“Người đàn ông mang tên Ove”

Đọc “ông Ove” có cái sảng khoái của một cuốn tiểu thuyết đầu tay rất trong trẻo, viết giản dị nhưng đầy tình cảm. Và tác giả của nó có khả năng điều khiển cảm xúc của người đọc, làm người ta cười đó rồi bắt người ta rớm nước mắt đó. Mà truyện có gì đâu, chỉ xoay quanh một anh già 59 tuổi khó tính như quỷ, năm lần bảy lượt tự tử để chết theo vợ mà lần nào cũng bị thần chết từ chối.

Cuốn tiểu thuyết đầu tay của anh nhà văn, nhà báo người Thụy Điển Frederick Backman đến nay đã bán hơn 4 triệu bản khắp toàn cầu, dịch ra khoảng 43 thứ tiếng, đứng đầu danh sách best-seller của New York Times suốt 77 tuần liền. Ở Hàn Quốc thậm chí có hẳn một câu lạc bộ hâm mộ Ove. Bộ phim chuyển thể của đạo diễn Thụy Điển Hannes Holm trở thành phim ăn khách nhất Thụy Điển, phim nước ngoài có doanh thu cao nhất tại Mỹ năm ngoái, đoạt giải Phim hài châu Âu, được 2 đề cử Oscar 2017, trong đó có đề cử phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc nhất.

Lão già Ove ấy có gì mà cả phim lẫn sách đều đắt khách như tôm tươi vậy? Đọc sách thì ta có cảm giác rõ hơn. Nửa đầu lăn ra cười vì cách lão đi vào cửa hàng điện tử đòi mua một cái máy tính tốt nhất rồi sau đó chửi anh nhân viên bán hàng là lừa đảo khi dám quảng cáo cho lão cái máy Ipad tốn một đống tiền mà không có... bàn phím. Lão chửi tất thảy bọn hàng xóm là lũ đần độn, lão điên tiết khi có kẻ nào đó dám lái xe vào khu dân cư, và với lão thì trên đời chỉ có một thương hiệu xe hơi là Saab. Vợ lão mới chết vì ung thư và lão vừa về hưu, đời với lão không còn gì vui thú nữa, thế là đóng bộ để tự sát, đoàn tụ với bà vợ.

Thế mà lần nào lão cũng chết hụt vì bọn hàng xóm phá, nhất là con mẹ mang bầu sắp đẻ người Iran nhập cư cùng anh chồng cao lêu đêu vô tích sự và hai con nhóc con. Một lần lão chui vào thòng lọng suýt thành công thì cái dây của nợ đứt, khiến lão ngã xuống sàn nhà trong tư thế rất nhục nhã. Lần nữa, lão định lao đầu vào toa xe lửa thì có một thằng cha lăn ra ngất trước mũi lão, khiến lão mất cơ hội chết mà còn bị trở thành người hùng bất đắc dĩ cứu thằng cha chết giấc kia. Một lần, lão đang tự tử ngon trớn bằng khí ngạt trong xe hơi dưới nhà để xe thì một chị nhà báo xông đến đòi phỏng vấn viết bài chân dung người hùng; khiến lão điên tiết chui ra khỏi xe rồi nhốt luôn chị ta trong tầng hầm nhà để xe...

Thế rồi khi chúng ta bắt đầu quen dần với lão già dở hơi còn sót lại của hành tinh này thì ta được khám phá quá khứ của lão. Và cái quá khứ đó khiến ta dần dần đồng cảm với lão, thấy trân trọng những giá trị lẫn cái tính gàn của lão. Một trong những chương cảm động nhất là cái chương lão và cô vợ trở về sau chuyến đi du lịch tang thương ở Tây Ban Nha. Vụ tai nạn trong chuyến đi nghỉ dưỡng trước khi sinh ấy không chỉ khiến lão mất đứa con sắp chào đời mà còn khiến cô vợ mà lão yêu hết lòng phải ngồi xe lăn suốt quãng đời còn lại. Một mình lão phải chiến đấu với cả một cái hệ thống xã hội thờ ơ vô trách nhiệm để bảo vệ người vợ của mình. Để rồi khi người vợ ấy ra đi trước lão vì bệnh ung thư, lão không còn lý do gì để sống trên đời nữa, bởi tất cả kết nối với cuộc sống đều đã từ bỏ lão. Vậy mà thằng cha thần chết dám từ chối lão.

Anh nhà văn Frederick Backman viết lời đề từ tặng cuốn sách này cho vợ của anh ta rằng: “Tặng Neda. Vì câu chuyện này là để em cười. Luôn như vậy”.

Một cuốn tiểu thuyết viết tặng vợ và nội dung của cuốn tiểu thuyết cũng là một câu chuyện tình yêu tuyệt đẹp của một lão già gàn dở  dành cho vợ, người duy nhất trên đời khiến lão có lý do để tồn tại. Và giờ đây nam tài tử gạo cội Tom Hanks và cô vợ Rita Wilson lại sắp sửa làm lại bộ phim bi hài này. Hanks đã ở bên Wilson hơn 25 năm và sát cánh bên cô trong những ngày tháng đen tối để chống chọi căn bệnh ung thư. Đó hẳn là lý do giúp họ có được luồng cảm hứng mạnh mẽ để thêm lần nữa đưa cuốn sách này lên màn ảnh rộng...