Rác thải là vấn nạn trầm trọng
Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương Nguyễn Thị Việt Nga chia sẻ: “Là một đại biểu Quốc hội, tôi thường xuyên đi tiếp xúc cử tri và tiếp công dân. Trong mấy năm gần đây tiếp xúc cử tri và tiếp công dân, tôi thường nhận được ý kiến phản hồi tình trạng rác thải đang trở nên rất trầm trọng… Ngay trên diễn đàn Quốc hội, tôi cũng từng ý kiến rất nhiều lần về vấn đề xử lý rác thải cũng như vấn đề ô nhiễm môi trường”.
Về tình trạng rác thải đang rất trầm trọng, bà Nguyễn Thị Việt Nga nói rõ thêm: Ở khu vực nông thôn đang thiếu các phương tiện thu gom và thiếu các cơ sở xử lý rác thải. Chính vì vậy, hầu hết các khu vực nông thôn, rác thải bây giờ chỉ được thu gom lại một chỗ. Có một tình trạng đáng buồn khi đi về các làng quê, hầu hết những địa bàn giáp ranh giữa đơn vị hành chính này với đơn vị hành chính kia, ví dụ giữa xã này với xã khác, giữa làng này với làng khác, là chỗ đổ rác thải, bởi vì không có phương tiện xử lý, cũng không có bãi chôn lấp. Đến đầu làng, đầu xã là rác thải tràn ngập và người dân rất phàn nàn.
Trong khi đó, ở các đô thị, hầu như đô thị nào cũng phải đối mặt với tình trạng rác thải hằng năm ngày một gia tăng, nhưng việc thu gom và xử lý rất hạn chế, đặc biệt là khâu xử lý.
Rác thải không được xử lý đúng cách sẽ dẫn đến ô nhiễm môi trường. Theo đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga, hệ thống sông Bắc Hưng Hải từng là một niềm tự hào của người dân Việt Nam nói chung và người dân miền Bắc một thời, nhưng bây giờ đã biến thành một “hệ thống sông chết” và đi đôi với “hệ thống sông chết” ấy là những “cánh đồng chết”. Nhân dân phản ánh không thể lấy nước từ Bắc Hưng Hải để canh tác được, khi nước thường xuyên đen và bốc mùi, lúa và các cây trồng khác không sống được!
Song song với “dòng sông chết” và “cánh đồng chết” đấy là những cộng đồng dân cư phải đối mặt với mưu sinh và đối mặt với bệnh tật. Nhiều nơi phản ánh là do ô nhiễm môi trường mà cả làng, cả xã đã mắc những chứng bệnh liên quan đến hô hấp, bệnh ngoài da và bệnh nặng hơn nữa.
Chưa biến rác thành tài nguyên
Đi đôi với rác thải ngày một tăng và chưa xử lý được rác thải, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương Nguyễn Thị Việt Nga cũng nhấn mạnh: Chúng ta chưa sử dụng được rác, chưa biến rác thành nguồn tài nguyên. Điều đó thể hiện chúng ta đang lãng phí rất lớn từ rác thải. Nghĩa là, rác thải bây giờ vẫn chỉ là rác thải, chúng ta chưa biến được rác thành tài nguyên đúng nghĩa.
Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga kể lần đầu tiên được biết đến khái niệm “tài nguyên rác” khi tham gia một khóa học bồi dưỡng ở Nhật Bản cách đây gần chục năm và rất ấn tượng với việc phân loại rác tại nguồn của Nhật Bản. Chuyên gia của nước bạn cho biết ở Nhật Bản không có khái niệm rác thải, mà gọi là “tài nguyên rác”, tất cả những thứ rác sau thu gom đều được tái tạo, sử dụng làm nguyên liệu cho các ngành sản xuất khác, phần phải bỏ đi là rất ít.
Trong khi đó, soi chiếu trở lại Việt Nam, với lượng rác thải khổng lồ mới được xử lý hết sức thô sơ, thì chúng ta đang lãng phí một nguồn tài nguyên rất khổng lồ. Nhận định như vậy, bà Nguyễn Thị Việt Nga góp ý: Ngay trong thời điểm này, chúng ta phải hành động để có thể sử dụng tốt nhất biến rác thành tài nguyên. Khi biến được rác thành tài nguyên, chúng ta sẽ làm sạch môi trường và bảo vệ sức khỏe của con người được tốt hơn.