Theo truyền thuyết, vào thế kỷ XIII, dưới thời vương quốc Sukkothai, nhà nước đầu tiên của người Thái, con gái một người theo đạo Bàlamôn, tên là Nang Nopphamat, đã trở thành vợ của nhà vua. Lấy cảm hứng từ truyền thống tạ ơn sông Hằng của những người theo đạo Hindu, đức vua Pra-Ruang đã tổ chức một cuộc đua đèn lồng nổi. Nàng Nang đã tự tay làm chiếc đèn của mình, mang hình dáng một bông hoa sen, trên đó nàng đề tặng nhà vua một bài thơ. Nhà vua rất thích chiếc đèn của nàng và đặt tên là Krathong. Sau đó, chiếc đèn lồng nhỏ hình hoa sen trở thành hình mẫu của các lễ hội sau này.
Lễ Loy Krathong, còn được gọi là lễ hội ánh sáng của Thái Lan, giống như lễ Diwali ở Ấn Độ. Trong tiếng Thái, loy nghĩa là “nổi” còn krathong là “chiếc thuyền nhỏ có hình hoa sen”. Lễ hội được tổ chức vào đêm trăng tròn của tháng 12 theo lịch âm, khi nước sông dâng cao, được coi là thời điểm lý tưởng để tạ ơn Nữ thần nước, Phra Mae Khongkha. Ánh sáng của những ngọn nến trên thuyền là để tỏ lòng kính trọng với đức Phật.
Từ Sukkothai, phong tục nhanh chóng truyền đi khắp vương quốc. Không lâu sau đó, lễ Loy Krathong đuợc tổ chức trên khắp đất nước Thái Lan, những nơi có dòng sông chảy qua. Vào đêm trăng tròn, hàng ngàn người đổ về các bờ sông, còn trẻ con thì đã chuẩn bị krathong từ trước đó rất lâu. Những chiếc thuyền nhỏ, thông thường được làm bằng lá chuối, gấp hình hoa sen. Cũng có những chiếc làm bằng lá dừa, lá cây loa kèn. Người ta đặt vào đó những ngọn nến, hoa và thỏi sáp hương, đôi khi cả kẹo, tóc, hay những đồng tiền xu để cầu may mắn và mong được hóa kiếp tốt. Theo truyền thuyết, nếu ngọn nến vẫn cháy khi ra khỏi tầm mắt bạn thì nguyện vọng của bạn sẽ trở thành hiện thực, còn nếu một đôi cùng thả đèn xuống sông, họ sẽ sống bên nhau hạnh phúc đến đầu bạc răng long...
Lễ Loy Krathong cũng là dịp hội hè của người Thái. Bên cạnh lễ thả đèn truyền thống còn có bắn pháo hoa, duyệt binh, đua thuyền hay đua thả đèn hoa đăng và cuộc thi sắc đẹp Miss Nopphamat, thưởng thức ẩm thực Thái. Tại Sukhodai, quê hương của lễ Loy Krathong, lễ hội kéo dài 3 ngày. Những chiếc đền lồng được thả dọc các dòng sông và soi sáng những khu di tích khảo cổ đẹp nhất Thái Lan tại Sukhodai, cố đô của vương quốc Siam.
Tại thủ đô Bangkok, bên cạnh các hoạt động truyền thống như bắn pháo hoa, rước tàu, một vài khách sạn bên bờ sông Chao Phraya bật đèn sáng gần như cả đêm và một vài bể bơi trong khách sạn cũng cho phép khách thả đèn vào đêm hội. Tại cố đô Ayutthây là chợ nổi, lễ rước đèn, thi hoa hậu, liên hoan ẩm thực Thái Lan, đua thuyền... Còn tại Chiang Mai, bên cạnh lễ thả đèn trên sông, du khách có thể chiêm ngưỡng lễ thả đèn trời (cũng hình hoa sen), đua thuyền trên sông Ping hay trang trí nhà bằng hoa sen...
Cơ quan chủ quản: Văn phòng Quốc hội
