Quy tắc không thay đổi
Mặc dù đây là cuộc tranh luận thứ hai của ông Donald Trump, nhưng là cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên của ông với đối thủ Kamala Harris, người ra tranh cử thay cho Tổng thống Joe Biden. Cuộc tranh luận, do hãng tin ABC News tổ chức, với hai người dẫn chương trình là David Muir và Linsey Davis điều phối, diễn ra tại thành phố Philadelphia, bang Pennsylvania và được truyền hình trực tiếp.
Màn “đấu trí” của ông Trump và bà Harris có quy tắc tương tự cuộc tranh luận giữa ông Trump và ông Biden trên kênh CNN hồi tháng 6. Theo đó, chương trình sẽ kéo dài 90 phút. Mỗi ứng cử viên có tối đa hai phút để trả lời những câu hỏi của người điều phối, hai phút để phản biện và thêm một phút để làm rõ hoặc phản hồi lại. Mirco của ứng viên sẽ bị tắt tiếng khi người kia đang nói, không được phép đặt câu hỏi cho nhau và không được tương tác với nhân viên chiến dịch của mình trong lúc nghỉ giải lao. Khán phòng tranh luận sẽ không có khán giả, nhưng một số phóng viên sẽ được phép có mặt trong trường quay để trực tiếp đưa tin về cuộc tranh luận.
Trước đó, bà Harris bày tỏ mong muốn bật micro trong suốt cuộc tranh luận, nhưng mới đây đã đồng ý với quy tắc tắt tiếng khi bên kia phát biểu. Quy tắc này được đưa ra bốn năm trước sau khi cuộc tranh luận đầu tiên giữa ông Trump và ông Biden bị gián đoạn vì tranh cãi. Về phía cựu Tổng thống Donald Trump, khi được hỏi về cuộc tranh luận với bà Harris, ông cho biết sẽ không ngắt lời ứng viên đảng Dân chủ.
Đài truyền hình ABC News bảo đảm với chiến dịch tranh cử của bà Harris rằng, nếu có sự tranh cãi đáng kể giữa hai ứng viên, họ sẽ cân nhắc bật micro để công chúng có thể hiểu được những gì đang diễn ra. Trong quá trình đó, người điều phối sẽ tìm cách ngăn các ứng viên liên tục ngắt lời của đối phương và cũng sẽ cố gắng giải thích cho người xem về cuộc tranh luận.
Báo hiệu một cuộc tranh luận gay cấn
Theo The New York Times, hai ứng viên đang có sự chuẩn bị trái ngược nhau trước khi lên sóng truyền hình.
Hãng tin CNN dẫn nguồn tin thân cận cho biết, ông Donald Trump không diễn tập với người đóng vai bà Harris theo cách truyền thống. Trong một số cuộc họp, các trợ lý của ông Trump đóng vai trò người điều phối, nhưng chủ yếu là cung cấp thông tin và thỉnh thoảng mới đặt câu hỏi. Đội ngũ của ông Donald Trump kỳ vọng sẽ thu được kết quả như cuộc tranh luận hồi tháng 6. Tuy nhiên, một số cố vấn cũng thừa nhận rằng, bà Harris là đối thủ tranh luận “khó nhằn” so hơn Tổng thống Joe Biden.
Trong khi đó, ứng cử viên đảng Dân chủ, bà Harris đã dành phần lớn những ngày qua tại khách sạn Omni William Penn ở Pittsburgh để tham gia “trại tập huấn tranh luận” cường độ cao. Các trợ lý của bà mô phỏng bố cục của trường quay tranh luận; chọn một người đóng giả ông Donald Trump dày dặn kinh nghiệm để tung ra các cuộc tấn công và bình luận gay gắt; đặt Phó Tổng thống vào các phiên hỏi đáp kéo dài hàng giờ. Nhiều ý kiến cho rằng, bà Harris cần tạo ra sự khác biệt và tránh đi vào vết xe đổ của Tổng thống Joe Biden, cũng như cần giữ bình tĩnh để không bị cuốn vào những công kích cá nhân từ đối thủ. Quá trình chuẩn bị tập trung vào nhiều chủ đề khác nhau và các buổi hỏi đáp. Bà Harris cùng đội ngũ còn được cho là sẽ tìm phương án để khiến đối thủ mất bình tĩnh.
Các chuyên gia nhận định rằng, cuộc tranh luận này là cơ hội để bà Harris thiết lập bản sắc chính trị của riêng mình trước hàng triệu người Mỹ theo dõi trực tiếp. Với kinh nghiệm từng làm Tổng chưởng lý bang California, đây cũng là dịp để bà Harris thể hiện các kỹ năng công tố; cũng như khả năng tranh luận mạnh mẽ và quyết tâm tạo ra sự tương phản không chỉ với Tổng thống Biden mà còn với cả ông Trump. Thêm vào đó, bà Harris dự kiến sẽ áp dụng các chiến thuật tương tự vào cuộc tranh luận này, đáp trả các nhận xét đáng ngờ của ông Trump và cố gắng kiểm chứng thực tế ngay tại chỗ.
Tuy nhiên, các trợ lý của bà Harris lo ngại rằng, ông Trump sẽ tung ra quá nhiều tuyên bố hoặc lời công kích không có căn cứ trong thời gian ông có thể nói mà không bị gián đoạn, khiến bà không thể bác bỏ tất cả. Sau khi thất bại trong cuộc đấu tranh về quy tắc liên quan micro, các trợ lý của bà Harris đã dành cuối tuần để điều chỉnh chiến lược, hy vọng bà sẽ tìm được cách khác để đẩy lùi các cuộc tấn công của ông Trump.
Đối với ứng cử viên đảng Cộng hòa, cuộc tranh luận sẽ mang đến cho ông Trump cơ hội tốt nhất từ trước đến nay để khẳng định rằng bà Harris chưa sẵn sàng điều hành đất nước và ông mới là lựa chọn phù hợp cho vị trí này. Ông có thể sẽ công kích bà Harris về các chính sách an ninh biên giới của chính quyền Tổng thống Joe Biden, vốn đã không ngăn được số lượng kỷ lục người di cư vượt biên vào Mỹ, cũng như giá tiêu dùng tăng cao khiến nhiều hộ gia đình gặp áp lực tài chính. Trong khi đó, để ứng phó với các lời công kích này, một số chuyên gia cho rằng, bà Harris cần đưa ra những câu trả lời mạnh mẽ, đánh vào các điểm yếu của ông Trump như vấn đề quyền phá thai hay các vụ trọng án mà ứng cử viên đảng Cộng hòa đang vướng phải.
Nỗ lực thu hút cử tri
Trước thềm cuộc tranh luận, cựu Tổng thống Donald Trump đã công bố kế hoạch chính cắt giảm thuế doanh nghiệp từ 21% xuống 15% cho các công ty sản xuất tại Mỹ, trong khi bà Harris nỗ lực xây dựng hình ảnh bản thân như một lựa chọn mới cho cử tri và xóa bỏ những quan niệm rằng bà chỉ là “bản sao” của Tổng thống đương nhiệm Joe Biden.
Trong bài phát biểu tại Câu lạc bộ Kinh tế New York, cựu Tổng thống Trump cho biết, nếu tái đắc cử, ông sẽ thành lập một quỹ đầu tư quốc gia để thúc đẩy dự án cơ sở hạ tầng lớn như đường cao tốc và sân bay. Bên cạnh đó, ông Trump cũng cam kết giảm thuế doanh nghiệp, bỏ thuế thu nhập đánh vào tiền tip để lôi kéo sự ủng hộ của cử tri trong ngành dịch vụ. Để tiếp cận cử tri trẻ tuổi, ông Trump thường xuyên tham gia các buổi phát trực tiếp (livestream), phỏng vấn trên các nền tảng xã hội và các sự kiện thể thao và văn hóa dành cho giới trẻ. Với những nỗ lực này, cuộc thăm dò bầu cử mới nhất của SurveyUSA cho thấy, đối với nhóm cử tri trong độ tuổi 18 - 34 tuổi, ông Trump dẫn trước bà Harris 4 điểm phần trăm.
Trong khi đó, bà Harris cũng đã công bố chính sách kinh tế với nỗ lực tách bản thân ra khỏi “di sản” kinh tế của Tổng thống Joe Biden và thể hiện mình là một ứng cử viên có những sửa đổi so với chính quyền đương nhiệm. Bà cam kết sẽ hỗ trợ 25 triệu doanh nghiệp nhỏ mới trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, với khoản khấu trừ thuế 50.000 USD cho các công ty khởi nghiệp; đồng thời kêu gọi mức thuế thu nhập từ đầu tư vốn thấp hơn đáng kể so với mức mà Tổng thống Biden đề xuất, để thúc đẩy đầu tư và đổi mới.
Các cuộc thăm dò toàn quốc gần đây đã cho thấy cuộc đua đang diễn ra rất sít sao, khiến cả hai ứng cử viên càng phải có những thể hiện tốt nhất từ phong thái cho tới cách thể hiện và cả trọng tâm chính sách; qua đó nhắm đến số ít cử tri vẫn chưa đưa ra quyết định, những người hoàn toàn có thể quyết định kết quả cuộc bầu cử năm nay.
Theo số liệu thăm dò ý kiến toàn quốc của Real Clear Politics, ứng viên đảng Dân chủ, từ việc thua 3,1% điểm so với ứng viên đảng Cộng hòa trên toàn quốc, đã vượt lên dẫn trước 1,8% điểm trong những tuần kể từ khi bà Harris tham gia cuộc đua, tức cải thiện gần 5% điểm chỉ sau hơn một tháng. Một cuộc thăm dò toàn quốc khác do báo New York Times và trường Sienna College công bố hôm 8.9 cho thấy, hai ứng cử viên Tổng thống gần như ngang ngửa hoặc ông Donald Trump dẫn trước một chút.
Trong bối cảnh ngày bầu cử đang tới gần, ứng viên nào có màn thể hiện tốt hơn sẽ có bước chạy đà thuận lợi trong giai đoạn nước rút, ngược lại, đây cũng là sự kiện có thể bộc lộ rõ các điểm yếu của mỗi ứng viên.