Mỹ ra tối hậu thư cho các nước đang đàm phán thuế quan

Các nước cần đưa ra đề xuất tốt nhất trước 4/6

Bản dự thảo của bức thư do Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ cung cấp, tiết lộ cách Tổng thống Donald Trump muốn đẩy nhanh các cuộc đàm phán phức tạp với hàng chục quốc gia, bắt đầu từ ngày 9/4 trước khi thời hạn đàm phán 90 ngày mà ông Trump đặt ra kết thúc vào ngày 9/7.

Trong khi các quan chức như Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Kevin Hassett đã nhiều lần tuyên bố rằng một số thỏa thuận sắp hoàn tất, cho đến nay Mỹ mới đạt được một thỏa thuận với đối tác thương mại lớn là Anh. Tuy nhiên, ngay cả hiệp ước hạn chế đó cũng giống như một khuôn khổ cho các cuộc đàm phán đang diễn ra hơn là một thỏa thuận cuối cùng.

Theo nội dung dự thảo bức thư, Mỹ yêu cầu các quốc gia đưa ra những đề xuất tốt nhất trong một số lĩnh vực then chốt trước ngày 4/6, bao gồm: Các ưu đãi về thuế quan và hạn ngạch nhập khẩu đối với các sản phẩm công nghiệp và nông nghiệp của Mỹ, cũng như kế hoạch khắc phục mọi rào cản phi thuế quan. Ngoài ra, Mỹ đưa ra những yêu cầu bao gồm cam kết liên quan đến thương mại kỹ thuật số, an ninh kinh tế và các điều khoản riêng theo từng quốc gia.

Theo bức thư, Hoa Kỳ sẽ đánh giá câu trả lời của các nước trong vòng vài ngày và đưa ra "một giải pháp khả thi" có thể bao gồm mức thuế quan có đi có lại.

Không rõ quốc gia nào sẽ nhận được bức thư, nhưng nó được gửi đến những quốc gia đang đàm phán tích cực. Washington hiện đang tham gia đàm phán như vậy với Liên minh châu Âu, Nhật Bản, Việt Nam và Ấn Độ, cùng một số quốc gia khác.

Một quan chức của Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ cho biết, các cuộc đàm phán hiệu quả với nhiều đối tác thương mại quan trọng vẫn đang diễn ra với tốc độ nhanh chóng. Việc đánh giá tiến độ và đánh giá các bước tiếp theo là vì lợi ích của tất cả các bên, vị quan chức này cho biết.

Bà Tiffany Smith, Phó chủ tịch chính sách thương mại toàn cầu tại Hội đồng Thương mại đối ngoại quốc gia hoan nghênh động thái của Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ. "Chúng tôi rất vui mừng khi Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ đang cố gắng thúc đẩy các cuộc đàm phán nhanh nhất có thể", bà nói với Reuters, đồng thời nói thêm rằng các thỏa thuận thương mại nhằm xóa bỏ rào cản đối với các công ty Hoa Kỳ ở nước ngoài và giảm thuế quan của Hoa Kỳ sẽ là một giải pháp đôi bên cùng có lợi nếu chúng được thực hiện theo cách mang lại khả năng dự đoán và ổn định cho các mối quan hệ thương mại.

Bất chấp phán quyết của tòa án thương mại

Chính sách thuế đầy tham vọng của Tổng thống Donald Trump là trụ cột trong chương trình kinh tế “Nước Mỹ trên hết”, nhằm tái cấu trúc các mối quan hệ thương mại, giảm thâm hụt và bảo vệ ngành công nghiệp Mỹ. Các nghị sĩ Cộng hòa kỳ vọng thuế sẽ giúp tăng nguồn thu liên bang, qua đó bù đắp chi phí cho đạo luật cắt giảm thuế đang được Quốc hội xem xét.

Chính sách thuế quan của Trump đã khiến các nhà đầu tư như ngồi trên một "chuyến tàu lượn siêu tốc". Vào tháng 5 vừa qua, thị trường chứng khoán Mỹ ghi nhận mức tăng mạnh nhất kể từ tháng 11/2023, sau khi các chỉ số toàn cầu sụt giảm mạnh vì loạt tuyên bố áp thuế của ông Trump trong tháng 2, 3 và đầu tháng 4.

Chứng khoán Mỹ ít biến động vào 2/6, sau khi ông Trump bất ngờ tuyên bố tăng gấp đôi thuế nhập khẩu với thép và nhôm tại một sự kiện ở Pittsburgh vào cuối tuần trước.

Trong khi đó, tính hợp pháp của việc áp thuế toàn diện đang bị đặt dấu hỏi. Tuần trước, Tòa án Thương mại quốc tế phán quyết ông Trump đã vượt quá thẩm quyền khi áp dụng các mức thuế dựa trên Đạo luật Quyền hạn kinh tế khẩn cấp quốc tế (IEEPA), bao gồm các mức thuế đối ứng với hàng loạt quốc gia và mức thuế với Canada, Mexico và Trung Quốc. Tuy nhiên, chưa đầy 24 giờ sau, một tòa phúc thẩm đã cho phép chính quyền Mỹ tiếp tục áp thuế trong thời gian phúc thẩm.

Bản dự thảo của bức thư cũng cảnh báo các quốc gia không nên hy vọng mức thuế của chính quyền sẽ được gỡ bỏ ngay cả khi tòa án khẳng định quyết định áp thuế của Tổng thống Trump là vi Hiến.

Bản dự thảo bức thư nêu rõ: "Bất chấp vụ kiện tụng đang diễn ra liên quan đến hành động áp thuế quan qua lại của Tổng thống tại các tòa án Hoa Kỳ, Tổng thống vẫn có ý định tiếp tục chương trình thuế quan này theo các thẩm quyền pháp lý mạnh mẽ khác nếu cần thiết, vì vậy điều quan trọng là chúng ta phải tiếp tục thảo luận về những vấn đề này".