Nâng cao năng lực nông dân trong sản xuất và tham gia quản trị xã hội

Nông dân là “người lãnh đạo cộng đồng”

Mô hình “Người nông dân chuyên nghiệp” xuất phát từ ý tưởng sáng tạo của Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Đồng Tháp, triển khai từ năm 2020, với mục đích góp phần nâng cao năng lực nông dân trong sản xuất và tham gia quản trị xã hội. Đồng thời, xây dựng cơ sở nền tảng để nâng cao chất lượng và mở rộng quy mô các mô hình kinh tế tập thể, nông dân gắn với tổ chức đời sống cộng đồng, góp phần thực hiện thắng lợi Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp tỉnh Đồng Tháp.

Khởi đầu thực hiện thí điểm tại 5 huyện trong tỉnh, mỗi địa phương chọn thí điểm tại một xã. Theo đó, huyện Châu Thành thí điểm trên lĩnh vực cây nhãn; huyện Lấp Vò thí điểm trên lĩnh vực cây hoa màu; huyện Lai Vung thí điểm trên lĩnh vực cây có múi; huyện Cao Lãnh thí điểm trên lĩnh vực cây xoài và cây mít; huyện Tháp Mười thí điểm trên lĩnh vực cây lúa, cây ăn quả.

Qua 3 năm triển khai thực hiện mô hình, đã từng bước thay đổi nhận thức của người nông dân từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp, từ tư duy sản xuất nhỏ lẻ sang liên kết trong sản xuất tiêu thụ sản phẩm hàng hóa. Nhận thức được thị trường đã chuyển từ nhu cầu “ăn no” sang “ăn ngon”, “ăn sạch, an toàn, nhiều dinh dưỡng”, từ đó, sản xuất cũng phải phân ra nhiều luồng đáp ứng nhu cầu của xã hội theo xu hướng tuân thủ các quy định về sản xuất an toàn; theo tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ…

Có trách nhiệm và chuyên nghiệp hơn trong sản xuất

Hiện nay trên địa bàn tỉnh có 58 Hội quán tại các địa phương tham gia thực hiện thí điểm mô hình “Người nông dân chuyên nghiệp”. Thông qua sinh hoạt Hội quán đã từng bước làm cho người dân chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp truyền thống sang tư duy làm kinh tế nông nghiệp, thu hút nhiều hộ gia đình tự nguyện tham gia vào các hình thức liên kết, hợp tác sản xuất do địa phương phát động.

Tiêu biểu có thể kể đến mô hình trồng nhãn ở huyện Châu Thành với diện tích nhãn được chứng nhận VietGAP là 113,39ha; 19,5ha GlobalGAP. Mô hình Minh Tâm Hội quán ở xã Mỹ Xương, huyện Cao Lãnh có 100% thành viên tham gia sản xuất xoài tiêu chuẩn VietGAP, thực hiện “Sổ nhật ký canh tác”, tạo điều kiện thuận lợi cho việc truy xuất nguồn gốc, để tiêu thụ xoài dễ dàng và hiệu quả.

Ngoài ra, người nông dân tuyệt đối tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường trong sản xuất, được các ngành chuyên môn tập huấn trang bị kiến thức về thực phẩm không an toàn do nông dân lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, tổn hại sức khỏe của chính người sản xuất, sức khỏe người tiêu dùng. Đơn cử như ở xã Mỹ Đông, huyện Tháp Mười đã thực hiện mô hình xây hố thu gom rác thải nông nghiệp, đã vận động thu gom được 4.874kg rác thải nhựa, độc hại trên đồng ruộng, thu lợi từ việc bán rác thải trên 24 triệu đồng. Tại huyện Lấp Vò, mô hình thu gom bao bì, thuốc bảo vệ thực vật, mỗi năm thu gom 2 lần, mỗi ấp được huyện cấp 30 bể chứa, 30 hũ. Huyện Châu Thành với mô hình thùng chứa bao bì, chai, lọ phân bón và thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng, với 547 thùng chứa, đã hạn chế sử dụng túi nilon…

Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp Lê Quốc Phong khẳng định, mô hình “Người nông dân chuyên nghiệp” được người dân đồng tình hưởng ứng và đạt kết quả khả quan, góp phần thực hiện hiệu quả Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới của tỉnh. Thời gian tới, các cấp ủy Đảng, chính quyền cần tăng cường lãnh đạo, nâng chất lượng mô hình tại địa phương. Thực hiện rà soát, bổ sung hoàn thiện các tiêu chí thi đua thực hiện; đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người nông dân thấy được lợi ích để tích cực tham gia mô hình.