Nghị quyết của HĐND có được quy định hiệu lực trở về trước hay không?

      Có địa phương, tại kỳ họp thường kỳ giữa năm 2008 vừa qua, HĐND tỉnh thông qua nghị quyết về việc thực hiện một số chính sách, chế độ cho cán bộ cơ sở, quy định thời gian thực hiện kể từ ngày 1.1.2008 – tức là trước gần 7 ngày kể từ ngày nghị quyết HĐND tỉnh có hiệu lực.
      Trước hết, cần khẳng định việc HĐND của một số địa phương ban hành nghị quyết quy định hiệu lực trở về trước là trái với quy định của pháp luật hiện hành. Bởi vì, Điều 51 Luật Ban hành văn bản QPPL của HĐND, UBND quy định: “Văn bản QPPL của HĐND, UBND cấp tỉnh có hiệu lực sau 10 ngày và phải được đăng trên báo cấp tỉnh chậm nhất là 5 ngày, kể từ ngày HĐND thông qua hoặc Chủ tịch UBND ký ban hành, trừ trường hợp văn bản quy định ngày có hiệu lực muộn hơn” và “không quy định hiệu lực trở về trước đối với văn bản QPPL của HĐND, UBND”.
      Việc pháp luật không quy định hiệu lực trở về trước thể hiện nguyên tắc dân chủ nhằm bảo đảm quyền công dân và củng cố trật tự ổn định của pháp luật. Hơn nữa, việc quy định thời điểm có hiệu lực của các nghị quyết của HĐND có liên quan đến việc cụ thể hóa, phổ biến, tuyên truyền và tổ chức triển khai nghị quyết của HĐND. Quan điểm của Nhà nước ta là pháp luật phải công khai, phải được phổ biến rộng rãi đến các tầng lớp nhân dân để tất cả các cá nhân, tổ chức biết về nội dung của nghị quyết khi nghị quyết có hiệu lực và không ai có thể phải chịu các chế tài của nghị quyết khi nghị quyết chưa được công khai. Mặt khác, việc quy định thời điểm có hiệu lực của nghị quyết HĐND là đã tính đến quá trình chuẩn bị tốt các điều kiện để tổ chức triển khai thực hiện nghị quyết cũng như thông tin đến mọi đối tượng có liên quan đến việc thực hiện nghị quyết đó.
      Chúng tôi nêu vấn đề này với mong muốn trao đổi, rút kinh nghiệm nhằm tránh tình trạng HĐND là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương lại ban hành nghị quyết trái với quy định của pháp luật.