Nghị quyết số 197/2025/QH15Bước đột phá trong cơ chế, chính sách xây dựng pháp luật

Tạo bước chuyển mạnh mẽ trong chế độ, chính sách

Nghị quyết 197 đã tạo ra một bước ngoặt quan trọng, thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ trong việc nâng cao chất lượng công tác lập pháp, đặc biệt tập trung vào các giải pháp đột phá về tài chính, nguồn nhân lực, ứng dụng công nghệ và chế độ đãi ngộ cho những người trực tiếp tham gia xây dựng pháp luật. Một trong những điểm nhấn nổi bật nhất của Nghị quyết 197 là các quy định mang tính đột phá về chế độ, chính sách dành cho nguồn nhân lực trực tiếp tham gia công tác xây dựng pháp luật, được quy định cụ thể tại Điều 7.

Theo đó, Nghị quyết chính thức áp dụng chính sách hỗ trợ tài chính hàng tháng bằng 100% mức lương theo hệ số hiện hưởng (không bao gồm phụ cấp) cho các đối tượng trực tiếp, thường xuyên làm công tác tham mưu nghiên cứu chiến lược, chính sách, xây dựng pháp luật. Các đối tượng này bao gồm đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND cấp tỉnh hoạt động chuyên trách, cùng lãnh đạo, công chức, sĩ quan lực lượng vũ trang có vị trí việc làm liên quan đến xây dựng pháp luật, pháp chế và kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật. Đây là sự cải thiện vật chất đáng kể, ghi nhận vai trò và áp lực của người làm công tác này, với việc chi trả kịp thời cùng kỳ lương.

Cùng với đó, các chính sách ưu đãi về thuế thu nhập cá nhân từ công tác xây dựng pháp luật theo Nghị quyết này, và hàng loạt biện pháp nâng cao chất lượng nhân lực như: ưu tiên tuyển dụng người xuất sắc, đào tạo, bồi dưỡng, thu hút nhân tài, và tạo điều kiện thuận lợi trong quy hoạch, bổ nhiệm, nâng lương, cũng là những điểm sáng quan trọng, góp phần thúc đẩy và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho công tác xây dựng pháp luật.

Cơ chế mở để chính sách được thực thi hiệu quả

Nghị quyết số 197/2025/QH15 là một bước tiến lớn, tạo động lực quan trọng cho công tác xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật. Để nghị quyết phát huy tối đa hiệu quả, việc sớm ban hành các quy định hướng dẫn cụ thể, đồng bộ; đồng thời, mở rộng đối tượng thụ hưởng hợp lý, bảo đảm công bằng, minh bạch và giám sát chặt chẽ là vô cùng cần thiết.

Một điểm nổi bật trong Nghị quyết này là việc giao cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ quy định cụ thể, bổ sung các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ. Quy định này thể hiện tư duy điều hành linh hoạt, tạo dư địa cần thiết để cập nhật, điều chỉnh chính sách phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Đây là cơ chế mở quan trọng nhằm bảo đảm chính sách không bị bó hẹp, không bỏ sót các đối tượng thực sự có đóng góp trong công tác lập pháp. Cách tiếp cận này vừa thể hiện tinh thần cầu thị, vừa tạo điều kiện để chính sách được thực thi hiệu quả, sát thực tiễn, đúng người, đúng việc.

Trên cơ sở đó, cần sớm có hướng dẫn chi tiết, thống nhất việc xác định rõ tiêu chí “người trực tiếp, thường xuyên làm công tác tham mưu nghiên cứu chiến lược, chính sách, xây dựng pháp luật”. Việc xác định đúng và đủ các tiêu chí này sẽ giúp bảo đảm tính minh bạch, đồng thời tránh áp dụng máy móc hoặc bỏ sót các đối tượng thực sự đang đóng góp tích cực. Việc hướng dẫn cụ thể sẽ giúp các cơ quan, đơn vị xác định đúng đối tượng, bảo đảm công bằng và minh bạch trong thực hiện chính sách.

Trong đó, rất cần thiết và cấp thiết xem xét bổ sung đối tượng là công chức tại các phòng chuyên môn thuộc Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND cấp tỉnh - bộ phận tham mưu đắc lực của cơ quan dân cử tại địa phương. Việc bổ sung chế độ đặc thù cho nhóm cán bộ này hoàn toàn chính đáng, phù hợp với tinh thần của Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 27-NQ/TW, nhằm ghi nhận xứng đáng vai trò, đóng góp và trách nhiệm của họ trong hoạt động lập pháp.

Song song với đó, công tác kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện Nghị quyết cần được đặc biệt chú trọng. Điều 3 của Nghị quyết đã khẳng định các nguyên tắc “công khai, minh bạch, hiệu quả, tiết kiệm; phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực”. Vì vậy, cần thiết lập cơ chế giám sát thực chất và hiệu quả, nhằm bảo đảm các chính sách đặc thù không bị lạm dụng, thực hiện đúng đối tượng, đúng mục tiêu, phù hợp tinh thần kiểm soát quyền lực, phòng chống lợi ích nhóm như Nghị quyết 66 của Bộ Chính trị đã đề ra.

Việc triển khai đồng bộ, linh hoạt và hiệu quả Nghị quyết 197 - cùng với Nghị quyết 66 - sẽ góp phần xây dựng hệ thống pháp luật chuyên nghiệp, minh bạch, có chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước giai đoạn mới.