Abdulrazak Gurnah cho biết, ông thực sự biết ơn Viện hàn lâm Thụy Điển, và nói thêm rằng, thật tuyệt vời khi được trao giải Nobel. Đây là một giải thưởng lớn, với danh sách ứng cử viên toàn tác giả tuyệt vời. “Tôi ngạc nhiên đến mức phải đợi nghe thấy giải thưởng được công bố thì mới tin”.
Sinh năm 1948, Gurnah lớn lên trên hòn đảo Zanzibar ở phía đông châu Phi và cuối những năm 1960 đến Anh tị nạn khi 18 tuổi. Ông sáng tác bằng tiếng Anh và đã xuất bản 10 tiểu thuyết cũng như một số truyện ngắn. Ông là giáo sư về văn học hậu thuộc địa và văn học Anh, tại Đại học Kent, Canterbury (Anh) cho đến khi nghỉ hưu gần đây.
“Điểm đáng chú ý của Abdulrazak Gurnah là cống hiến cho sự thật và ác cảm với sự đơn giản hóa”, Ủy ban Nobel Văn học nhận xét. “Các tiểu thuyết của ông tách khỏi những mô tả rập khuôn và mở ra cái nhìn về một Đông Phi đa dạng văn hóa, xa lạ với nhiều người ở các khu vực khác trên thế giới”.
“Các nhân vật (của ông) thấy mình bị lọt giữa các nền văn hóa và lục địa, giữa một cuộc sống từng có và một cuộc sống đang trỗi dậy; đó là trạng thái bất an không bao giờ có thể giải quyết được”.
Ủy ban Nobel Văn học cho biết, chủ đề về người tị nạn xuyên suốt các sáng tác của Abdulrazak Gurnah. Tiểu thuyết nổi tiếng nhất của ông là Paradise (xuất bản năm 1994), tác phẩm thứ tư và là bước đột phá trong cuộc đời ông, với với tư cách một nhà văn. Paradise ra đời sau một chuyến đi Đông Phi vào khoảng năm 1990, kể về một cậu bé châu Phi lớn lên trong giai đoạn Đông Phi ngày càng đi xuống bởi chủ nghĩa thực dân và bạo lực. Năm 1994, tác phẩm từng lọt vào danh sách rút gọn Giải Booker và giải thưởng văn học Whitbread, được trao hàng năm cho những nhà văn sống ở Anh và Ireland.
Trong một cuộc phỏng vấn năm 2016, khi được hỏi liệu ông có tự coi mình là "tác giả của văn học hậu thuộc địa và/hoặc thế giới", Gurnah đã trả lời: "Tôi sẽ không sử dụng bất kỳ từ nào trong số đó. Tôi sẽ không tự gọi mình là một nhà văn thuộc bất kỳ hình thức nào”.
“Thực tế, tôi không chắc sẽ gọi mình là gì ngoài tên của tôi. Tôi đoán, nếu ai đó thử thách tôi, đó sẽ là một cách nói khác của ‘Bạn có phải là... một trong số...?' Tôi có lẽ sẽ nói ‘không’. Chính xác là tôi không muốn phần đó của mình có một cái tên rút gọn”.
Giải Nobel Văn học do Viện Hàn lâm Thụy Điển trao hàng năm cho các tác giả, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực văn chương, âm nhạc… Đây là một trong 5 giải Nobel được trao theo di chúc của Alfred Nobel năm 1895. Giải Nobel Văn học được trao lần đầu tiên năm 1901 và tới nay đã có 112 người nhận giải.
Cơ quan chủ quản: Văn phòng Quốc hội
