Liên Hợp Quốc: Nạn đói nghiêm trọng hơn trong khi tiền viện trợ ít đi

Nạn đói toàn cầu đang gia tăng trong khi tổng viện trợ nhân đạo từ các quốc gia giàu có cho Liên Hợp Quốc (LHQ) đang giảm dần. Các cơ quan cứu trợ lo ngại nguồn ngân sách hỗ trợ để giải quyết nạn đói sẽ càng eo hẹp nhà tài trợ hàng đầu Hoa Kỳ có thể cắt giảm mạnh viên trợ trong nhiệm kỳ của Tổng thống đắc cử Donald Trump.

Các nước cắt giảm viện trợ

Theo báo cáo mới nhất của LHQ, số lượng người thiếu thốn lương thực trên khắp thế giới đang gia tăng, trong khi số tiền mà các quốc gia giàu có nhất thế giới viện trợ đang giảm dần. Kết quả là, cơ quan cứu trợ quốc tế sẽ chỉ có thể quyên góp đủ tiền cho khoảng 60% trong số 307 triệu người mà họ dự đoán sẽ cần viện trợ nhân đạo vào năm tới. Điều đó có nghĩa là ít nhất 117 triệu người sẽ không nhận được thực phẩm hoặc hỗ trợ khác trong năm 2025.

food-crisis-problem-pe507oa4pz0pucc22wsk3nomppaduqe79ma2077446.png
Nguồn: globalparliamentofmayors.org

Trong năm 2024, các cơ quan của LHQ huy động được khoảng 46% trong số 49,6 tỷ USD viện trợ mà họ kêu gọi. Đây là năm thứ hai liên tiếp LHQ huy động được ít hơn một nửa số tiền mà họ kêu gọi. Tình trạng thiếu hụt nguồn viện trợ đã buộc các cơ quan nhân đạo phải đưa ra những quyết định "đau đớn", chẳng hạn như cắt giảm khẩu phần ăn cho người đói và cắt giảm số lượng người đủ điều kiện nhận viện trợ.

Hệ quả có thể cảm nhận được rõ rệt ở những nơi như Syria. Chương trình Lương thực Thế giới (WFP), nhà phân phối lương thực chính của LHQ, từng cung cấp lương thực cho 6 triệu người ở Syria, đã buộc phải cắt giảm số lượng cứu trợ xuống còn khoảng 1 triệu người.

Các quan chức LHQ cho biết, vào thời điểm xung đột lan rộng, bất ổn chính trị và thời tiết khắc nghiệt, tất cả các yếu tố gây ra nạn đói, họ gặp ngày càng nhiều khó khăn trong hoạt động cứu trợ.

Áp lực tài chính và những thay đổi chính trị trong nước đang định hình lại quyết định của một số quốc gia giàu có về việc nên viện trợ bao nhiêu, cho ai. Một trong những nhà tài trợ lớn nhất của LHQ là Đức đã cắt giảm 500 triệu USD tiền viện trợ từ năm 2023 đến năm 2024 như một phần của chính sách thắt lưng buộc bụng nói chung. Nội các của nước này đã khuyến nghị cắt giảm thêm 1 tỷ USD viện trợ nhân đạo cho năm 2025. Quốc hội mới của nước này sẽ quyết định kế hoạch chi tiêu của năm tới sau cuộc bầu cử liên bang vào tháng 2.

Các tổ chức nhân đạo cũng đang theo dõi xem Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump đề xuất gì sau khi ông bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai vào tháng 1.2025. Các cố vấn của Trump chưa nói ông sẽ tiếp cận viện trợ nhân đạo như thế nào, nhưng ông đã tìm cách cắt giảm tài trợ của Hoa Kỳ trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình. Hoa Kỳ đóng vai trò hàng đầu trong cuộc chiến chống lại nạn đói trên toàn thế giới. Hoa Kỳ đã cung cấp 64,5 tỷ USD viện trợ nhân đạo trong 5 năm qua. Con số này chiếm ít nhất 38% tổng số đóng góp cho LHQ.

Khoảng cách viện trợ

Phần lớn nguồn viện trợ nhân đạo của LHQ đến từ ba nhà viện trợ giàu có nhất là Hoa Kỳ, Đức và Ủy ban châu Âu. Các nước này cung cấp 58% trong số 170 tỷ USD mà LHQ ghi nhận để ứng phó với các cuộc khủng hoảng nhân đạo từ năm 2020 đến năm 2024.

Theo đánh giá của Reuters về dữ liệu đóng góp của LHQ, ba cường quốc khác gồm: Trung Quốc, Nga và Ấn Độ chỉ đóng góp chưa đến 1% nguồn viện trợ nhân đạo cho LHQ.

Không thể thu hẹp khoảng cách viện trợ giữa các nước là một trong những lý do chính khiến hệ thống toàn cầu giải quyết nạn đói và ngăn ngừa nạn đói đang chịu sức ép rất lớn. Việc thiếu nguồn viện trợ đầy đủ, cùng với những rào cản trong quá trình cung cấp viện trợ lương thực tại các khu vực xung đột, nơi nạn đói tồi tệ nhất - đang gây sức ép lên các nỗ lực của LHQ. Gần 282 triệu người ở 59 quốc gia và vùng lãnh thổ đang phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng vào, trong đó các nước Sudan, Myanmar và Afghanistan bị ảnh hưởng nặng nề.

Trong khi đó, Chính quyền sắp tới của Mỹ nhiều khả năng sẽ cắt giảm hơn nữa viện trợ. Cho đến nay, ông Trump luôn phàn nàn rằng, các quốc gia giàu có đóng góp không đồng đều cho các sáng kiến toàn cầu.

Trong quá trình vận động tranh cử, những người ủng hộ ông Trump đã đề xuất Dự án 2025 cho nhiệm kỳ thứ hai của ông, kêu gọi các cơ quan nhân đạo nỗ lực hơn nữa để có thêm viện trợ từ các quốc gia giàu có khác và cho biết đây sẽ là điều kiện để Hoa Kỳ có thể mở hầu bao.

Dự án 2025 đặc biệt không ủng hộ việc viện trợ cho các khu vực xung đột, cho rằng dây là yếu tố chính gây ra hầu hết các cuộc khủng hoảng nạn đói tồi tệ nhất hiện nay.

Bản kế hoạch nêu rõ: "Viện trợ nhân đạo đang duy trì nền kinh tế chiến tranh, tạo ra động lực tài chính cho các bên tham chiến tiếp tục chiến đấu".

Tỷ phú Elon Musk đã được Trump bổ nhiệm làm đồng lãnh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE), một cơ quan mới sẽ rà soát lại toàn bộ các khoản chi tiêu công để ngăn chặn tình trạng lãng phí ngân sách. Ông Musk đã tuyên bố trên nền tảng truyền thông xã hội của mình, rằng bộ của ông sẽ xem xét lại viện trợ nước ngoài.

Jan Egeland, Giám đốc nhân đạo của LHQ từ năm 2003 đến năm 2006 và hiện là Giám đốc Hội đồng Người tị nạn Na Uy, một tổ chức cứu trợ nhân đạo phi chính phủ, cho rằng, thật "điên rồ" khi một quốc gia nhỏ bé như Na Uy lại nằm trong số những quốc gia viện trợ nhân đạo lớn nhất. Với tổng thu nhập quốc dân (GNI) năm 2023 chưa đến 2% so với Hoa Kỳ, Na Uy đứng thứ 7 trong số các chính phủ đã viện trợ cho LHQ.

Trong khi đó, Trung Quốc, nước có GNI lớn thứ hai thế giới, xếp thứ 32 về viện trợ với mức đóng góp 11,5 triệu USD. Ấn Độ xếp thứ 35 năm đó, với 6,4 triệu USD viện trợ nhân đạo. Nước này có GNI lớn thứ năm.

Tình trạng chậm trễ

Ngay cả khi các quốc gia đã đóng góp, quá trình giải ngân rất chậm chạp và kèm theo nhiều điều kiện ràng buộc, khiến các tổ chức nhân đạo khó có thể ứng phó linh hoạt với các cuộc khủng hoảng.

Julia Steets, giám đốc Viện Chính sách công toàn cầu, một nhóm nghiên cứu có trụ sở tại Berlin, đã giúp tiến hành một số đánh giá về các phản ứng nhân đạo, trong đó có nạn đói do hạn hán ở Ethiopia từ năm 2015 đến năm 2018. Báo cáo kết luận rằng mặc dù viện trợ đã giúp tránh được nạn đói quá trình giải ngân chậm chạp đã không ngăn chặn được tình trạng suy dinh dưỡng cấp tính nghiêm trọng ở trẻ em. Nghiên cứu cho thấy suy dinh dưỡng có thể gây ra những tác động lâu dài đến trẻ em, bao gồm còi cọc và giảm khả năng nhận thức.

Bên cạnh đó, điều kiện mà các bên cung cấp viện trợ đặt ra cũng cản trợ các nỗ lực nhân đạo. Đôi khi họ yêu cầu phải chi một số tiền cho việc xây dựng thương hiệu, chẳng hạn như hiển thị logo của nhà viện trợ trên lều, nhà vệ sinh và ba lô… khiến cho quá trình triển khai cũng gặp nhiều khó khăn.

Trong khi đó, các quan chức LHQ cho biết nạn tham nhũng cũng gây ảnh hưởng đến hệ thống viện trợ lương thực toàn cầu. Tại Ethiopia, một lượng lớn viện trợ từ WFP đã không đến được với những người thực sự cần, một phần là do quá trình quản lý lỏng lẻo.

Ý kiến bạn đọc

Thế giới 24h

Trung Quốc đối mặt với khủng hoảng hôn nhân
Quốc tế

Trung Quốc đối mặt với khủng hoảng hôn nhân

Trước tình trạng dân số suy giảm nghiêm trọng, Chính phủ Trung Quốc đã “mạnh tay” triển khai hàng loạt biện pháp khuyến khích sinh con, trong đó nổi bật là chính sách trợ cấp tiền mặt, hỗ trợ chăm sóc trẻ em và ưu đãi cho các bà mẹ mới sinh. Tuy nhiên, số lượng các cuộc hôn nhân mới ở Trung Quốc đã giảm một phần năm, xuống mức thấp nhất từng được ghi nhận vào năm ngoái, đánh dấu một sự thụt lùi đối với những nỗ lực của chính phủ nhằm đảo ngược cuộc khủng hoảng nhân khẩu học đang đe dọa nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Những hành động đầu tiên của các nước trước thuế quan mới của Mỹ
Thế giới 24h

Những hành động đầu tiên của các nước trước thuế quan mới của Mỹ

Ngày 4.4, Trung Quốc đã công bố mức thuế bổ sung 34% đối với hàng hóa của Hoa Kỳ để đáp trả thuế đối ứng mà Tổng thống Donald Trump vừa công bố. Đây là động thái leo thang nghiêm trọng nhất trong cuộc chiến thương mại mới nhất của nước này với Mỹ, làm dấy lên lo ngại về suy thoái kinh tế và nguy cơ sụp đổ của thị trường chứng khoán toàn cầu. Trong khi đó, một số nước tỏ ra thận trọng và muốn tiếp tục đàm phán.

Singapore ban hành luật giám sát chặt chẽ doanh nghiệp vận tải quan trọng
Thế giới 24h

Singapore ban hành luật giám sát chặt chẽ doanh nghiệp vận tải quan trọng

Singapore đã thắt chặt giám sát theo quy định đối với lĩnh vực vận tải của mình bằng cách chỉ định 17 doanh nghiệp là các doanh nghiệp quan trọng phải chịu sự giám sát chặt chẽ hơn của Chính phủ. Luật Các doanh nghiệp vận tải quan trọng, có hiệu lực từ đầu tháng 4, nhằm mục đích bảo vệ các dịch vụ vận tải thiết yếu khỏi các mối đe dọa tiềm ẩn do "các tác nhân độc hại" gây ra.

Mỹ áp thuế đối ứng với tất cả các nước, mức thuế của Việt Nam cao thứ hai
Thế giới 24h

Mỹ áp thuế đối ứng với tất cả các nước, mức thuế của Việt Nam cao thứ hai

Tổng thống Donald Trump hôm 2.4 tuyên bố áp dụng mức thuế cơ bản 10% đối với tất cả hàng nhập khẩu vào Mỹ, trong đó ông sẽ áp mức thuế đối ứng 46% đối với 90% tổng lượng hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, cao thứ 2 trong số các nước xuất khẩu vào thị trường Mỹ, chỉ sau Campuchia (mức thuế 49% đối với 97% tổng lượng hàng hóa xuất khẩu vào Mỹ).

Những điều thắc mắc về thuế đối ứng của Mỹ
Thế giới 24h

Những điều thắc mắc về thuế đối ứng của Mỹ

Sau nhiều tuần dự đoán, cuối cùng Tổng thống Donald Trump đã chính thức hiện thực hóa lời đe dọa áp thuế quan đối ứng vào ngày 2.4 (giờ Mỹ) với mức thuế cơ bản 10% đối với hàng nhập khẩu từ tất cả các quốc gia và mức thuế cao hơn đối với hàng chục quốc gia có thặng dư thương mại với Mỹ.

Phản ứng của các nước trước thông báo áp thuế đối ứng của Mỹ
Thế giới 24h

Phản ứng của các nước trước thông báo áp thuế đối ứng của Mỹ

Trong thông báo tại Vườn Hồng, Trump cho biết ông sẽ áp dụng mức thuế quan cao đối với hàng chục quốc gia có thặng dư thương mại đáng kể với Hoa Kỳ trong khi áp dụng mức thuế cơ bản 10% đối với hàng nhập khẩu từ tất cả các quốc gia để ứng phó với tình trạng ông gọi là trường hợp khẩn cấp về kinh tế. Một số nước phản ứng gay gắt và đe dọa trả đũa trong khi phần lớn các nước phản ứng thận trọng trước tuyên bố này.

Trung Quốc - Ấn Độ nhảy “vũ điệu Rồng - Voi”
Thế giới 24h

Trung Quốc - Ấn Độ nhảy “vũ điệu Rồng - Voi”

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã kêu gọi Trung Quốc và Ấn Độ tăng cường hợp tác, so sánh mối quan hệ của họ với "vũ điệu giữa Rồng và Voi”. Tuyên bố trên được đưa ra khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trao đổi điện mừng với người đồng cấp Ấn Độ, Tổng thống Drupadi Murmu, nhân dịp hai nước kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Nhật Bản: Luật Khẩn cấp về cung cấp lương thực có hiệu lực
Thế giới 24h

Nhật Bản: Luật Khẩn cấp về cung cấp lương thực có hiệu lực

Luật Các biện pháp khẩn cấp về cung cấp lương thực của Nhật Bản đã chính thức có hiệu lực từ ngày 1.4 nhằm ổn định thị trường lương thực trong nước. Có hiệu lực từ ngày 1.4, Luật yêu cầu nông dân phải nộp kế hoạch chi tiết để tăng sản lượng các loại thực phẩm thiết yếu như gạo nếu nguồn cung trong nước giảm và giá cả tăng vọt. Phản ứng này được đưa ra vào thời điểm giá lương thực, thực phẩm trong nước tăng mạnh do nhiều yếu tố toàn cầu và môi trường.

Israel xóa bỏ mọi mức thuế đối với hàng Mỹ để tránh thuế đối ứng
Thế giới 24h

Israel xóa bỏ mọi mức thuế đối với hàng Mỹ để tránh thuế đối ứng

Ngày 1.4, Bộ trưởng Tài chính Israel Bezalel Smotrich đã ký một chỉ thị bãi bỏ toàn bộ thuế quan còn lại đối với hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ có hiệu lực ngay lập tức. Biện pháp này được công bố một ngày khi chính quyền Tổng thống Donald Trump áp dụng thuế đối ứng đối với các đối tác thương mại trên thế giới.

Vụ sập tòa nhà ở Thái Lan: Sẽ điều tra nhà thầu Trung Quốc và công ty sản xuất vật liệu
Thế giới 24h

Vụ sập tòa nhà ở Thái Lan: Sẽ điều tra nhà thầu Trung Quốc và công ty sản xuất vật liệu

Chính phủ Thái Lan đã ra lệnh điều tra mở rộng đối với nhà thầu xây dựng Trung Quốc chịu trách nhiệm xây dựng tòa nhà Văn phòng Kiểm toán Nhà nước (SAO), tòa nhà duy nhất bị sập ở Bangkok trong vụ động đất hôm 28.3 ảnh hưởng từ Myanmar cũng như nhà máy sản xuất vật liệu cho tòa nhà này sau khi phát hiện thép sử dụng trong xây dựng tòa nhà không đạt chất lượng.

Cơ hội bảo đảm tương lai tài chính của châu Âu
Quốc tế

Cơ hội bảo đảm tương lai tài chính của châu Âu

Ủy ban châu Âu (EC) công bố kế hoạch tham vọng mang tên Liên minh Tiết kiệm và Đầu tư (SIU) - một sáng kiến ​​quan trọng nhằm cải thiện cách hệ thống tài chính EU chuyển hướng tiết kiệm sang đầu tư hiệu quả. Thông qua kế hoạch này, EU kỳ vọng thúc đẩy tăng trưởng, khắc phục tình trạng trì trệ và giảm phụ thuộc vào nguồn tài chính bên ngoài.

Pháp: Lãnh đạo đảng cực hữu phản đối phán quyết cấm bà tranh cử
Thế giới 24h

Pháp: Lãnh đạo đảng cực hữu phản đối phán quyết cấm bà tranh cử

Chủ tịch Đảng Tập hợp dân tộc (RN) cực hữu Marine Le Pen cho rằng phán quyết của tòa cấm bà tranh cử là mang động cơ chính trị. Tuyên bố trên được đưa ra sau khi một tòa án kết tội bà 4 năm tù treo vì tội biển thủ công quỹ và cấm bà tranh cử trong vòng 5 năm. Điều này đồng nghĩa với việc bà sẽ không thể tham gia tranh cử tổng thống vào năm 2027.

Ngân hàng châu Âu ứng phó thế nào trước kế hoạch thuế quan của Mỹ?
Thế giới 24h

Ngân hàng châu Âu ứng phó thế nào trước kế hoạch thuế quan của Mỹ?

Thuế quan của Donald Trump có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng của EU và đẩy lạm phát lên cao, đặt ra tình thế tiến thoái lưỡng nan cho Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB). Trong khi thương mại chậm lại và giá cả tăng, một số nhà kinh tế cho rằng việc cắt giảm lãi suất có thể là lựa chọn phù hợp, miễn là kỳ vọng lạm phát vẫn được duy trì.

Pháp: Cải cách luật thừa kế giúp giải phóng nhiều bất động sản
Thế giới 24h

Pháp: Cải cách luật thừa kế giúp giải phóng nhiều bất động sản

Một thay đổi lớn trong pháp luật thừa kế của Pháp sắp giúp đưa nhiều bất động sản bỏ trống và bị bỏ hoang trở lại thị trường, đặc biệt là ở khu vực nông thôn. Dự luật cải cách này vốn đã được các nghị sĩ Hạ viện thông qua vào ngày 6.3 và đang chờ được Thượng viện bỏ phiếu nhằm giải quyết các tranh chấp kéo dài giữa những người thừa kế, cũng như đơn giản hóa thủ tục thừa kế, vốn thường khiến bất động sản bị bỏ không trong nhiều thập kỷ.

Nguồn: ITN
Quốc tế

Nỗ lực cải cách lĩnh vực tài chính

Chính phủ Anh đang đề xuất các cải cách quy định trong lĩnh vực dịch vụ tài chính như một phần trong chương trình nghị sự nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Trọng tâm chính là khuyến khích đầu tư trong nước từ các quỹ hưu trí và nới lỏng khả năng tiếp cận tín dụng của các hộ gia đình. Tuy nhiên, khả năng thành công của các biện pháp này vẫn còn chưa chắc chắn.