát lại hồ sơ quản lý chất lượng công trình xây dựng, xác định nguyên nhân lún, nứt mặt đường (Km0+907) tại công trình Xây dựng tuyến đường giao thông từ trung tâm y tế huyện đi Quỳnh Khê 1 - Kim Xuyên trên địa bàn huyện Kim Thành; xử lý hiện tượng lún và các vết nứt đúng yêu cầu kỹ thuật bảo đảm an toàn khai thác công trình.
Ban lý dự án đầu tư xây dựng huyện Kim Thành có trách nhiệm chủ trì, yêu cầu các đơn vị tư vấn, nhà thầu thi công và các đơn vị có liên quan rà soát lại hồ sơ quản lý chất lượng công trình xây dựng, xác định nguyên nhân xuất hiện một số vết nứt nhỏ ngang đáy dầm giữa phòng học số 01 - công trình Nhà lớp học 2 tầng 4 phòng trường THCS Cổ Dũng; xử lý các vết nứt đúng yêu cầu kỹ thuật, thực hiện các thủ tục theo quy định để đảm bảo an toàn khai thác công trình.