Ngày 12.6, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ KHCN Chu Ngọc Anh cùng đoàn công tác đã có buổi làm việc tại tỉnh Lạng Sơn về hoạt động KHCN giai đoạn 2015- 2019, định hướng công tác trong thời gian tới. Cùng dự có Thứ trưởng Bộ KHCN Trần Văn Tùng và lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ.
Về phía tỉnh Lạng Sơn có Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Lâm Thị Phương Thanh; Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Ngọc Thưởng; Phó Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh Đoàn Thị Hậu; lãnh đạo một số Sở, ngành; đại diện một số công ty hoạt động trong lĩnh vực KHCN trên địa bàn tỉnh.
 Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh: Hoạt động khoa học và công nghệ trên địa bàn tỉnh đem lại nhiều kết quả thiết thực phục vụ cho phát triển KT-XH |
KHCN bám sát mục tiêu, phát triển kinh tế - xã hội
Giám đốc Sở KHCN tỉnh Lạng Sơn Nguyễn Thị Hà cho biết, thời gian qua, hoạt động quản lý nhà nước về KHCN đã bám sát mục tiêu, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và được triển khai một cách đồng bộ. Công tác quản lý KHCN đã có nhiều đổi mới, phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.
Nhiều tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ, nhất là trong nông nghiệp được triển khai, ứng dụng, mang lại hiệu quả và có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc, góp phần phát triển nông nghiệp, nông thôn. Các hoạt động hợp tác, nghiên cứu triển khai, thúc đẩy ứng dụng, chuyển giao tiến bộ KHCN vào thực tiễn sản xuất, đời sống góp phần khai thác hiệu quả các tiềm năng lợi thế của tỉnh, các hoạt động hỗ trợ hình thành và phát triển hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được quan tâm, thực hiện.
Hầu hết các sản phẩm chủ lực, tiềm năng, đặc trưng như: hoa hồi, hồng, na, quýt, thạch đen, cao khô, khoai lang, ba kích, rau… đều có đóng góp quan trọng của KHCN từ các khâu giống cây trồng, quy trình canh tác, phòng trừ dịch bệnh, chế biến sau thu hoạch và xây dựng bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa,… giúp tăng năng suất, nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm.
Các nghiên cứu, ứng dụng kỹ thuật mới trong lĩnh vực y dược như: Mô hình quản lý điều trị tăng huyết áp, đái tháo đường có kiểm soát cho bệnh nhân; Ứng dụng các kỹ thuật đóng đinh nội tuỷ kín để điều trị gãy 2 xương cẳng chân; kỹ thuật nẹp vít qua cuống để điều trị gãy xương cột sống lưng - thắt lưng; kỹ thuật điều trị thoát vị bẹn,… đã giúp nâng cao chăm sóc sức khỏe cho nhân dân.
Hiện nay, toàn tỉnh có 16 sản phẩm đặc sản địa phương được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (02 chỉ dẫn địa lý, 13 nhãn hiệu tập thể và 01 nhãn hiệu chứng nhận).
Bên cạnh những kết quả đạt được, nhiều ý kiến các đại biểu tham dự cũng chỉ ra một số khó khăn khiến việc nghiên cứu và ứng dụng KHCN chưa phát huy hết tiềm năng và lợi thế của tỉnh như chưa có nhiều mô hình ứng dụng KHCN quy mô liên ngành, liên vùng, nhất là những mô hình ứng dụng công nghệ cao trong các lĩnh vực nông nghiệp, y tế, du lịch,…
 Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lạng Sơn Nguyễn Thị Hà báo cáo về hoạt động khoa học và công nghệ của tỉnh giai đoạn 2015-2019 |
Về giải pháp phát triển KHCN trong thời gian tới, lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn cho biết, sẽ xây dựng định hướng hoạt động nghiên cứu, ứng dụng theo hướng tập trung vào các lĩnh vực trọng tâm: nông, lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao; công nghệ sinh học; bảo tồn nguồn gen; công nghệ bảo quản chế biến sau thu hoạch; Chương trình phát triển kinh tế - xã hội cho từng vùng… Hỗ trợ nghiên cứu mô hình phát triển kinh tế có hiệu quả; nghiên cứu bảo tồn và phát triển các cây trồng bản địa. Hỗ trợ phát triển sản xuất sản phẩm tham gia Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ KHCN nâng cao giá trị cho sản phẩm.
Tỉnh Lạng Sơn kiến nghị Bộ KHCN hỗ trợ địa phương triển khai một số nhiệm vụ KHCN phục vụ phát triển kinh tế - xã hội: Nhiệm vụ thuộc Chương trình quỹ gen; Nhiệm vụ KHCN cấp quốc gia; Nhiệm vụ thuộc Chương trình Nông thôn miền núi; Hỗ trợ các nhiệm vụ thuộc Chương trình phát triển tài sản trí tuệ... Hỗ trợ nâng cao năng lực và hỗ trợ hoạt động của huấn luyện viên/cố vấn viên khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; Hỗ trợ phát triển cơ sở vật chất - kỹ thuật phục vụ cho hoạt động khởi nghiệp ĐMST; Hoạt động Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng và truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm hàng hóa; Hỗ trợ trang thiết bị, xây dựng cơ sở vật chất và đào tạo nhân lực cho Trạm quan trắc và cảnh báo môi trường phóng xạ tại tỉnh Lạng Sơn...
Ứng dụng KHCN phát triển các sản phẩm chủ lực
Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh đánh giá cao công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh đối với hoạt động KHCN trên địa bàn tỉnh thời gian qua: “Mặc dù kinh phí đầu tư cho KHCN chưa nhiều nhưng tỉnh vẫn quan tâm, đầu tư cho phát triển KHCN, thực hiện thành công nhiều dự án với sự hỗ trợ của Trung ương, Bộ KHCN trên địa bàn tỉnh, đem lại nhiều kết quả thiết thực phục vụ cho phát triển KT-XH,... ”
Bộ trưởng nhấn mạnh, các kết quả KHCN trên địa bàn tỉnh cho thấy, KHCN đã đồng hành và phục vụ phát triển các sản phẩm chủ lực của tỉnh thành hàng hóa như vùng sản xuất na (Hữu Lũng, Chi Lăng), hoa hồi, quýt, cây dược liệu... hỗ trợ phục vụ xây dựng nông thôn mới, KHCN xác định cho địa phương các sản phẩm chủ lực, xây dựng quy hoạch, thực hiện các mô hình sản xuất nông lâm nghiệp... Ngoài sử dụng ngân sách địa phương, tỉnh cũng đã chủ động trong việc thu hút các nguồn lực từ trung ương thực hiện các nhiệm vụ KHCN trên địa bàn. Trong giai đoạn 2015 đến này, đã có hơn chục nhiệm vụ cấp quốc gia hỗ trợ Lạng Sơn.
Để đẩy mạnh hoạt động KHCN trong thời gian tới, Bộ trưởng đề nghị Lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn tiếp tục phối hợp, lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động KHCN trên địa bàn tỉnh. Sở KHCN chủ động tham mưu cho Lãnh đạo tỉnh các cơ chế, chính sách, giải pháp cụ thể. Cần xác định hoạt động đổi mới sáng tạo, hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ là trung tâm của hoạt động KHCN; nên xây dựng nghị quyết chuyên đề về KHCN phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và xác định KHCN đồng hành phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; ưu tiên nguồn lực cho KHCN bởi mức chi này phải tăng hơn mới đáp ứng được yêu cầu phát triển.
 Bộ trưởng Chu Ngọc Anh và Đoàn công tác Bộ Khoa học và Công nghệ cùng các đồng chí lãnh đạo tỉnh đã đến thăm vùng Na Chi Lăng, huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn |
Bên cạnh đó, đề nghị tỉnh bố trí nguồn vốn đầu tư phát triển chi cho KHCN để triển khai các dự án nâng cao tiềm lực của các tổ chức KHCN trên địa bàn,... chú trọng xây dựng và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ KHCN phát triển sản phẩm chủ lực, tiếp tục xây dựng và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (start-up), phát triển doanh nghiệp KHCN… Chú trọng triển khai thực hiện các nhiệm vụ của Chỉ thị 16/CT-TTg về nâng cao năng lực tiếp cận CMCN 4.0. Chủ động xây dựng chương trình/kế hoạch/đề án để triển khai thực hiện có hiệu quả những nội dung của Đề án "Phát triển Hệ tri thức Việt số hóa” tại địa phương.
Đối với các kiến nghị đề xuất của tỉnh Lạng Sơn. Chủ trương chung, Bộ KHCN hoàn toàn ủng hộ và giao các đơn vị chức năng của Bộ phối hợp với Sở KHCN và các sở ngành liên quan của tỉnh xây dựng hồ sơ để xem xét phê duyệt. “Bộ KHCN luôn đồng hành, sẵn sàng hỗ trợ, tham mưu cho các Sở, Ban, Ngành của tỉnh để lồng ghép hoạt động KHCN vào phát triển KT-XH địa phương”.
Bí thư Tỉnh ủy Lâm Thị Phương Thanh đánh giá cao sự quan tâm hỗ trợ thiết thực, hiểu quả của Bộ KHCN cho tỉnh thời gian qua, đã có nhiều Chương trình, dự án KHCN phát huy hiệu quả, phục vụ thiết thực phát triển KH-XH của tỉnh.
Tuy nhiên Bí thư Tỉnh ủy Lâm Thị Phương Thanh cũng cho biết, xác định là một tỉnh có nhiều đặc thù, khó khăn nhiều hơn thuận lợi, nên mặc dù lĩnh vực KHCN được quan tâm và có chuyển biến những so với yêu cầu đặt ra vẫn còn có khoảng cách, vẫn còn mang tính dàn trải. Đặc biệt hàm lượng KHCN nói chung thể hiện trên các sản phẩm còn thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu thúc đẩy KHCN cho phát triển KT-XH.
Bên cạnh việc đề nghị các sở, ban, ngành tỉnh Lạng Sơn cần có những nghiên cứu, đề xuất phù hợp với đặc thù của tỉnh liên quan đến KHCN, Bí thư Tỉnh ủy Lâm Thị Phương Thanh cũng đề nghị Bộ KHCN tư vấn thêm cho tỉnh phát triển một số sản phẩm chủ lực, đưa KHCN thành lĩnh vực mũi chọn, lựa chọn mô hình có thể ứng dụng rộng rãi trong đời sống, đặc biệt là vấn đề đào tạo nguồn nhân lực, tư vấn lồng ghép hiệu quả chiến lược phát triển KHCN trong chiến lược phát triển KT-XH tỉnh.
Trong khuôn khổ chuyến công tác, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh và Đoàn công tác Bộ KHCN cùng các đồng chí lãnh đạo tỉnh đã đến thăm vùng Na, huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn.
