Mỹ - Iran hoãn đàm phán, quan hệ leo thang căng thẳng

Hoãn đàm phán vì vấn đề hậu cần

Trong một bài đăng trên mạng xã hội X, Ngoại trưởng Oman Sayyid Badr bin Hamad bin Hamood Albusaidi, quốc gia bảo trợ cho 3 vòng đàm phán hạt nhân Mỹ - Iran trước đó thông báo: “Vì các lý do hậu cần, chúng tôi đang phải xây dựng lại lịch trình cuộc gặp Mỹ - Iran, vốn đã được ấn định vào thứ 7 ngày 3.5. Ngày gặp mới sẽ được thông báo sau khi hai bên nhất trí”.

Theo một số nguồn tin, lý do hậu cần mà Ngoại trưởng Badr Albusaidi nêu ra có thể liên quan đến các yếu tố như địa điểm, phương tiện di chuyển, hỗ trợ đảm bảo an ninh và những hỗ trợ khác.

Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi cũng nhắc tới cho “lý do hậu cần và kỹ thuật” dẫn đến việc đàm phán bị hoãn lại. Thông báo trên mạng xã hội X, ông Abbas Araghchi khẳng định: “Về phía Iran, chúng tôi không thay đổi quyết tâm đảm bảo đàm phán. Chúng tôi quyết tâm hơn bao giờ hết để đạt được một thỏa thuận công bằng và cân bằng: đảm bảo chấm dứt các lệnh trừng phạt và tạo niềm tin rằng về chương trình hạt nhân hoà bình của Iran cũng như đảm bảo các quyền của Iran được tôn trọng đầy đủ”.

Dù vậy, một nhân vật thân cận với các nhà đàm phán Mỹ lại cho biết, Mỹ “chưa bao giờ xác nhận sự tham gia” của mình vào vòng đàm phán thứ tư tại Rome vào ngày 3.5. Tuy nhiên, người này cho biết Mỹ mong đợi các cuộc đàm phán sẽ diễn ra “trong tương lai gần”.

Mỹ bất ngờ đưa ra tuyên bố cứng rắn

Sau khi Oman và Iran cùng thông báo về việc hoãn vòng đàm phán tiếp theo giữa Mỹ và Iran, Mỹ bất ngờ có những tuyên bố cứng rắn nhắm vào quốc gia Hồi giáo. Trên mạng xã hội X, Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh cấm triệt để mua dầu và sản phẩm hóa dầu của Iran, đồng thời cảnh báo sẽ áp lệnh trừng phạt thứ cấp bất kỳ đối tác nào vi phạm lệnh cấm này, bao gồm quyền giao thương với Mỹ dưới mọi hình thức.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth cảnh báo Iran sẽ “phải gánh chịu hậu quả” vì ủng hộ Houthi ở Yemen, lực lượng đã tấn công nhiều tàu qua Biển Đỏ và đang phải hứng chịu chiến dịch tấn công của Mỹ từ giữa tháng 3.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo áp đặt trừng phạt đối với 2 con tàu và 7 thực thể có trụ sở tại Các tiểu vương quốc Ảrập thống nhất (UAE), Thổ Nhĩ Kỳ và Iran, với cáo buộc vi phạm lệnh cấm giao dịch các sản phẩm dầu và hóa dầu của Iran.

Phản ứng trước động thái từ Mỹ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baqaei cáo buộc Washington vẫn đang theo đuổi chính sách thù địch phi pháp chống lại Tehran. Ông Baqaei nhấn mạnh việc Mỹ áp đặt các lệnh trừng phạt mới chống Iran và các đối tác thương mại của Iran, không chỉ vi phạm các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, trong đó luật nhân quyền, mà còn xâm phạm quyền và lợi ích của các quốc gia liên quan. Điều này đồng thời phản ánh sự thất bại của chiến lược gây áp lực tối đa của Mỹ đối với Iran và một lần nữa cho thấy mâu thuẫn trong cách tiếp cận, thiếu thiện chí và không nghiêm túc của các nhà hoạch định chính sách Mỹ về đối ngoại.

Một quan chức cấp cao khác của Iran giấu tên cảnh báo việc Washington duy trì trừng phạt Tehran trong tiến trình thương lượng sẽ không giúp ích cho việc thu hẹp khác biệt quan điểm về chương trình hạt nhân.

Tổng thống Mỹ Donald Trump, vốn từng đe dọa sẽ tấn công Iran nếu giải pháp ngoại giao thất bại, đã bày tỏ sự tự tin trong việc ký kết một thoả thuận mới với Iran, nhằm ngăn chặn Tehran sở hữu vũ khí hạt nhân.

Hai nước đã tiến hành 3 vòng đàm phán gián tiếp trước đó, lần lượt tại Oman, Italy và Oman. Trong cả 3 vòng đàm phán này, Mỹ và Iran đều đánh giá đã có những tiến triển tích cực. Tuy nhiên những diễn biến hiện nay giữa hai nước có nguy cơ đẩy tiến trình đàm phán một lần nữa rơi vào bế tắc.