Nhật Bản nêu điều kiện Mỹ phải hủy bỏ mọi loại thuế để có thỏa thuận

Washington đã loại trừ ô tô và các mặt hàng quan trọng khác khỏi phạm vi đàm phán. Đáp lại, Tokyo khẳng định sẽ không nhượng bộ chừng nào mọi loại thuế, bao gồm cả thuế đối với phụ tùng ô tô, được dỡ bỏ.

Thủ tướng Shigeru Ishiba cho biết đã gặp Bộ trưởng Phục hồi kinh tế Ryosei Akazawa tại Phủ Thủ tướng, người vừa trở về từ vòng đàm phán cấp Bộ trưởng lần thứ hai tại Hoa Kỳ, và hướng dẫn ông về các bước đàm phán tiếp theo lập trường chính phủ dựa trên kết quả của cuộc đàm phán. Trong cuộc gặp, Thủ tướng Ishiba đã ra lệnh cho Bộ trưởng Akazawa và các quan chức khác lập kế hoạch chiến lược đàm phán của họ "nhanh chóng và tỉ mỉ".

“Vẫn còn một khoảng cách lớn giữa lập trường của Nhật Bản và Hoa Kỳ; và hiện chúng tôi chưa có tiếng nói chung nào”, Thủ tướng Ishiba nói với các phóng viên sau cuộc họp với Bộ trưởng Akazawa. “Chúng tôi đang thúc đẩy Mỹ đàm phán về tất cả các mức thuế, bao gồm cả thuế đối với ô tô, thép và nhôm”. Ông Ishiba cho rằng, các mức thuế mới đối với phụ tùng ô tô là “cực kỳ đáng tiếc” và cho biết Nhật Bản sẽ “tiếp tục yêu cầu Hoa Kỳ chấm dứt các mức thuế này”.

Cho đến nay, Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã đặt ra giới hạn đàm phán chỉ liên quan đến khoản thuế quan đối ứng bổ sung mà Mỹ áp đặt 24% đối với Nhật Bản; đồng thời loại trừ các khoản thuế bổ sung đối với ô tô, thép và nhôm, những vật liệu mà Tokyo coi là thiết yếu, ra khỏi phạm vi đàm phán. Không giống như thuế quan qua lại, thuế ô tô là mức thuế cố định 25% được áp dụng bình đẳng cho mọi quốc gia và Washington từng tuyên bố sẽ không dành cho Nhật Bản sự đối xử đặc biệt.

Tuy nhiên, ô tô là ngành công nghiệp cốt lõi của Nhật Bản, với chuỗi cung ứng rộng lớn cho các nhà sản xuất phụ tùng. Nếu Mỹ tiếp tục duy trì mức thuế quan này, có thể khiến toàn bộ nền kinh tế Nhật Bản đình trệ.

Các mặt hàng xuất khẩu chính của Nhật Bản sang Mỹ cũng đến từ ngành công nghiệp ô tô. Tokyo đang cân nhắc trình bày một kế hoạch nhằm tăng số lượng ô tô nhập khẩu theo hệ thống chứng nhận ưu đãi gọi là PHP như một "quân bài" khả thi trong các cuộc đàm phán thuế quan với Mỹ.

Phát biểu với các phóng viên tại Sân bay Haneda ngay sau khi hạ cánh vào ngày 3/5, Bộ trưởng Akazawa tiết lộ rằng các cuộc đàm phán cấp làm việc đã bắt đầu tại Hoa Kỳ vào 2/5 theo giờ địa phương, nhấn mạnh rằng "các cuộc thảo luận về các vấn đề riêng lẻ và các chi tiết kỹ thuật cũng cực kỳ quan trọng". Bộ trưởng Akazawa cho biết, hai bên sẽ giải quyết các điểm bất đồng tại các cuộc thảo luận cấp độ làm việc trước khi tiến tới một thỏa thuận. Khi được hỏi liệu Nhật Bản có thể đạt được thỏa thuận vào tháng 6 hay không, ông cho biết: "Sẽ rất tốt nếu chúng tôi có thể bước vào giai đoạn đó".

Trước đó, nói với các phóng viên sau cuộc họp với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent tại Washington, DC, ông nhấn mạnh: “Một thỏa thuận đôi bên cùng có lợi chỉ có thể đạt được "khi mọi thứ đã được nhất trí" giữa hai bên. Vì vậy, việc nói chúng tôi đã tiến triển đến đâu là vô nghĩa".

Kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump kích hoạt loạt thuế quan "có đi có lại" với gần như tất cả các đối tác thương mại của mình – và sau đó cho tạm hoãn thực hiện trong 90 ngày, Nhật Bản là quốc gia được ưu tiên đàm phán đầu tiên. Nhật Bản đã có cuộc đàm phán thuế quan đầu tiên với Mỹ vào ngày 16/4, với sự tham gia bất ngờ của Tổng thống Donald Trump. Đối diện với ông Trump trong cuộc đàm phán đó là Bộ trưởng Akazawa, một đồng minh thân cận của Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba.

Nhật Bản và Hoa Kỳ đã nhất trí tổ chức một loạt các cuộc họp cấp bộ trưởng chuyên sâu bắt đầu vào giữa tháng 5. Sau đó, Thủ tướng Ishiba có thể có một cuộc hội đàm với Tổng thống Donald Trump bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G7, dự kiến diễn ra vào ngày 15-17/6 tại Canada.