Nâng chất lượng đào tạo lao động nông thôn

Góp phần giải quyết việc làm

Theo Phó Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Cà Mau Từ Hoàng Ân, để khai thác tiềm năng kinh tế ngư - nông - lâm - công nghiệp và dịch vụ nhằm đáp ứng yêu cầu chuyển dịch cơ cấu lao động, thời gian qua Cà Mau đã đa dạng hóa loại hình đào tạo nghề, chú trọng đào tạo nghề cho lao động nông thôn, đào tạo nghề trình độ cao, công nhân kỹ thuật. Hiện Cà Mau có 21 cơ sở giáo dục nghề nghiệp, trong đó có 3 trường cao đẳng, 9 trung tâm giáo dục nghề nghiệp, 5 doanh nghiệp tham gia hoạt động giáo dục nghề nghiệp và 4 cơ sở khác.

Sau 10 năm thực hiện Ðề án Ðào tạo nghề cho lao động nông thôn tỉnh Cà Mau đến năm 2020 theo Quyết định số 1956/QÐ-TTg ngày 27.11.2009 của Thủ tướng Chính phủ, Cà Mau đã đào tạo hơn 370.831 lao động, tỷ lệ lao động sau khi được đào tạo nghề có việc làm đạt hơn 80%, thu nhập của lao động cũng tăng hơn 50%, góp phần giải quyết việc làm, nâng cao nguồn thu nhập, cải thiện đời sống người dân vùng nông thôn.

Bên cạnh đó, nhiều tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới cũng được cải thiện như nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo từ 27% năm 2010 lên 47% năm 2019; nâng thu nhập khu vực nông thôn từ 13 triệu đồng/người/năm lên 29 triệu đồng/người/năm; giảm tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giai đoạn 2011 - 2015 còn 10.105 hộ, chiếm 3,4%; giai đoạn 2016 - 2019 tiếp tục giảm hộ nghèo trong toàn tỉnh từ 9,94% xuống còn 4,04%; bình quân giảm 1,9%/năm, đạt và vượt chỉ tiêu đề ra 1,5%.

Nhiều mô hình đào tạo tại nông thôn có kết quả rõ rệt, không chỉ nâng cao trình độ nghề, tạo việc làm mới, tăng thu nhập mà còn góp phần thay đổi nhận thức người dân về việc làm, về thu nhập, nên đa số lao động nông thôn sau học nghề tự tạo việc làm trong và ngoài tỉnh. Đơn cử, UBND huyện Thới Bình đã xây dựng kế hoạch, chương trình tạo việc làm cho người lao động, trong đó đặc biệt quan tâm đến việc làm của người khuyết tật. Từ năm 2015 đến nay, có hơn 100 người khuyết tật trong huyện được đào tạo nghề, nhiều mô hình hiệu quả như gia công kết cườm, may túi xách, làm bình hoa, đan gia công lục bình…

Ngoài ra, Cà Mau cũng tích cực phát triển ngành nghề nông thôn. Ðiển hình, nhiều sản phẩm như ba khía, tôm khô, bồn bồn, chuối khô… nằm trong Chương trình OCOP đạt giá trị cao. Các cơ sở ngành nghề nông thôn phát triển ở nhiều loại hình, từ hộ sản xuất gia đình đến những doanh nghiệp nhỏ và vừa, từ tổ hợp tác đến hợp tác xã… có khả năng linh hoạt đáp ứng tốt nhu cầu thị trường.

Thực hiện giải pháp đột phá

Việc tạo nghề, giải quyết việc làm nông thôn ở Cà Mau gắn với chương trình mục tiêu xây dựng nông thôn mới đã và đang mang lại tín hiệu tích cực, phát huy tốt chất lượng nguồn nhân lực ở từng địa phương. Tuy nhiên, cùng với những kết quả đã đạt được, công tác này vẫn gặp không ít khó khăn, vướng mắc. Theo Phó Trưởng phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện U Minh Ðào Quốc Kiểng, bất cập nhất là nhu cầu đào tạo, nhiều danh mục đào tạo nghề trong Ðề án 1956 chưa đáp ứng nhu cầu ở địa phương; cùng với đó, đội ngũ đào tạo nghề cũng chưa đáp ứng nhu cầu của địa phương.

Chưa kể, nhận thức của người lao động chưa cao, chủ yếu học để được cấp chứng chỉ, còn áp dụng thực tế vẫn chưa phát huy hiệu quả. Người lao động cần tay nghề cao nhưng thực tế lớp đào tạo nghề chỉ ở mức sơ cấp. Mặt khác, một số công ty, doanh nghiệp khi tìm kiếm lao động phổ thông lại đòi hỏi người lao động có trình độ văn hóa theo yêu cầu, tay nghề, chuyên môn, dẫn đến nhiều lớp đào tạo chưa đáp ứng.

Để nâng cao chất lượng nguồn lao động, nhiều ý kiến cho rằng, trong giai đoạn mới, Cà Mau cần tiếp tục thực hiện các giải pháp đột phá phát triển mạnh mẽ, đổi mới giáo dục nghề nghiệp gắn với nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, phù hợp với thị trường lao động, đáp ứng yêu cầu của cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ Tư, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh.

Ông Từ Hoàng Ân cũng nhận định, bên cạnh những thách thức đang phát sinh, cần tạo đột phá, tìm kiếm cơ hội trong các giải pháp dạy nghề ngắn hạn, đào tạo dài hạn, đào tạo chuyên sâu để người lao động có cơ hội tìm kiếm việc làm ổn định, thu nhập cao hơn, bắt kịp xu thế hội nhập về năng lực, trình độ. Đồng thời, cần đào tạo nghề theo nhu cầu xã hội, đào tạo theo địa chỉ nhưng phải bảo đảm về chất lượng, để người lao động tham gia học nghề với tất cả niềm hứng thú, đam mê, tự rèn luyện cho bản thân kỹ năng, trách nhiệm và phải trải nghiệm tham gia thị trường lao động. Song song đó, cần trang bị cho họ những kiến thức về thị trường, kiến thức kinh doanh trong quá trình hội nhập.