Nga - Ukraine: Đàm phán hòa bình có trở lại đầu tuần tới?

Phát biểu với báo giới, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết, trong chuyến thăm Nga mới đây của Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan, Moscow và Istanbul đã thảo luận về thời gian và địa điểm có thể diễn ra đàm phán vòng hai giữa Nga và Ukraine.

Cơ hội còn để ngỏ

Theo người đứng đầu Bộ Ngoại giao Nga, sau vòng đàm phán đầu tiên, Moscow đã nhanh chóng xây dựng một bản ghi nhớ liên quan, trong đó nêu rõ lập trường của Nga về tất cả các khía cạnh nhằm giải quyết các “nguyên nhân gốc rễ” của cuộc xung đột với Ukraine. Ông Lavrov cho biết thêm rằng, phái đoàn Nga, do ông Vladimir Medinsky dẫn đầu, sẵn sàng trình bày bản ghi nhớ cho phía Ukraine và cung cấp những giải thích cần thiết trong vòng đàm phán trực tiếp thứ hai được nối lại tại Istanbul vào ngày 2/6 tới.

Phản ứng trước đề xuất này, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov - người dẫn đầu phái đoàn Ukraine trong vòng đàm phán đầu tiên - cho biết Ukraine sẵn sàng cho các cuộc gặp tiếp theo với Nga, tuy nhiên Ukraine cần phải nhận được bản ghi nhớ các điều khoản của Nga trước khi tham gia đàm phán. Ông Umerov cho biết phía Ukraine đã gửi các điều khoản của mình cho Nga và đang chờ đề xuất của Moscow.

“Phía Nga có ít nhất 4 ngày nữa, cho đến ngày 2/6, trước khi khởi hành để cung cấp cho chúng tôi tài liệu của họ để chúng tôi xem xét. Ngoại giao phải có thực chất và cuộc họp tiếp theo phải mang lại kết quả”, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine nhấn mạnh.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đang đưa ra những tín hiệu trái chiều về những nỗ lực đàm phán hòa bình đang diễn ra.

Phát biểu với các phóng viên tại Phòng Bầu dục, Tổng thống Mỹ cho biết ông “rất thất vọng” trước những leo thang trên thực địa trong bối cảnh Nga và Ukraine đang đàm phán để chấm dứt xung đột. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng, dù Mỹ đang hoãn các lệnh trừng phạt mới đối với Nga vì không muốn làm ảnh hưởng tới đàm phán, ông cũng sẵn sàng thay đổi cách tiếp cận với Moscow trong hai tuần nữa nếu không nhìn thấy các nỗ lực từ phía Tổng thống Putin.

Hé lộ các điều khoản then chốt của Nga

Về nội dung bản ghi nhớ đang được Nga xây dựng, Reuters hôm nay dẫn ba nguồn tin từ Nga cho biết, những điều kiện mà Tổng thống Vladimir Putin đưa ra để chấm dứt xung đột ở Ukraine bao gồm yêu cầu các nhà lãnh đạo phương Tây phải cam kết bằng văn bản về việc ngừng mở rộng Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) về phía đông và dỡ bỏ một phần lệnh trừng phạt đối với Nga.

Việc ngừng mở rộng NATO về phía đông có nghĩa là sẽ loại trừ tư cách thành viên của Ukraine, Georgia, Moldova và các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ khác trong liên minh quân sự do Mỹ dẫn dắt.

Ba nguồn tin của Reuters cũng cho biết, Nga cũng muốn Ukraine giữ thái độ trung lập, giải quyết vấn đề tài sản có chủ quyền của Nga tại phương Tây vốn đang bị đóng băng, và bảo vệ người nói tiếng Nga tại Ukraine.

“Tổng thống Putin sẵn sàng tìm kiếm hòa bình, nhưng không phải bằng bất cứ giá nào” - Reuters dẫn lời một nguồn tin cấp cao giấu tên của Nga.

Điện Kremlin và chính quyền của Tổng thống Volodymyr Zelensky chưa đưa ra bình luận về những thông tin này của Reuters. Tuy nhiên Tổng thống Putin và các quan chức Nga đã nhiều lần nhấn mạnh rằng, bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào giữa Nga và Ukraine cũng phải giải quyết “nguyên nhân gốc rễ” của cuộc xung đột.

Giải quyết “nguyên nhân gốc rễ” bao gồm các yêu cầu được Moscow đưa ra từ lâu, trong đó có việc công nhận Crimea và bốn khu vực khác thuộc Ukraine trước đây là một phần của Nga, NATO ngừng mở rộng thêm về phía đông, một số lệnh trừng phạt đối với Moscow phải được dỡ bỏ, và một số điều kiện khác.

Vẫn có khả năng gặp thượng đỉnh Nga - Ukraine

Trong bối cảnh khả năng vòng đàm phán thứ hai còn để ngỏ, theo Hãng tin TASS, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết chưa có thay đổi nào trong lập trường của Nga về khả năng diễn ra cuộc gặp trực tiếp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky, nhưng đó phải đến sau kết quả của những thỏa thuận cụ thể giữa hai phái đoàn Nga và Ukraine.

Trước đó, hãng tin RBC - Ukraine cho biết Tổng thống Zelensky đã thể hiện sự sẵn sàng cho cuộc gặp ba bên giữa ông với người đồng cấp Nga Putin và người đồng cấp Mỹ Donald Trump, cũng như các cuộc gặp riêng giữa ông với Tổng thống Trump và giữa Tổng thống Putin với Tổng thống Trump.