Một bước quốc tế hóa đồng NDT

Có thể nói quyết định cho phép khách hàng Mỹ mở tài khoản để giao dịch đồng NDT tại Mỹ là bước đi có chủ định mới nhất, và đặc sắc nhất của Trung Quốc khi thực hiện tham vọng thúc đẩy đồng tiền của mình đóng vai trò lớn hơn trong giao thương toàn cầu. Trước tháng 7.2010, hoạt động mua bán đồng NDT vẫn bị giới hạn trong phạm vi Trung Quốc. Nhưng sau đó, chính phủ nước này đã cho phép giao dịch NDT hạn chế ở Hong Kong, nơi giao dịch nội nhật đã vượt quá mong đợi, nhảy vọt từ số không lên 400 triệu USD. Có nghĩa là người ta đã thấy người Trung Quốc xuất hiện cùng đồng NDT ở phạm vi ngày càng rộng.

Ông Li Xiaojing, Giám đốc Ngân hàng Trung Quốc tại New York đã từng nói: “Chúng tôi đang chuẩn bị cho thời điểm đồng NDT được hoàn toàn chuyển đổi. Mục tiêu của ngân hàng này là trở thành trung tâm thanh toán NDT tại Mỹ”. Có lẽ sự chuyển dịch của đồng NDT là điều mà Mỹ vẫn chưa được chuẩn bị, cả về tâm lý đón nhận và biện pháp đối phó. Những cái đầu nóng ở Mỹ chắc sẽ choáng váng trong vài tháng nữa khi động thái trên tạo ra một tác động khổng lồ tới đồng USD. Chưa dừng ở đó, nó sẽ trở thành trào lưu có thể khiến đồng USD tơi tả. Hiện ba ngân hàng quốc doanh lớn khác của Trung Quốc, bao gồm Ngân hàng Xây dựng, Ngân hàng Nông nghiệp và Ngân hàng Công thương, đang lên kế hoạch nhanh chóng theo chân Ngân hàng Trung Quốc để mở rộng hơn nữa phạm vi hoạt động của đồng NDT. Các ngân hàng này sẽ cạnh tranh với nhau trong việc thanh toán các hợp đồng sử dụng đồng tiền này, gạt các tổ chức tài chính không được chuẩn bị ra ngoài.

Khi các ngân hàng khác nhảy vào, việc sử dụng đồng NDT trong các thương vụ của các tập đoàn nước ngoài sẽ tăng vọt. Sức hấp dẫn của đồng tiền này đang ngày càng gia tăng, cho dù hiện nay hầu hết các tập đoàn Mỹ vẫn thanh toán bằng đồng USD. Tập đoàn McDonald và Catepillar mới đây đã trở thành hai tập đoàn đầu tiên của Mỹ phát hành trái phiếu bằng đồng NDT ở Hong Kong. Tất nhiên, để ngăn chặn nạn đầu cơ tấn công đồng NDT, Ngân hàng Trung Quốc sẽ giới hạn các cá nhân giao dịch đồng NDT trị giá 4.000 USD/ngày và 20.000 USD/năm. Các hạn mức này sẽ không được áp dụng đối với các công ty và doanh nghiệp, miễn là họ có tham gia thương mại quốc tế.

Rút kinh nghiệm từ cuộc khủng hoảng kinh tế, đồng NDT chỉ là một trong những đồng tiền muốn giảm bớt sự phụ thuộc vào đồng USD trong thương mại quốc tế. Nắm giữ gần 3.000 tỷ USD trong dự trữ ngoại hối, chủ yếu là các tài sản được định giá bằng USD, Trung Quốc đang đặc biệt quan ngại. Đó là chưa kể tới nỗi lo giá trị của đồng USD sẽ tiếp tục suy giảm do Ngân hàng Dự trữ liên bang Mỹ (FED) duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng.

Chính vì vậy hơn ai hết, Trung Quốc muốn chấm dứt việc hệ thống tài chính toàn cầu đang quá coi Mỹ là trung tâm và quá phụ thuộc vào đồng USD. Từ năm 2009, Thống đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) Chu Tiểu Xuyên đã kêu gọi loại bỏ vai trò của đồng USD là đồng tiền dự trữ chủ yếu của thế giới. Trung Quốc đã ký các thỏa thuận hoán đổi tiền tệ trị giá hàng tỷ USD nhằm thúc đẩy sử dụng đồng NDT trong thương mại toàn cầu. Gần đây nhất, các nhà chức trách nước này cấp phép thêm cho 7.000 doanh nghiệp xuất khẩu được dùng đồng NDT thanh toán các giao dịch quốc tế.

Giới phân tích dự đoán chỉ trong vài năm tới sẽ có khoảng 20 - 30% trong kim ngạch nhập khẩu trị giá 2.300 tỷ USD của Trung Quốc được thanh toán bằng đồng NDT thay vì USD, tăng mạnh so với 1% hiện nay. Đang hội tụ những điều kiện cho phép đồng NDT lên giá bền vững so với đồng USD, và trong năm 2011 tỷ giá NDT/USD sẽ tăng 6% lên 6,20. Thế giới sẽ chứng kiến việc Trung Quốc có chính sách tiền tệ uyển chuyển hơn trong năm nay. Tuy vậy, người tiêu dùng cũng cần chuẩn bị đón nhận lạm phát gia tăng do đồng NDT lên giá và kéo giá hàng hóa Trung Quốc lên theo. Đây sẽ là một bài học đau đớn cho những “cái đầu nóng” ở Mỹ trước nay vẫn kêu gọi Bắc Kinh tăng giá đồng NDT.