Lương tối thiểu đáp ứng 80% mức sống tối thiểu

- Mặc dù mức tăng lương tối thiểu vùng năm 2016 đã được thống nhất, nhưng cả đại diện cho chủ sử dụng lao động và đại diện người lao động vẫn chưa hài lòng và bên nào cũng có lý. Ông nghĩ sao về điều này?

- Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam mong muốn sớm đạt được mục tiêu lương tối thiểu đáp ứng được mức sống tối thiểu theo quy định của Bộ luật Lao động. Phía Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đưa ra các lập luận về việc tăng chi phí cũng như tác động đối với doanh nghiệp. Đây là khoảng cách giữa thực tế và mong muốn. Nếu khả năng của doanh nghiệp tốt hơn, mức tăng lương sẽ được đi nhanh hơn để đáp ứng mong muốn như Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đề xuất. Các doanh nghiệp đề nghị mức tăng thấp hơn vì ngoài mức lương tối thiểu, việc điều chỉnh các chính sách trong quá trình hội nhập sẽ tác động lớn đến doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp trong quá trình tái cơ cấu. Trong quá trình hội nhập, ngoài việc phải chăm lo đời sống người lao động, doanh nghiệp sẽ phải dành chi phí đáng kể đổi mới công nghệ để có thể trụ vững và phát triển. Hội đồng Tiền lương Quốc gia đã thực hiện 3 phiên họp và cho rằng phương án tăng lương tối thiếu 12,4% là hợp lý.

Việc tăng lương sẽ đặt gánh nặng lên vai người sử dụng lao động. Vì vậy, nếu doanh nghiệp nào chỉ chịu được mức tăng khoảng 6 - 8%, doanh nghiệp đó sẽ phải tiếp tục đẩy mạnh năng suất lao động, tìm các đơn hàng, tổ chức lao động hợp lý, tiết kiệm chi phí để có thêm nguồn chăm lo cho người lao động, bởi người lao động chính là của cải, nguồn lực lớn giúp cho doanh nghiệp tồn tại, ổn định và phát triển. Hội đồng Tiền lương Quốc gia mong muốn VCCI sẽ tiếp tục động viên các doanh nghiệp tổ chức sản xuất kinh doanh với mức tiết kiệm chi phí thấp nhất, dành nguồn điều chỉnh lương cho người lao động. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp sẽ tiếp tục đánh giá việc thay đổi chính sách đóng bảo hiểm xã hội ở mức cao hơn để xem tác động và khả năng chịu đựng của doanh nghiệp như thế nào, báo cáo các cơ quan chức năng để kiến nghị Quốc hội xem xét, điều chỉnh cho phù hợp.

Nguồn: vcmedia.vn

- Đối với mức lương tối thiểu cần có sự tính toán để giữa mức tối thiểu và trung bình có khoảng cách nhằm tăng tính thỏa thuận và thương lượng giữa người sử dụng lao động và người lao động. Mức tăng lương tối thiểu như hiện nay, theo tôi, sẽ đáp ứng khoảng trên 80% mức sống tối thiểu của người lao động. Khi lương tối thiểu tăng, lương trung bình tác động như thế nào sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào cơ chế thương lượng. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và hệ thống công đoàn trong các doanh nghiệp sẽ thỏa thuận với người sử dụng lao động để bảo đảm mức lương cụ thể đáp ứng công việc cụ thể.

- Vậy dự kiến đến khi nào mức lương tối thiểu sẽ đáp ứng mức sống tối thiểu của người lao động? Liệu chúng ta có đáp ứng được theo đúng lộ trình không, thưa ông?

- Kinh nghiệm của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) cho thấy, mức lương tối thiểu bằng khoảng 40 - 60% mức lương trung bình, còn lại một khoảng cách để hai bên thương lượng. Nếu quy định mức lương tối thiểu quá cao, sát với mức lương trung bình sẽ không có cơ chế thương lượng, lúc đó người sử dụng lao động và người lao động chỉ cần lấy mức lương tối thiểu để áp vào. Vấn đề này đang trong quá trình điều hành. Hiện Hội đồng Tiền lương Quốc gia đã chỉ đạo bộ phận kỹ thuật đến cuối 2015, đầu 2016 chuẩn bị lại các số liệu tính toán, kể cả nhu cầu, yếu tố để xác định lại mặt bằng mới thực hiện lộ trình tăng lương tối thiểu.

Việc tính toán mức lương tối thiểu được Hội đồng Tiền lương Quốc gia tiếp cận bằng hai cách. Thứ nhất là từ nhu cầu mức sống tối thiểu. Thứ hai là cách tính dựa trên hệ số chi phí lao động 1 giờ bình quân của người lao động và GDP đầu người.

 Theo quy định, sau 5 năm, Hội đồng Tiền lương Quốc gia sẽ xem xét lại mặt bằng nhu cầu mức sống tối thiểu để có sự điều chỉnh phù hợp…

- Xin cảm ơn ông.