NGỰA DALA - NUSNAS - MORA: Con vật thiêng của người Thụy Điển

Truyền thuyết kể rằng vào năm 1716, nhà vua của Vương quốc Thụy Điển tiến hành chinh chiến với hầu hết châu Âu. Mùa đông lạnh giá năm đó, thiếu lương thực, thực phẩm, các đoàn chiến binh đều đóng trú tại nhà dân ở tỉnh Mora, miền trung Thụy Điển. Trong ngôi làng Nusnas, có một người lính tài hoa, khi ngồi sưởi trong dêm đông đã nhặt mẩu củi gỗ thông đục chạm hình một chú ngựa, sau đó sơn màu đỏ, vẽ hình hoa lá trang trí trên mình ngựa để làm món đồ chơi, tặng kỷ niệm cậu bé con chủ nhà vào sáng hôm sau. Đổi lại, để cám ơn người lính nọ, bà chủ nhà đã tặng anh một bát cháo to… Ngựa Dala đã ra đời từ đó, là món quà người Thụy Điển tặng nhau để biểu lộ sự thân thiện, cũng là biểu tượng về tính tiết kiệm.

Ngày nay, ngựa Dala - Nusnas - Mora là một trong số ít nghề ở Thụy Điển vẫn được sản xuất hoàn toàn theo phương thức thủ công, truyền nghề từ thế hệ này qua thế hệ khác. Những người đàn ông trong các gia đình tại làng Nusnas thường đảm nhiệm việc đục chạm, còn phụ nữ và trẻ em tô vẽ màu trang trí thân ngựa. Ngựa Dala - Nusnas - Mora có 5 màu chính: đỏ, xanh, đen, vàng và trắng, nhưng màu đỏ cam tươi vẫn là màu được ưa chuộng nhất.

Vào khoảng giữa thế kỷ XIX, tại Hội chợ triển lãm hàng thủ công Mỹ nghệ Paris, ngựa Dala màu đỏ cam đã được Liên hiệp Nghề truyền thống Quốc gia chọn là biểu tượng cho gian trưng bày của Thụy Điển. Kể từ đó ngựa Dala -Nusnas - Mora trở nên nổi tiếng trên toàn thế giới, nó cũng là con vật linh thiêng của người Thụy Điển, và là món quà tặng rất được ưa chuộng, quý trọng.

Về mặt thẩm mỹ, ngựa Dala được chạm khắc với hình khối chắc khỏe, đơn giản, có tính ước lệ cao, màu sắc mạnh mẽ ớ phần thân ngựa, hoa văn hoa lá trang trí, tạo cảm xúc phóng khoáng, tự nhiên.

Làng nghề làm ngựa Dala tại Nusnas - Mora vẫn đang ngày càng phát triển. Làm ngựa Dala đã trở thành một nghề truyền thống của văn hóa dân gian và thực sự là di sản văn hóa của Thụy Điển. Mỗi năm làng Nusnas sản xuất khoảng 250.000 ngựa Dala, thu về khoản tiền khoảng 24 triệu USD.

Nếu có dịp đến Vương quốc Thụy Điển tươi đẹp, bạn đừng quyên mua ngựa Dala làm kỷ niệm hoặc tặng người thân. Đặc biệt, nếu có dịp ghé thăm làng nghề thủ công Nusnas ở tỉnh Mora, bạn sẽ được những nghệ nhân dân gian, chủ nhân các gia đình làm ngựa Dala đón chào thân thiện.