Quốc hội Singapore

Nét chung và riêng từ mô hình Westminster

Cơ quan lập pháp Singapore là một nét biến thể độc đáo của mô hình Nghị viện Westminster của Anh quốc khi vẫn giữ phần lớn những đặc trưng của mô hình này song lại là cơ quan lập pháp đơn viện với các nghị sĩ không chỉ là do dân bầu mà còn có nghị sĩ được chỉ định.

x2.jpg
Trụ sở Quốc hội Singapore. Nguồn: parliament.gov.sg

Chính phủ ở Singapore được mô phỏng theo hệ thống Westminster, với 3 nhánh riêng biệt: nhánh lập pháp (bao gồm Tổng thống và Quốc hội), Hành pháp (bao gồm các Bộ trưởng Nội các, người giữ chức vụ do Thủ tướng lãnh đạo) và Tư pháp. Cơ quan lập pháp chịu trách nhiệm ban hành luật. Cơ quan hành pháp quản lý hoạt động của Chính phủ trên cơ sở luật pháp. Cơ quan tư pháp giải thích luật pháp thông qua Tòa án. Thủ tướng là người đứng đầu Chính phủ và Tổng thống là Nguyên thủ quốc gia.

Mặc dù áp dụng mô hình Westminster song Quốc hội Singapore là cơ quan lập pháp đơn viện, không có Thượng viện hay Viện Nguyên lão. Hiện tại, Hiến pháp Singapore và các luật khác quy định, Quốc hội có thể có tối đa 105 nghị sĩ, trong đó, 93 người là do cử tri bầu (EMP), 12 nghị sĩ không theo khu vực bầu cử (NCMP) và tối đa 9 nghị sĩ được chỉ định (NMP) do Tổng thống bổ nhiệm.

Cuộc tổng tuyển cử vào tháng 7.2020 đã bầu 95 nghị sĩ của Quốc hội Khóa 14, bao gồm 93 nghị sĩ được bầu, 2 nghị sĩ không thuộc khu vực bầu cử và có 9 nghị sĩ được chỉ định. Những nghị sĩ được chỉ định được lựa chọn sau khi Quốc hội khóa mới nhóm họp bắt đầu vào ngày 24.8.2020. Việc đưa nghị sĩ được chỉ định vào trong thành phần của Quốc hội đã giúp Quốc hội có thể tận dụng được tài năng và chuyên môn của những công dân Singapore không hoặc chưa có điều kiện tham gia ứng cử nghị sĩ.

Nhiệm kỳ của nghị sĩ là 5 năm tính từ phiên họp đầu tiên sau tổng tuyển cử và không có giới hạn về số lần ứng cử. Trong trường hợp Quốc hội bị giải tán, tổng tuyển cử phải được tổ chức trong vòng 3 tháng. Cho đến tháng 11.2024, số lượng nghị sĩ của Singapore chỉ còn 87 vì nhiều lý do.

Không giống như nhiều cơ quan lập pháp trên thế giới yêu cầu nghị sĩ không được giữ chức vụ bên ngoài, Singapore cho phép bất kỳ nghị sĩ nào (thuộc đảng cầm quyền hoặc đảng đối lập), không kiêm nhiệm chức vụ trong Nội các, đều được tự do giữ chức vụ toàn thời gian ở khu vực tư nhân cũng như giữ các vị trí điều hành, cố vấn và giám đốc trong các công ty tư nhân hay các tổ chức phi chính phủ. Cụ thể tại Singapore, các nghị sĩ không kiêm nhiệm thường được tuyển dụng trong khu vực tư nhân hoặc thậm chí có thể điều hành doanh nghiệp tư nhân của riêng mình với tư cách là một doanh nhân. Các quy tắc liên quan đến xung đột lợi ích trong Quốc hội không được xác định bởi các quy tắc ứng xử của Quốc hội mà thay vào đó, các đảng phái chính trị tự xác định quy tắc ứng xử cho các đại diện của họ trong Quốc hội. Chẳng hạn, quy tắc nội bộ của đảng Hành động nhân dân (PAP) cầm quyền của Singapore quy định rằng các nghị sĩ của đảng "không được sử dụng vị trí chính trị của mình để bảo vệ lợi ích của các công ty hoặc vận động hành lang". Về bản chất, các quy tắc của đảng PAP xác định rõ ràng rằng một nghị sĩ "không được lợi dụng" vị trí công tác của mình để làm lợi cho cá nhân.

Nghị sĩ được lựa chọn qua bầu cử (Elected Members – EMP)

Đa số các nghị sĩ là EMP thông qua một cuộc tổng tuyển cử. Pháp luật về bầu cử của Singapore không ấn định số nghị sĩ cũng như lượng đơn vị bầu cử mà sẽ phụ thuộc vào tuyên bố của Thủ tướng trước mỗi kỳ bầu cử, phù hợp với quy định của Luật Bầu cử lập pháp, trên cơ sở khuyến nghị của Ủy ban Đánh giá ranh giới bầu cử. Chẳng hạn, trong cuộc bầu cử lập pháp tháng 7.2020, Singapore được chia thành 31 khu vực bầu cử, trong đó có 14 khu vực bầu cử một thành viên (Single Member Constituency - SMC), tức chỉ bầu một nghị sĩ, mỗi đảng chỉ được cử một ứng viên tham gia tranh cử; và 17 khu vực bầu cử theo nhóm nghị sĩ (Group Representation Constituency - GMC), trong đó mỗi chính đảng được đề cử một nhóm ứng viên (không ít hơn 3 và không nhiều hơn 6) tham gia tranh cử, trong đó bắt buộc phải có một ứng viên là người sắc tộc thiểu số (Mã Lai, Ấn Độ hoặc các cộng đồng thiểu số khác). Yêu cầu này bảo đảm rằng các chủng tộc thiểu số sẽ được đại diện trong Quốc hội.

Nghị sĩ không thuộc khu vực bầu cử (Non-Constituency Members - NCMP)

Quy chế “nghị sĩ không thuộc khu vực bầu cử” được đưa vào Hiến pháp từ năm 1984 theo đó, một số ứng cử viên của các đảng đối lập hoặc đảng không nằm trong liên minh cầm quyền, không giành được ghế trong cuộc bầu cử, có thể được chọn làm nghị sĩ. Số NCMP phải ít hơn 12, là số nghị sĩ đối lập tối thiểu có mặt tại Quốc hội. Quy định này nhằm bảo đảm sẽ có một số lượng tối thiểu đại diện đối lập trong Quốc hội và các quan điểm khác với Chính phủ có thể được thể hiện tại Quốc hội.

Để trở thành một NCMP, ứng cử viên đó phải giành được không dưới 15% số phiếu bầu hợp lệ trong cuộc tổng tuyển cử. Quốc hội sẽ chọn các nghị sĩ không thuộc khu vực bầu cử theo số phiếu bầu đạt tiêu chuẩn được lấy từ trên xuống.

Nghị sĩ do chỉ định (Nominated Members - NMP)

Một điều khoản sửa đổi Hiến pháp đã được ra đời vào năm 1990 cho phép Quốc hội chỉ định tối đa 9 thành viên không qua bầu cử. Quy định này nhằm bảo đảm sự đại diện rộng rãi cho các quan điểm của cộng đồng trong Quốc hội, đồng thời giúp Quốc hội có thể tận dụng được tài năng và chuyên môn của những công dân Singapore không hoặc chưa có điều kiện tham gia ứng cử nghị sĩ.

Trước đây, trong vòng 6 tháng sau khi Quốc hội nhóm họp lần đầu tiên sau bất kỳ cuộc tổng tuyển cử nào, Quốc hội phải quyết định xem sẽ có bất kỳ NMP nào trong nhiệm kỳ đó hay không. Nhưng từ ngày 1.7.2010, một sửa đổi trong Nội quy đã yêu cầu bất kỳ khóa Quốc hội nào cũng sẽ phải chọn NMP. Một Ủy ban Lựa chọn đặc biệt của Quốc hội do Chủ tịch Quốc hội chủ trì sẽ được thành lập. Ủy ban này chịu trách nhiệm xem xét các đề cử từ công chúng. Tổng thống sẽ bổ nhiệm không quá 9 NMP theo đề nghị của Ủy ban Lựa chọn đặc biệt. Theo các quy tắc về nhiệm kỳ của các nghị sĩ Quốc hội nói chung, NMP phục vụ trong nhiệm kỳ hai năm rưỡi.

Những người được đề cử phải là những người đã có đóng góp quan trọng phục vụ công chúng hoặc đã mang lại vinh dự cho Singapore, hoặc đã thể hiện mình trong lĩnh vực nghệ thuật và văn học, văn hóa, khoa học, kinh doanh, công nghiệp, nghề nghiệp, dịch vụ xã hội hoặc cộng đồng hoặc phong trào lao động; và khi đề cử bất kỳ ai, Ủy ban lựa chọn đặc biệt phải xem xét đến nhu cầu của NMP để bảo đảm cơ cấu về lãnh thổ, giới tính, lĩnh vực, nhất là có thể bảo đảm các quan điểm độc lập và phi đảng phái.

Hai nghị sĩ được chỉ định đầu tiên tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20.12.1990 là Giáo sư tim mạch Maurice Choo và Giám đốc điều hành công ty Leong Chee Whye.

Các nghị sĩ được chỉ định có thể tham gia vào tất cả các cuộc tranh luận tại Quốc hội, nhưng không được quyền bỏ phiếu trong các trường hợp sau: các dự luật sửa đổi Hiến pháp; các dự luật tài chính; bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với Chính phủ; và cách chức Tổng thống; Chủ tịch Quốc hội.

Nghị viện thế giới

ITN
Nghị viện thế giới

Triết lý lấy con người làm trung tâm

Singapore, quốc gia nhỏ bé không chỉ được biết đến nhờ GDP bình quân đầu người cao mà còn nhờ vào nền công vụ minh bạch, hiệu quả và lấy con người làm trung tâm. Với khoảng 152.000 nhân sự tại 16 bộ và hơn 50 cục tác vụ (statutory board), đảo quốc sư tử đã xây dựng một mô hình công vụ dựa trên nguyên tắc sáng tạo, bền vững và hướng đến sự phát triển toàn diện.

todayonline.com
Nghị viện thế giới

Tinh giản biên chế để tối ưu hóa nguồn nhân lực

Nổi tiếng với bộ máy hành chính gọn nhẹ và hiệu quả, nền hành chính công vụ của Singapore đã trở thành hình mẫu tiêu biểu của quá trình tối ưu hóa nguồn nhân lực công. Với tầm nhìn chiến lược và tư duy đổi mới, đảo quốc sư tử đã triển khai một loạt chính sách cải cách nhằm tinh giản biên chế, nâng cao năng suất, đồng thời duy trì chất lượng dịch vụ công hiệu quả hàng đầu. Những bước đi này không chỉ thể hiện tư duy quản lý hiện đại, mà còn mang lại nhiều bài học quý giá cho các nhà hoạch định chính sách toàn cầu.

Nguồn: ITN
Nghị viện thế giới

Lương công chức - chìa khóa cho mọi cải cách

Singapore từ lâu được nhìn nhận như hình mẫu toàn cầu về việc xây dựng một hệ thống công vụ minh bạch, hiệu quả và có sức hút mạnh mẽ đối với nhân tài. Thành công này không chỉ đến từ những biện pháp cải cách táo bạo, mà còn nằm ở chiến lược cốt lõi: chính sách lương thưởng công chức. Đây được xem là nền tảng vững chắc và "chìa khóa vàng" thúc đẩy mọi thay đổi, từ nâng cao hiệu suất làm việc đến củng cố lòng tin của xã hội vào bộ máy công quyền.

Vai trò của vị “nhạc trưởng” trong điều hành thảo luận
Nghị viện thế giới

Vai trò của vị “nhạc trưởng” trong điều hành thảo luận

Trong phiên thảo luận tại Viện Đại biểu (Hạ viện), Chủ tịch Hạ viện là người chủ tọa phiên họp và không được phép tham gia phát biểu tranh luận. Thời gian phát biểu của từng nghị sĩ trong quá trình thảo luận không bị Hạ viện khống chế, mà tùy thuộc vào sự điều hành của Chủ tịch Hạ viện. Vì thế có thể nói, ở vị trí này, người chủ tọa đóng vai trò như một vị "nhạc trưởng" chỉ huy dàn nhạc, điều khiển tiết tấu của cuộc thảo luận.

Quyền lực của Quốc hội qua các bản Hiến pháp
Nghị viện thế giới

Quyền lực của Quốc hội qua các bản Hiến pháp

Quốc hội Nhật Bản kể từ thời Hiến pháp Minh Trị cho đến sau khi Hiến pháp năm 1947 được ban hành, đã trải qua quá trình thay đổi và phát triển, với cơ cấu và quyền lực không ngừng được đổi mới, củng cố, khẳng định vị thế của cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất.

Tinh gọn, linh hoạt và hiệu quả
Nghị viện thế giới

Tinh gọn, linh hoạt và hiệu quả

Nhật Bản, một quốc gia nổi tiếng với nền kinh tế phát triển và sự ổn định chính trị, sở hữu một hệ thống pháp luật được thiết kế chặt chẽ, gọn gàng và đặc biệt hiệu quả. Các chuyên gia pháp luật trên thế giới đánh giá, phong cách làm luật của Nhật Bản không chỉ phản ánh tư duy tổ chức khoa học mà còn thể hiện tính linh hoạt để thích nghi với thay đổi của thời đại.

Quốc hội đồng hành với Chính phủ
Nghị viện thế giới

Quốc hội đồng hành với Chính phủ

Để bảo đảm sự giám sát hiệu quả của Quốc hội đối với Chính phủ, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến ngân sách và các chính sách quan trọng, hệ thống các Ủy ban Thường trực liên quan đến các bộ (DRSC) đã được thành lập. Với vai trò chính là đưa ra những khuyến nghị và gợi ý chính sách, hệ thống này đã chứng tỏ vai trò đồng hành của Quốc hội với Chính phủ.

Vai trò giám sát "túi tiền" của Nhân dân
Nghị viện thế giới

Vai trò giám sát "túi tiền" của Nhân dân

Một phần thiết yếu của hệ thống giám sát Quốc hội là bảo đảm trách nhiệm giải trình của cơ quan hành pháp trước cơ quan lập pháp và quyền của Quốc hội trong việc giám sát cách thức hoạt động của cơ quan hành pháp. Một trong những công cụ quan trọng để Quốc hội thực hiện chức năng đó là giám sát “túi tiền” của Chính phủ.

Nguồn: ITN
Nghị viện thế giới

Định hướng lại cách tiếp cận đúng đắn

Tuần trước, các nhà lập pháp Trung Quốc đã thực hiện bước đi quan trọng nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của trẻ em trong độ tuổi mầm non khi thông qua Luật Giáo dục mầm non mang tính đột phá. Được Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân toàn quốc phê chuẩn, luật sẽ có hiệu lực từ 1.6.2025. Với 85 điều khoản chia thành 9 chương, văn bản pháp lý này hướng tới mục tiêu mở rộng, nâng cao chất lượng và tính phổ cập của giáo dục mầm non, đồng thời giảm thiểu bất bình đẳng và thúc đẩy mô hình giáo dục theo hướng phục vụ công ích.

ITN
Nghị viện thế giới

Cải cách toàn diện chính sách tuyển dụng và phúc lợi cho giáo viên

Đội ngũ giáo viên mầm non giữ vai trò then chốt trong sự phát triển trí tuệ và nhân cách trẻ nhỏ, nhưng đang phải đối mặt với nhiều bất cập về thu nhập, phúc lợi và cơ hội nghề nghiệp. Để khắc phục, Luật Giáo dục mầm non mới được ban hành nhằm nâng cao điều kiện làm việc và chế độ đãi ngộ cho giáo viên, nhấn mạnh nguyên tắc "cùng công việc, cùng mức lương", áp dụng cho tất cả giáo viên, bất kể giáo viên trong hay ngoài biên chế.

Nguồn: ITN
Nghị viện thế giới

Giáo dục nâng cao từ cấp mầm non và những hệ lụy

Giáo dục mầm non không chỉ là nền tảng giúp trẻ phát triển kỹ năng và nhận thức cơ bản, mà còn là giai đoạn quan trọng xây dựng nền tảng học tập lâu dài và nhân cách của trẻ. Tại Trung Quốc, giáo dục mầm non được coi là dịch vụ phúc lợi công thiết yếu, được nhà nước chú trọng đầu tư và quản lý. Từ những năm 1950, khi Hội đồng Nhà nước đưa ra những quyết định đầu tiên về cải cách hệ thống giáo dục, giáo dục mầm non đã bắt đầu phát triển có hệ thống và tổ chức rõ ràng.

Luật Điện lực mới của Jordan: Khuyến khích đầu tư vào lưu trữ năng lượng
Quốc tế

Luật Điện lực mới của Jordan: Khuyến khích đầu tư vào lưu trữ năng lượng

Jordan vừa ban hành Luật Điện lực mới, thay thế luật cũ có hiệu lực từ năm 2002, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chính sách năng lượng của quốc gia Trung Đông. Luật này thúc đẩy mô hình hợp tác công-tư (PPP), khuyến khích đầu tư vào các cơ sở lưu trữ năng lượng và dự án hydro xanh nhằm tăng cường tính tự chủ năng lượng, hỗ trợ phát triển bền vững và hiện đại hóa lĩnh vực điện lực của Jordan.

Ấn Độ: Hàng rào pháp lý nghiêm minh để trả lại không gian an toàn cho trẻ
Nghị viện thế giới

Ấn Độ: Hàng rào pháp lý nghiêm minh để trả lại không gian an toàn cho trẻ

Mặc dù internet mang lại nhiều lợi ích, nhưng thời gian sử dụng gia tăng cũng đồng nghĩa với việc nguy cơ trẻ em bị dụ dỗ trực tuyến trở nên nghiêm trọng hơn. Trong bối cảnh tấn công trực tuyến và xâm hại trẻ em qua mạng ngày càng tinh vi, Ấn Độ đã đưa ra những chiến lược bảo vệ hiệu quả và khuyến khích việc hiểu biết đầy đủ về vấn đề này.

annelimky.com
Nghị viện thế giới

Cách tiếp cận đa dạng của các nước và khu vực

Trước sự phát triển nhanh chóng của công nghệ số, nhiều quốc gia đã chủ động thúc đẩy các đạo luật và chính sách nhằm bảo vệ trẻ em khỏi các mối nguy hại trực tuyến. Những sáng kiến pháp lý này không chỉ giúp ngăn chặn bạo lực mạng, mà còn tạo môi trường trực tuyến an toàn, lành mạnh, giúp thế hệ trẻ phát triển và trải nghiệm công nghệ một cách tích cực.

 Hai chữ P - trừng phạt (Punishment) và bảo vệ (Protection)
Nghị viện thế giới

Hai chữ P - trừng phạt (Punishment) và bảo vệ (Protection)

Đạo luật Phòng, Chống mua bán người của Thái Lan năm 2008 (Anti - Trafficking in Persons Act B.E. 2551) đã bãi bỏ và thay thế Đạo luật năm 1998 về các Biện pháp phòng ngừa và trấn áp nạn buôn bán phụ nữ và trẻ em, với trọng tâm chính là hai chữ P: Bảo vệ (Protection) các nạn nhân trong khi trừng phạt (Punishment) nghiêm khắc đối với những kẻ buôn người và kẻ tham gia loại hình tội phạm nguy hiểm này.

 Đối phó với tội phạm mua bán người sử dụng công nghệ
Quốc tế

Đối phó với tội phạm mua bán người sử dụng công nghệ

Các hoạt động lừa đảo trực tuyến đang làm thay đổi hồ sơ của nạn buôn người. Bối cảnh ngày càng phát triển của tuyển dụng lao động kỹ thuật số và các hoạt động xuyên biên giới được hỗ trợ bởi internet đã khiến cuộc chiến chống buôn người trở nên phức tạp hơn rất nhiều.