Nâng cao năng lực quản lý là giải pháp then chốt thực hiện xã hội hóa y tế hiệu quả

- Xin Ông cho biết hiệu quả triển khai chủ trương XHH y tế mà ngành y tế thực hiện thời gian qua và những bất cập trong quá trình triển khai chủ trương này?

- Chủ trương xã hội hóa y tế là chủ trương đúng đắn của Nhà nước trong điều kiện ngân sách đầu tư cho y tế còn hạn hẹp. Trong thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ đã ban hành một số văn bản về xã hội hóa liên quan đến lĩnh vực y tế. Cụ thể như Nghị quyết số 18/2008/QH12 của Quốc hội về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật XHH để nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân và các văn bản của Chính phủ triển khai thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực y tế. Bộ Y tế đã kịp thời chỉ đạo các đơn vị trong ngành thực hiện chính sách XHH y tế nhằm mục tiêu phục vụ công tác KCB. Đối với mỗi trang thiết bị đưa vào liên doanh liên kết, các đơn vị đều phải thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Cụ thể như xây dựng các Đề án; lựa chọn đối tác; thẩm định và lựa chọn trang thiết bị; xây dựng phương án chi phí làm cơ sở quyết định mức giá dịch vụ; công khai, minh bạch danh mục và mức giá các dịch vụ để người bệnh biết, lựa chọn. Các đơn vị phải theo dõi, hạch toán riêng doanh thu, chi phí và phản ánh vào báo cáo tài chính hàng năm của đơn vị.   

Việc XHH y tế thời gian qua đã đạt được một số kết quả tích cực như phát triển kỹ thuật, trang bị được nhiều loại thiết bị hiện đại, nhờ đó đã nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị, phát hiện sớm, chính xác bệnh tật, giảm tỷ lệ tử vong. Nhiều kỹ thuật mới, kỹ thuật cao đã được thực hiện làm cho trình độ kỹ thuật y tế của Việt Nam dần tiến bộ ngang với các nước tiên tiến trong khu vực. Người dân thuộc mọi đối tượng được hưởng lợi vì được sử dụng các dịch vụ này, kể cả dịch vụ kỹ thuật cao, chi phí lớn, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế phục vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân ngày càng tốt hơn.

- Bên cạnh kết quả đáng ghi nhận, công tác XHH y tế thời gian qua vẫn tồn tại nhiều bất cập như lạm dụng xét nghiệm và các hình thức khác để tăng thu chi phí KCB từ người dân; rút ruột BHYT và công tác quản lý XHH chưa minh bạch công - tư…; vậy Bộ Y tế sẽ có những giải pháp nào khắc phục, thưa Ông?

- Trong thời gian qua, việc thực hiện XHH trang thiết bị ở một số bệnh viện công vẫn còn một số tồn tại nhất là có sự lạm dụng dịch vụ. Vì vậy, để tránh việc sử dụng quá mức dịch vụ, Bộ Y tế đã ban hành hướng dẫn chẩn đoán và điều trị, quản lý chất lượng xét nghiệm; hướng dẫn quản lý chất lượng xét nghiệm tại cơ sở KCB; chỉ đạo thành lập Hội đồng thẩm định của đơn vị để quyết định việc thực hiện các kỹ thuật cao. Bộ Y tế đã yêu cầu các đơn vị, công khai, minh bạch giá của các dịch vụ thực hiện XHH để người dân biết, lựa chọn. Ngoài ra, Bộ Y tế đã có công văn gửi Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố chỉ đạo Sở Y tế phối hợp với các Sở, Ban, Ngành liên quan tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các hoạt động liên doanh, liên kết, XHH các dịch vụ y tế; phát hiện, kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm đối với cá nhân, tổ chức trong và ngoài ngành Y tế có sai phạm và xử lý nghiêm minh theo đúng quy định của pháp luật; không bao che, gây dư luận không tốt trong xã hội.

- Để tiếp tục phát huy hiệu quả công tác XHH Y tế góp phần nâng cao chất lượng KCB, thời gian tới Bộ Y tế sẽ triển khai những nhiệm vụ trọng tâm nào, thưa Ông?

- Chủ trương XHH có nhiều mặt tích cực đối với ngành Y tế; giúp tăng đầu tư trang thiết bị y tế bệnh viện, mở rộng các loại hình dịch vụ KCB; tăng khả năng tiếp cận dịch vụ y tế kỹ thuật cao, có chất lượng tại tuyến cơ sở. Qua đó, người dân có thêm nhiều cơ hội được sử dụng các trang thiết bị hiện đại trong chẩn đoán và điều trị, góp phần giảm tải, giảm gánh nặng bệnh tật và tử vong.

Tuy nhiên, để công tác XHH đạt hiệu quả nâng cao năng lực chăm sóc sức khỏe nhân dân, Bộ Y tế và các Bộ ngành liên quan đang khẩn trương xây dựng các văn bản pháp luật hướng dẫn thực hiện chính sách, cơ chế hoạt động, tài chính đối với sự nghiệp y tế công lập.

Để phát huy các mặt tích cực của chủ trương XHH thì yếu tố đặc biệt quan trọng là con người; việc thực hiện tự chủ bệnh viện và XHH có tốt hay không phụ thuộc phần lớn vào năng lực quản lý của lãnh đạo bệnh viện; tuy nhiên mặt này còn hạn chế do nhiều lãnh đạo bệnh viện chưa được đào tạo bài bản về lĩnh vực quản lý bệnh viện. Đây là yếu tố then chốt để thực hiện thành công chủ trương XHH y tế. Vì vậy, Bộ Y tế đã có chủ trưởng tăng cường năng lực quản lý của lãnh đạo các bệnh viện bằng việc tiến tới bắt buộc lãnh đạo bệnh viện phải đi học và có chứng chỉ về quản lý bệnh viện.

Bên cạnh đó, cùng với triển khai XHH khu vực y tế công lập, cần thúc đẩy XHH hệ thống y tế tư nhân để  mở rộng, tăng thêm việc cung cấp dịch vụ y tế cho người dân. Hiện hệ thống y tế tư nhân đang phát triển, chiếm tỷ lệ 13% tổng số bệnh viện, cơ sở KCB toàn quốc; khu vực y tế tư nhân đã góp phần giảm gánh nặng và áp lực quá tải bệnh viện của ngành y tế.

- Xin cám ơn Ông!