Mọi việc đều có thể bắt đầu từ Quốc hội

Chủ tịch Quốc hội Bulgaria Georgi Pirinski và Đại sứ Việt Nam tại Bulgaria Phạm Quốc Bảo, tháng 8.2005

Ảnh tư liệu VPQH Bulgaria

Tiếp cận nghị trường

Về công tác tại Văn phòng Quốc hội từ tháng 11.1978, chuyến “xuất ngoại” đầu tiên của ông Phạm Quốc Bảo tháp tùng Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Hoàng Minh Giám đi nhận ghế tại Liên minh Nghị viện Thế giới ở Praha, Tiệp Khắc tháng 4.1979. Từ đó đến khi nghỉ hưu (2009), ông Bảo đã đặt chân đến khoảng 60 nước ở cả 5 châu lục, trong đó chủ yếu là đi cùng các đoàn của Quốc hội. “Các chuyến đi tôi đều nhớ kỹ cả. Có chuyến đi tôi viết thành một quyển dày hơn 400 trang A4 làm tư liệu tham khảo cho anh em về công tác chuẩn bị cho chuyến đi nước ngoài của Đoàn đại biểu Quốc hội như thế nào, từ lễ tân, hậu cần đến nội dung..., như chuyến thăm Hàn Quốc, New Zealand năm 2004 của Chủ tịch Quốc hội”. Tuy nhiên, ông vẫn rất ấn tượng với những chuyến đi “ngày xưa”, bởi “lúc đó Việt Nam đang bị Mỹ cấm vận, có nhiều khó khăn. Các chuyến đi không dễ dàng như bây giờ, đôi khi phải nhờ Liên Xô mua vé. Việc liên hệ với nước bạn cũng không thuận tiện như thời đại công nghệ thông tin hiện nay. Tuy nhiên, đến đâu chúng ta cũng được đón tiếp rất nồng nhiệt”.

Các chuyến đi nước ngoài của Quốc hội có nhiều dạng: đoàn cấp cao, đoàn cán bộ, chuyên viên, đoàn nghiên cứu khảo sát, đoàn đi thăm hữu nghị và dự hội nghị quốc tế... Nhưng để nghị sỹ các nước hiểu thêm về đất nước Việt Nam thì hơi khó, bởi thời gian lưu lại tại mỗi nước rất ngắn. Trong tâm khảm nhiều người nước ngoài, cái tên Việt Nam vẫn gắn với chiến tranh, khó khăn, gian khổ, mặc dù rất anh dũng, kiên cường. Vì thế, trong nhiệm kỳ làm Đại sứ Việt Nam tại CH Bulgaria và CH Macedonia, ông Phạm Quốc Bảo cùng các đồng nghiệp đã tận dụng mọi cơ hội, mọi phương tiện để giúp bạn bè quốc tế hiểu đúng về một Việt Nam đang phát triển và hội nhập. Không chỉ xuất bản một số ấn phẩm giới thiệu đất nước, con người Việt Nam, Đại sứ quán còn cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác về Việt Nam đương đại cho các nhà báo Bulgaria, thậm chí tạo điều kiện để họ sang Việt Nam, tận mắt chứng kiến những gì đang diễn ra trên dải đất hình chữ S, sau đó viết sách, báo đăng bài giới thiệu về Việt Nam cũng như quan hệ hữu nghị giữa hai nước. Riêng về phần mình, ông Bảo thường xuyên tiếp cận, trả lời phỏng vấn báo chí, đài phát thanh, truyền hình Bulgaria về các vấn đề chính trị, kinh tế, lịch sử, ngoại giao, qua đó tranh thủ giới thiệu văn hóa, các di sản và địa danh du lịch của Việt Nam.

Kinh nghiệm của ông Phạm Quốc Bảo từ khi còn công tác ở Văn phòng Quốc hội cho thấy, mọi việc đều có thể bắt đầu từ Quốc hội. Bởi một khi đã vào được nghị trường, chúng ta có thể dễ dàng tiếp cận các nhân sỹ trí thức, nhân vật cao cấp, kể cả Tổng thống, Thủ tướng, Chủ tịch Quốc hội... Dễ hiểu vì sao trong nhiệm kỳ ông Phạm Quốc Bảo làm Đại sứ tại Bulgaria, lần đầu tiên Chủ tịch Quốc hội nước này đến dự lễ kỷ niệm lần thứ 60 Quốc khánh Việt Nam, các hoạt động ngoại giao nghị viện giữa hai nước cũng diễn ra sôi động, và ông Bảo được coi là “khách mời đặc biệt” của QH Bulgaria.

Nghệ sỹ nhiếp ảnh tay ngang

Đường lên Pirin

Ảnh: Phạm Quốc Bảo

Sau khi ở chiến trường B ra, ngay từ năm 1972, đang học ở Liên Xô, ông Phạm Quốc Bảo đã mượn máy chụp ảnh và tự tráng phim, in phóng ảnh. Từ đó đến nay, đi đâu ông cũng mang theo máy ảnh và trong gia tài của ông hiện có đến hàng chục nghìn bứác ảnh. Bức ảnh về Quốc hội mà ông tâm đắc nhất là ghi lại khoảnh khắc Chủ tịch QH Nông Đức Mạnh ký gia nhập Tổ chức liên Nghị viện Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á - AIPO, ngày 19.9.1995, ở Singapore. Còn về phong cảnh, bức ảnh Đường lên Pirin của ông được các nghệ sỹ quốc tế đánh giá có đủ các yếu tố thiên địa nhân, hội tụ xa gần, có trời xanh, tuyết trắng, rừng xanh, sông suối, trên cánh đồng cỏ dưới chân núi có đàn cừu trắng và người chăn cừu. Hay bức Bình minh vàng trên biển Đen, sóng đánh đập vào ghềnh đá, tung bọt trắng xóa nhuộm ánh bình minh vàng óng ánh như được dát vàng thật... “Nếu nói săn ảnh thì không hẳn, nhưng cũng có bức tôi phải đứng chụp liên tiếp mới chọn được bức ưng ý. Như bức Đường lên Pirin, lúc đó đàn cừu đang đi ào ào, tôi phải đặt máy rất nhanh mới ghi lại được khoảnh khắc ấy. Trong thời gian ở Bulgaria, tôi đã đi hết 100 địa danh trong chương trình Hãy hiểu biết Bulgaria, từ Tây sang Đông, từ Bắc xuống Nam. Có những nơi anh chị em Việt kiều ở đó nhiều năm cũng chưa biết. Tất nhiên, đến đâu tôi cũng cố gắng chụp thật nhiều ảnh về phong cảnh thiên nhiên núi non, thành phố, lễ hội cũng như các di sản văn hóa và lịch sử rất đáng tự hào của Bulgaria”.

Hoa hồng Bulgaria

Ảnh: Phạm Quốc Bảo

Kết quả là 2 triển lãm ảnh của Đại sứ tại Sofia, giới thiệu đồng thời các kỳ quan phong phú của Bulgaria và Việt Nam. Thứ trưởng Bộ Văn hóa Bulgaria Iavor Milushev nhận xét: “Những bức ảnh thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa trái tim lớn và tâm hồn nghệ sỹ của tác giả. Hoạt động độc đáo này đã vượt ra ngoài khuôn khổ công tác đại sứ trên đất nước Bulgaria. Với thế giới quan đặc sắc của Ngài (Đại sứ Phạm Quốc Bảo) đối với các di sản thiên nhiên và văn hóa Bulgaria, vô hình trung đã khiến chúng ta coi Ngài là Đại sứ của Bulgaria tại Việt Nam. Vì một ngày kia, những bức ảnh này sẽ quảng bá chúng ta tại Việt Nam, để đất nước và nhân dân Ngài được biết rõ hơn và cảm mến Bulgaria”.

Hiểu người, biết ta...

Từ kinh nghiệm hơn 30 năm phục vụ công tác đối ngoại, ông Phạm Quốc Bảo cho rằng, phải hiểu thì mới thuyết phục được người ta. Chính vì thế ông đã bỏ thời gian tìm hiểu lịch sử, văn hóa của nước bạn để phục vụ cho sự nghiệp ngoại giao. 9 địa danh nổi tiếng ở Bulgaria được UNESCO công nhận, ông đều đã đi hết. Lên núi Rila “chinh phục” đỉnh Musala cao nhất Balkan (2.925m) và đỉnh Vihren ở Pirin cao 2.914m. Xuống hang đá Magurata và Bacho Kiro, nơi những người tiền sử từng trú ngụ. Đến thung lũng Kazanlak dự lễ hội hoa hồng và thưởng thức hương vị thơm ngát đầy quyến rũ của hoa hồng. Đến Kardjali thăm thành phố tâm linh Perperikon có từ thế kỷ thứ VI trước CN. Đi qua những thảo nguyên mênh mông, nghe tiếng nhạc cừu leng keng hòa trộn với tiếng gió đồng nội rì rào. Xuống Hắc Hải đắm mình trong nước biển trong xanh bên những bãi cát vàng mịn màng đầy nắng gió...

Hiểu biết của ông về quá trình chưng cất tinh dầu hoa hồng cũng khiến nhiều người ngạc nhiên, thậm chí cả người Bulgaria. Không phải hoa hồng nào cũng chưng cất được tinh dầu. Loại hoa hồng lấy tinh dầu phải được trồng trước ngày 29.9, qua ủ đông, đến mùa xuân tuyết tan, mầm hồng đội đất chui lên, phát triển rất nhanh, tới năm thứ ba mới cho hoa tốt để chưng cất tinh dầu. Khi ra hoa, phải hái trước 9h sáng, khi tinh dầu trong cánh hoa còn chưa bị khuyếch tán dưới ánh nắng mặt trời. Để tinh chế 1kg tinh dầu hoa hồng phải chưng cất từ 3.000 - 3.500kg cánh hoa hồng. 1kg tinh dầu giá trị bằng 3kg vàng...

Hiểu biết về lịch sử, văn hóa của người bản địa, nắm bắt thông tin về nhân vật định tiếp cận, tận dụng mọi hình thức, phương tiện để quảng bá hình ảnh và thông tin đầy đủ, chính xác, trong đó nghị trường là một cánh cửa hữu hiệu, để từ đó có thể mở ra nhiều cánh cửa khác. Xem ra, hành trình quảng bá đất nước, con người Việt Nam không đơn giản, đòi hỏi phải có những người thật am hiểu và tâm huyết.