Luật cần phải quy định rõ những thông tin khí tượng thủy văn bắt buộc phải công bố

Có coi dịch vụ dự báo khí tượng, thủy văn là ngành nghề kinh doanh có điều kiện hay không? Đây là câu hỏi mà Phó chủ tịch QH Uông Chu Lưu đặt ra khi cho ý kiến về dự thảo Luật Khí tượng thủy văn. Phó chủ tịch Uông Chu Lưu cho rằng, đầu tư vào lĩnh vực dịch vụ dự báo khí tượng thủy văn phải là ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Tổ chức, cá nhân nào muốn hoạt động trong lĩnh vực này phải đáp ứng được các tiêu chuẩn nhất định về năng lực hiểu biết, cơ sở vật chất kỹ thuật, được cơ quan có thẩm quyền cấp phép thì mới được hoạt động trong lĩnh vực này. Vấn đề đặt ra, trong Luật Đầu tư chưa đưa dịch vụ này vào danh mục kinh doanh có điều kiện. Dự thảo luật quy định tại Điều 57 là bổ sung Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, Phụ lục 4 của Luật Đầu tư số 67/2014/QH13 như sau: Dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn.” Đây là cách chúng ta đã thực hiện, dùng luật ban hành sau để sửa một số điểm của luật ban hành trước.
 
Vấn đề tư nhân đầu tư vào dịch vụ dự báo khí tượng thủy văn như quy định của dự thảo luật, Phó chủ tịch Uông Chu Lưu thể hiện sự băn khoăn, việc sử dụng thông tin của đơn vị cung cấp dự báo này như thế nào? Đây là dự báo khí tượng thủy văn chuyên dùng cho các cơ quan, tổ chức đó hay là những thông tin này sử dụng chung cho kinh tế, xã hội? Chỗ này phải cân nhắc bởi chúng ta đã có hệ thống dự báo quốc gia rồi, đối với tư nhân họ chỉ có làm quan trắc hoặc một số hoạt động trong lĩnh vực này, nếu nói dự báo có tính chất bắt buộc thì có nên hay không?
 
Liên quan đến vấn đề này, khoản 1, điều 28 về sử dụng tin dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn của dự thảo Luật quy định: Cơ quan chỉ đạo, chỉ huy phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, Thông tấn xã Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, cơ quan, tổ chức được giao trách nhiệm thực hiện Điều ước quốc tế về khí tượng thủy văn, biến đổi khí hậu mà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam là thành viên phải sử dụng tin dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn do hệ thống quốc gia dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn ban hành. Nghĩa là, tất cả các cơ quan đó phải sử dụng thông tin của hệ thống dự báo quốc gia, vậy liên quan đến chính sách đầu tư tư nhân thì như thế nào? Cùng với đó, liên quan đến thực hiện Điều ước quốc tế, các điều ước có đề cập đến các loại thông tin này phải sử dụng thông tin dự báo quốc gia hay không? Hay chúng ta đã tham gia vào nhiều tổ chức biến đổi khí hậu toàn cầu, trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc tế, họ có cơ sở vật chất quan trắc tốt, đưa ra dự báo chuẩn xác hơn chẳng hạn, tại sao chúng ta lại bắt buộc sử dụng thông tin dự báo quốc gia. Chưa kể, theo nguyên tắc chung, trong trường hợp Điều ước quốc tế có quy định khác với pháp luật Việt Nam thì phải ưu tiên thực hiện các quy định từ các Điều ước quốc tế.
 
Về công bố thông tin, liên hệ với dự thảo Luật Tiếp cận thông tin mà UTVQH vừa cho ý kiến sáng nay, Chủ tịch HĐDT K’sor Phước cho rằng, có quy định những thông tin buộc phải phổ biến, cung cấp thì phải phổ biến công khai. Trên cơ sở đó, Chủ tịch K’sor Phước đề nghị, dự thảo Luật cần phải ghi rõ những thông tin khí tượng thủy văn bắt buộc phải công bố. Nếu không công bố là vi phạm pháp luật.
 
Dự thảo cần phải ghi rõ, những thông tin nào bắt buộc phải công bố, ví dụ như những thông tin bão, lũ, động đất, sóng thần, nguy cơ vỡ đập... Đối với những loại thông tin có thể bán thông tin như cá nhân, tổ chức khi xây dựng công trình, làm đề án, hay chuẩn bị một hành trình, người ta cần thông tin thời tiết, hải văn, thủy văn thì phải mua. Điều này cần phải quy định rõ trong luật.
 
Liên quan đến vấn đề phí, lệ phí, Phó chủ tịch QH Uông Chu Lưu cho rằng, dịch vụ khí tượng, thủy văn đây là dịch vụ phải thu phí. Chúng ta đang xây dựng Luật Phí, lệ phí, trong dự thảo Luật chỉ nên quy định đây là dịch vụ, cho phép thu phí. Còn quy định mức độ thu, chế độ thu thế nào thì cần căn cứ theo quy định của Luật Phí, lệ phí, Phó chủ tịch Uông Chu Lưu đề nghị.