Những ánh sao Khuê

Nhà cách mạng tiền bối Ung Văn Khiêm: Tận hiến cho dân, cho nước

Nguyễn Túc - Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

Đồng chí Ung Văn Khiêm là thành viên sáng lập An Nam Cộng sản Đảng, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam) khóa II và khóa III, là đại biểu Quốc hội các khóa I, II, III, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao rồi Bộ trưởng Bộ Nội vụ. Đối với sự nghiệp đại đoàn kết, đồng chí Ung Văn Khiêm từng được tổ chức phân công tham gia Mặt trận dân chủ, Mặt trận Việt Minh, Mặt trận Liên Việt và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Ung Văn Khiêm sinh ngày 13.2.1910 tại làng Tần Đức, quận Chợ Mới, tỉnh Long Xuyên (nay là Xã Tân Mỹ, huyện chợ mới, tỉnh An Giang) trong một gia đình có truyền thống yêu nước. Ông nội là cụ Ung Văn Tre - người đầu tiên đến vùng này diệt thú dữ, khai hoang, lập ấp, biến cù lao thành vùng trù phú và được mệnh danh là Đệ nhất cù lao. Cha của Ung Văn Khiêm là Ung Văn Quản - người đã từng đi theo Trương Định đánh Pháp. Cụ Quản là người học rộng, tài cao nhưng lâm bệnh và mất sớm ở tuổi 41.

Nhà cách mạng tiền bối Ung Văn Khiêm: Tận hiến cho dân, cho nước
Bộ trưởng Ung Văn Khiêm trong phòng làm việc tại Bộ Ngoại giao (1961) 

Ung Văn Khiêm là một học sinh chăm học và học giỏi. Năm 1924 tốt nghiệp tiểu học, anh thi đậu vào trường thành chung Cần Thơ khóa đầu tiên (nay là trường Châu Văn Liêm). 

Dòng máu yêu nước của cha đã giúp chàng thanh niên sớm nhận thức được thời cuộc và xác định con đường phải đi. Mới 16 tuổi, anh đã trở thành thủ lĩnh các cuộc bãi khóa của học sinh trường thành chung Cần Thơ nhân dịp lễ tang nhà yêu nước Phan Chu Trinh cũng như khi Pháp bắt giam chí sĩ Nguyễn An Ninh hồi tháng 3.1926.

Do "xúi giục" bãi khóa, Ung Văn Khiêm bị đuổi học lần thứ nhất. Vài tháng sau, do đánh lại một tên thực dân là giám thị của trường vì ức hiếp bạn mình, anh lại bị đuổi học.

Với tinh thần ham học và ý chí tự học, anh ở lại Cần Thơ, mượn bài vở của bạn chép lại, tự học với sự giúp đỡ của bạn bè, và đã thi đỗ tốt nghiệp Thành Chung rồi tú tài. Như anh thường tâm sự: "cuộc gặp gỡ với Châu Văn Liêm đã tạo bước ngoặt trong cuộc đời của tôi. Cuối năm 1927, cả hai chúng tôi đều được kết nạp vào Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội do Nguyễn Ái Quốc sáng lập". 

Đầu năm 1929, Ung Văn Khiêm được Kỳ bộ cử đi dự lớp tập huấn chính trị ở Quảng Châu. Tập huấn xong, anh cùng Ngô Gia Tự, Lý Tự Trọng trở về nước. Ung Văn Khiêm được Kỳ bộ phân công trở lại Cần Thơ tiếp tục hoạt động.

Tháng 8.1929, ở tuổi chưa đầy 20, anh tham gia thành lập An Nam Cộng sản Đảng và được phân công làm Bí thứ Đặc ủy toàn miền Hậu Giang. Giữa năm 1930, đồng chí Ngô Gia Tự bị bắt, Ung Văn Khiêm được chỉ định làm Bí thư Xứ ủy Nam Kỳ khi vừa tròn 20 tuổi.

Năm 1931, đồng chí bị thực dân Pháp bắt giam tại Khám lớn Sài Gòn, sau đó đày ra Côn Đảo. Tại "địa ngục trần gian" này, đồng chí được tiếp xúc, trao đổi kinh nghiệm, học hỏi các nhà cách mạng nổi tiếng, đặc biệt là bác Tôn Đức Thắng vừa là đồng chí bậc đàn anh, vừa là đồng hương.

Nhà cách mạng tiền bối Ung Văn Khiêm: Tận hiến cho dân, cho nước
Tổng thống Ai Cập A. Nasser tiếp Thứ trưởng Ngoại giao Ung Văn Khiêm
(thứ 4 từ trái sang) tại Ai Cập (1957). Ảnh tư liệu

Do thắng lợi của Mặt trận bình dân Pháp, giữa tháng 7.1936 một số chính trị phạm được trả tự do, trong đó có đồng chí Ung Văn Khiêm.

Trở về đất liền, đồng chí được Xứ ủy phân công hoạt động trong Mặt trận Dân chủ Đông dương.

Thực hiện Nghị quyết Trung ương tháng 3.1937, đồng chí tập trung giúp Xứ ủy chỉ đạo củng cố các đoàn thể cách mạng: lập Đoàn thanh niên dân chủ Đông dương thay Thanh niên cộng sản Đoàn; lập Hội cứu tế bình dân, lập công hội, nông hội thay Cứu tế đỏ, Công hội đỏ, Nông hội đỏ. Đồng thời, đẩy mạnh việc thành lập các hội quần chúng công khai và nửa công khai như: Hội ái hữu, Hội tương tế, Hội âm nhạc, Hội thể thao... Tuyên truyền, vận động các tổ chức đó vào Mặt trận Dân chủ.

Giữa năm 1939 đồng chí bị bắt và giam tại Long Xuyên. Sau 18 tháng tù đày, tra tấn, người cộng sản kiên trung bị chuyển lên giam ở Tà Lài. Lợi dụng sơ hở của địch, đồng chí trốn thoát.

Sau Nam Kỳ khởi nghĩa thất bại, thực hiện chỉ thị của Trung ương, đồng chí Ung Văn Khiêm rút vào hoạt động bí mật, tập trung sức khôi phục tổ chức, tái lập, phục hồi và phát triển các tổ chức quần chúng, lập Mặt trận Tiền phong và sau đó là Mặt trận Việt Minh ở Nam bộ, mở đầu một thời kỳ phát triển của lực lượng cách mạng miền Nam.

Tháng 5.1945, hưởng ứng lời kêu gọi của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, đồng chí Ung Văn Khiêm đã cùng Xứ ủy dốc sức tuyên truyền, vận động đồng bào sẵn sàng vùng lên với tinh thần "đem sức ta mà giải phóng cho ta".

Trong những ngày khẩn trương chuẩn bị giành chính quyền thì đồng chí được Trung ương triệu tập gấp đi dự Quốc dân Đại hội Tân Trào vào các ngày 16 và 17 tháng 8.

Cách mạng Tháng Tám thành công, đồng chí được Đảng, Nhà nước trao nhiều trọng trách: Bí thư Xứ ủy Nam Kỳ từ tháng 8 đến tháng 12.1945. Ủy viên Nội vụ Ủy ban Kháng chiến - Hành chính Nam bộ, Ủy viên Ban Chấp hành Liên Việt toàn quốc...

Với kinh nghiệm, sự hiểu biết và cương vị cao trong Đảng, trong Ủy ban kháng chiến hành chính Nam bộ, đồng chí đã thay mặt Ủy ban kháng chiến hành chính ban hành Chỉ thị 4/NV năm 1947, một chỉ thị được đánh giá là mang đượm tinh thần đại đoàn kết dân tộc. Hưởng ứng chỉ thị trên, hàng nghìn công chức, giáo sư, bác sĩ, đốc phủ... đã bỏ hàng ngũ địch ra bưng biền tham gia chiến đấu.

Cùng nhờ Chỉ thị trên, phong trào vận động điền chủ các tỉnh miền Tây Nam bộ hiến điền cho cách mạng đã thu được kết quả tốt đẹp.

Chính quyền cách mạng có được hàng trăm ngàn héc-ta đất để tạm cấp cho nông dân thực hiện đại khẩu hiệu "người cày có ruộng". Nhiều đại điền chủ kháng chiến như cụ Cao Triều Phát, Huỳnh Thiện Lộc đã hiến cho cách mạng hàng chục ngàn héc-ta.

Tại Đại hội II Đảng Lao động Việt Nam, đồng chí Ung Văn Khiêm được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương và được Trung ương cử làm Bí thư Tỉnh ủy kiêm Chủ tịch Ủy ban Hành chính kháng chiến Bạc Liêu.

Từ tháng 9.1954, đất nước tạm thời chia cắt hai miền, đồng chí Ung Văn Khiêm được điều ra Bắc tập kết. Đồng chí được cử làm Thứ trưởng Bộ Ngoại giao kiêm Hiệu trưởng Trường Cán bộ ngoại giao - ngoại thương và Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Đảng dưới sự điều hành của Bộ trưởng Phạm Văn Đồng.

Cùng năm đó, với cương vị Ủy viên Ủy ban Liên Việt toàn quốc đặc trách Nam bộ, đồng chí được giao nhiệm vụ vận động thành lập Mặt trận dân tộc thống nhất Việt Nam ở giai đoạn mới, nhằm tập hợp "tất cả những người thật thà yêu nước, không phân biệt tầng lớp nào, tín ngưỡng nào, chính kiến nào và trước đây đã đứng về phía nào", để thay thế cho Mặt trận Liên Việt hoàn thành sứ mệnh lịch sử.

Sau một thời gian vận động, từ ngày 5 đến ngày 10.9.1955, Đại hội họp và lấy tên là Mặt trận Tổ quốc; đồng chí được bầu làm Ủy viên thư ký. Từ tháng 5 đến tháng 9.1960, đồng chí là thành viên của Ban trù bị Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng. Tại Đại hội, đồng chí được bầu làm Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam).

Tháng 2.1961, đồng chí Ung Văn Khiêm được Chủ tịch nước bổ nhiệm chức Bộ trưởng Bộ Ngoại giao. Từ tháng 4.1963 đến năm 1971 đồng chí đảm nhiệm Bộ trưởng Bộ Nội vụ. Sau ngày giải phóng miền Nam, đồng chí về sống tại thành phố Hồ Chí Minh. Ngày 20.3.1991, sau nhiều năm lâm bệnh, đồng chí Ung Văn Khiêm đã vĩnh biệt cuộc đời, thọ 81 tuổi.

40 năm hoạt động cách mạng liên tục, dù ở bất cứ cương vị nào, hoàn cảnh nào, đồng chí Ung Văn Khiêm luôn thể hiện bản lĩnh của người cộng sản, người lãnh đạo kiên trung, năng động, sáng tạo, kết hợp nhuần nhuyễn lý luận với thực tiễn. Thuộc lớp học trò đầu tiên của Chủ tịch Hồ Chí Minh, tiếp thu tính quần chúng, tính nhân dân trong tư tưởng của Người, hiểu sâu sắc sức mạnh "dời non, lấp biển" của nhân dân. Trong suốt quá trình lãnh đạo, đồng chí đặc biệt quan tâm đến việc xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, đã trực tiếp tham gia Mặt trận Dân chủ, Mặt trận Việt Minh, Mặt trận Liên Việt, Mặt trận Tố quốc Việt Nam.

Quốc hội và Cử tri

Hiệu quả thiết thực và toàn diện
Quốc hội và Cử tri

Hiệu quả thiết thực và toàn diện

Phát biểu tại Lễ phát động phong trào "Bình dân học vụ số" diễn ra mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh, đây phải trở thành một phong trào cách mạng, toàn dân, toàn diện, bao trùm, sâu rộng, không ai bị bỏ lại phía sau. Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, Nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi thì chỉ bàn làm, không bàn lùi.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi chủ trì phiên họp phát biểu
Diễn đàn Quốc hội

Cần chính sách đủ mạnh để khuyến khích phục hồi doanh nghiệp

Dự án Luật Phá sản (sửa đổi) dự kiến sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ Chín tới, trong đó có một điểm mới nổi bật là bổ sung quy định về phục hồi doanh nghiệp trước khi phá sản. Tại phiên họp mở rộng của Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính thẩm tra dự án Luật này, các đại biểu đề nghị, cần rà soát, nghiên cứu để có khung pháp lý, chính sách đủ mạnh nhằm khuyến khích thực hiện phục hồi doanh nghiệp.

AMH
Chính sách và cuộc sống

Cải cách thủ tục giải thể doanh nghiệp

Thủ tục thành lập doanh nghiệp khá dễ dàng nhưng thủ tục giải thể “cực kỳ khó khăn”. Đây là phản ánh của doanh nghiệp tham gia cuộc khảo sát thực trạng cung cấp, thực hiện thủ tục hành chính cho doanh nghiệp năm 2024 do Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV - thuộc Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng) thực hiện.

Cần tập trung chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân trong nước phát triển
Quốc hội và Cử tri

Cần chiến lược bài bản với những nhóm giải pháp mang tính đột phá cao

Trao đổi với phóng viên Báo ĐBND, Ủy viên là đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính PHAN ĐỨC HIẾU cho rằng, để kinh tế tư nhân trở thành động lực tăng trưởng quan trọng hàng đầu của đất nước như yêu cầu của Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết "Phát triển kinh tế tư nhân - Đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng”, thì cần có một chiến lược bài bản với những nhóm giải pháp được tinh chỉnh, mang tính đột phá cao, phù hợp với bối cảnh mới, yêu cầu mới.

ĐBQH Trần Văn Khải (Hà Nam): Sửa đổi Luật Việc làm là cơ hội vàng để thể chế hóa các định hướng lớn của Nghị quyết 57, biến chính sách việc làm thành lợi thế cạnh tranh trong kỷ nguyên số
Chính sách và cuộc sống

Tranh thủ tối đa "cơ hội vàng"

Phát triển việc làm bền vững, biến chính sách việc làm thành lợi thế cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên số và trong bối cảnh tinh gọn bộ máy - dù khó nhưng chúng ta có thể và phải làm được điều này, trước hết là phải tranh thủ tối đa "cơ hội vàng" từ sửa đổi toàn diện Luật Việc làm.

Xem xét tăng thời hạn của giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất
Quốc hội và Cử tri

Xem xét tăng thời hạn của giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất

Quan tâm đến thời hạn của giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất quy định tại dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội tham dự Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 7 đề nghị tăng thời hạn của giấy chứng nhận là trên 5 năm. Bởi, thời hạn trên là quá ngắn, gây khó khăn cho các tổ chức, cá nhân sản xuất hóa chất có điều kiện.

Cơ chế trả lương cần gắn với vị trí việc làm, năng lực
Quốc hội và Cử tri

Cơ chế trả lương cần gắn với vị trí việc làm, năng lực

Giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao giai đoạn 2021 - 2024 trên địa bàn, Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang đề nghị, Chính phủ ban hành các chính sách ưu đãi mạnh mẽ đối với nhân lực chất lượng cao, bao gồm các cơ chế về tiền lương, phúc lợi và hỗ trợ thuế đối với các chuyên gia, giảng viên và nhà nghiên cứu. Cùng với đó, cơ chế trả lương cần gắn với vị trí việc làm, năng lực và mức độ đóng góp, tạo động lực làm việc, thu hút và giữ chân nhân tài.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Tạo thuận lợi cho nhà giáo khi thuyên chuyển

Dự thảo Luật Nhà giáo vừa được cho ý kiến tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 7. Dự thảo luật đã khắc phục những khó khăn, vướng mắc, giải quyết các vấn đề phát sinh, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về nhà giáo. Tuy vậy, đối với vấn đề thuyên chuyển nhà giáo của các cơ sở giáo dục công lập, cũng có ý kiến đề nghị cần quy định cụ thể, chặt chẽ để giáo viên không gặp khó khi thuyên chuyển.

ĐBQH Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông)
Quốc hội và Cử tri

Cân nhắc tăng thuế đối với xe ô tô pick - up chở hàng cabin kép theo lộ trình

Lưu ý nếu quy định tăng thuế cao đối với xe ô tô pick - up chở hàng cabin kép ngay trong một lần như dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) sẽ gây tác động tới tâm lý khách hàng, làm giảm lượng tiêu thụ xe, một số đại biểu Quốc hội đề nghị cân nhắc quy định lộ trình tăng thuế trong vòng 3 năm, từ năm 2027 - 2030, mức tăng thêm 3%/năm tương đương với việc chia đều mức tăng 9% trong 3 năm, áp dụng từ năm 2027.

Dựa vào nội lực để phát triển
Chính sách và cuộc sống

Dựa vào nội lực để phát triển

Theo số liệu thống kê, khu vực kinh tế tư nhân hiện đóng góp khoảng 51% GDP, hơn 30% ngân sách nhà nước, tạo ra hơn 40 triệu việc làm, chiếm hơn 82% tổng số lao động trong nền kinh tế, đóng góp gần 60% vốn đầu tư toàn xã hội. Điều này cho thấy, kinh tế tư nhân đã và đang trở thành một trong những trụ cột quan trọng của nền kinh tế, là động lực quan trọng nhất để thúc đẩy tăng trưởng.

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương điều hành phiên thảo luận
Quốc hội và Cử tri

Tăng cường quyền kiểm soát của người dân đối với dữ liệu cá nhân

Trong kỷ nguyên số, dữ liệu cá nhân được coi là tài sản phi truyền thống và có liên quan chặt chẽ tới quyền con người, quyền công dân, an toàn, an ninh mạng, an ninh thông tin, an ninh dữ liệu, công nghệ thông tin… Thảo luận về dự án Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, các đại biểu Quốc hội đề nghị, dự thảo Luật cần tăng cường quyền kiểm soát của người dân đối với dữ liệu cá nhân và quy định chế tài có tính răn đe cao đối với những hành vi xâm phạm.

ĐBQH Nguyễn Trường Giang (Đăk-Nông) phát biểu. Ảnh: Hồ Long
Quốc hội và Cử tri

Nghiên cứu kỹ lưỡng chính sách thuế liên quan đến phát triển khoa học, công nghệ

Cho ý kiến về dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội cho rằng, việc ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp là rất quan trọng và ảnh hưởng lớn đến quyết định đầu tư cũng như sự phát triển của doanh nghiệp, vì vậy, cần rà soát bảo đảm thể chế hóa đầy đủ và toàn diện các nội dung liên quan đến chính sách ưu đãi về thuế, trong đó có lĩnh vực khoa học, công nghệ.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan điều hành thảo luận về dự án Luật Công nghiệp công nghệ số
Quốc hội và Cử tri

Đổi mới tư duy, tránh quản lý quá thận trọng

Thảo luận về dự án Luật Công nghiệp công nghệ số, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (ĐBQH) hoạt động chuyên trách lần thứ 7, một số ĐBQH cho rằng, dự thảo Luật cần cụ thể hóa đầy đủ Nghị quyết số 57 – NQ/TW của Bộ Chính trị, nhất là yêu cầu đổi mới tư duy quản lý, tránh tư duy "không quản được thì cấm", mở đường cho công nghệ mới qua cơ chế thử nghiệm có kiểm soát. Bởi, nếu quản lý quá thận trọng sẽ kìm hãm đổi mới sáng tạo, khiến doanh nghiệp e ngại thử nghiệm công nghệ mới tại nước ta.

AMH
Quốc hội và Cử tri

Chống quảng cáo vi phạm trên mạng

Trong những năm gần đây, chống quảng cáo vi phạm pháp luật trên mạng dường như trở thành một cuộc chiến "nhọc nhằn". Quy định giám sát nội dung trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, được thảo luận tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách hôm nay, có thể trở thành công cụ hữu hiệu nếu được vận dụng đúng cách.

Đại biểu Quốc hội Ma Thị Thúy (Tuyên Quang) phát biểu. Ảnh: Hồ Long
Chính trị

Cần có chế tài xử lý khi doanh nghiệp không báo cáo hàng năm

Dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) quy định, trong thời hạn 5 năm kể từ ngày hóa chất mới được đăng ký, hằng năm, tổ chức, cá nhân có hoạt động hóa chất liên quan đến hóa chất mới phải báo cáo cơ quan nhà nước có thẩm quyền về quá trình hoạt động với hóa chất mới. Do đó, đại biểu Quốc hội Ma Thị Thúy (Tuyên Quang) đề nghị, cần bổ sung vào dự thảo Luật quy định về việc giao Chính phủ quy định chế tài xử lý với trường hợp không báo cáo hàng năm.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh phát biểu
Chính trị

Đánh giá kỹ lưỡng câu chuyện dạy thêm, học thêm

Tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 7, các ý kiến đề nghị tiếp tục nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng câu chuyện dạy thêm, học thêm, đặc biệt là triển khai Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT quy định về dạy thêm, học thêm để quy định nội dung này trong dự thảo Luật Nhà giáo.

ĐBQH Trần Văn Khải (Hà Nam) phát biểu
Chính trị

Biến chính sách việc làm thành lợi thế cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên số

Thảo luận về dự án Luật Việc làm (sửa đổi) chiều nay, 25.3, các đại biểu Quốc hội cho rằng, việc sửa đổi Luật Việc làm lần này là cơ hội vàng để thể chế hoá các định hướng chiến lược của Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, biến chính sách việc làm thành lợi thế cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên số.