Miễn nhiệm, bãi nhiệm các chức danh do HĐND bầu khi nào là hợp lý?
Báo Người đại biểu nhân dân số 230 ra ngày 17.8.2008 có đăng bài “Các chức danh do HĐND bầu phải được miễn nhiệm, bãi nhiệm” của tác giả Cao Xuân Thu Vân. Tôi xin được trao đổi thêm về nội dung trên.
Tôi hoàn toàn thống nhất với ý kiến tác giả “về việc các chức danh do HĐND bầu thì phải được miễn nhiệm, bãi nhiệm và đối với đại biểu HĐND thì bãi nhiệm hoặc cho thôi, chứ không thể đương nhiên mất được”. Tuy nghiên, cần bàn thêm HĐND quyết định miễn nhiệm, bãi nhiệm hoặc cho thôi các chức danh trên khi nào là phù hợp? Qua nghiên cứu nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND được quy định trong Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003 và Quy chế hoạt động của HĐND năm 2005, tôi cho rằng, trường hợp miễn nhiệm, bãi nhiệm các chức danh lãnh đạo UBND và Thành viên UBND trong trường hợp đến tuổi nghỉ hưu; Được điều động đi nhận công tác mới hoặc phải bãi nhiệm vì lý do khác, các chức danh này phải được HĐND miễn nhiệm, bãi nhiệm trước khi cơ quan có thẩm quyền ra các quyết định nghỉ hưu, điều động đi nhận nhiệm vụ mới hoặc có quyết định xử lý khác. Như vậy, trước khi ra quyết định nghỉ hưu, điều động... thì Chủ tịch UBND cùng cấp phải làm tờ trình đề nghị HĐND cùng cấp xem xét ban hành nghị quyết miễn nhiệm, hoặc bãi nhiệm các chức danh nêu trên trong kỳ họp gần nhất. Thực hiện như vậy đúng nguyên tắc, trình tự và bảo đảm quyền quyết định của cơ quan dân cử theo pháp luật quy định và bảo đảm hiệu lực của nghị quyết HĐND.
Thời gian qua, có những địa phương sau khi đã có quyết định cho nghỉ hưu hoặc điều động đi nhận nhiệm vụ mới đối với các cá nhân đảm nhiệm các chức danh trên Chủ tịch UBND mới có tờ trình đề nghị HĐND cùng cấp xem xét miễn nhiệm. Làm như vậy không đúng trình tự, nguyên tắc, giảm hiệu lực của nghị quyết HĐND. Vì thực tế khi đã có quyết định cho nghỉ hưu hoặc được điều động đi nhận nhiệm vụ mới thì các cá nhân không còn đảm nhiệm các chức vụ nêu trên nữa.
Việc miễn nhiệm, bãi nhiệm các chức danh do HĐND bầu; Miễn nhiệm, bãi nhiệm đại biểu HĐND, thành viên các ban của HĐND nên thực hiện đúng quy định của Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003 và Quy chế hoạt động của HĐND năm 2005.