Lan tỏa Mục tiêu phát triển bền vững
Năm thứ 10 diễn ra tại Việt Nam, Liên hoan phim khoa học năm 2020 là cơ hội để thanh thiếu niên Việt Nam khám phá những khả năng của con người và thiên nhiên, hướng tới tầm nhìn chung của thế giới về Mục tiêu phát triển bền vững. Diễn ra từ tháng 10 - 12, các hoạt động của Liên hoan sẽ tới nhiều trường tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, cũng như “theo chân” thư viện lưu động đến với các vùng xa.
16 bộ phim về các vấn đề toàn cầu
Tại họp báo sáng 9.10, Viện trưởng Viện Goethe tại Việt Nam Wilfried Eckstein cho biết: Viện Goethe phối hợp cùng Chương trình môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) tổ chức Liên hoan phim khoa học 2020 với chủ đề hướng tới phạm vi rất rộng - “Mục tiêu phát triển bền vững”.

Năm 2015, các quốc gia đã cùng xác định một tầm nhìn mới cho thế giới vào năm 2030. Một thế giới hòa bình, thịnh vượng, được xây dựng trên nền tảng môi trường thiên nhiên lành mạnh. Để đạt được tham vọng đó, 17 mục tiêu phát triển bền vững đã được đưa ra. Liên hoan mang đến 16 bộ phim ngắn về các chủ đề liên quan đến 17 Mục tiêu này cùng với những hoạt động thú vị dành cho học sinh.
“Trên thế giới, vấn đề môi trường đang rất nóng, nhiều ý kiến đòi hỏi nâng cao nhận thức về môi trường, sinh thái, phát triển bền vững. Việc nâng cao nhận thức không chỉ từ các nguồn thông tin, mà còn thông qua hoạt động văn hóa. Trong đó, phim ảnh là kênh dễ dàng đưa thông điệp, tri thức đến với mọi người” - ông Wilfried Eckstein nói.
Đây là năm thứ 10, Liên hoan phim khoa học được liên tiếp tổ chức tại Việt Nam. Hướng đến đối tượng trẻ em từ cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông, Viện Goethe và Ban giám khảo Liên hoan năm nay đã chọn ra 16 phim từ 160 tác phẩm quốc tế gửi đến dự thi. Những bộ phim này đã được dịch và gắn phụ đề tiếng Việt, tập trung vào những vấn đề nóng hổi toàn cầu, như đại dịch Covid-19 trong “Người đưa tin: Corona, cảm cúm và cảm lạnh – cuộc hành trình dài của virus” (Đức); nạn đói tại nhiều nơi trong “Chương trình Atom Araullo số đặc biệt: Không có thức ăn thừa" và “Sinh ra để trở nên hoang dại: Hành tinh đói” (Philippines); viễn cảnh của thế giới trong “Trái đất tới tương lai - Chúng ta sẽ sống như thế nào trong tương lai?” (Đức), “Xây dựng linh hoạt – tương lai của kiến trúc” (Đức)...

Cùng với Việt Nam, hơn 30 quốc gia tham gia Liên hoan phim, từ vùng Đông Nam Á, Đông Á, Trung Đông, châu Phi và châu Mỹ Latin. Với số lượng khán giả vượt mốc hơn 1 triệu người, Liên hoan phim khoa học đã trở thành hoạt động mang tính giáo dục lớn nhất thế giới. Ngoài trình chiếu những bộ phim khoa học, các chuyên gia đầu ngành còn phát triển những hoạt động học tập đi kèm với mỗi phim bảo đảm những kiến thức khoa học sẽ được thẩm thấu một cách tự nhiên và chủ động.
Lan tỏa cùng thư viện lưu động
“Học phải vui, nhất là trong lĩnh vực khoa học, khám phá và nghiên cứu” là mục tiêu Liên hoan phim khoa học hướng tới. Theo ông Hoàng Dương, Giám đốc Công ty TNHH THD, đơn vị phối hợp tổ chức Liên hoan: “Nếu giai đoạn đầu, Liên hoan được coi là sự kiện giải trí có tính giáo dục, thì đến vài năm gần đây, Ban tổ chức và Giám đốc Viện Goethe tại Việt Nam - Wilfried Eckstein (cũng là người sáng lập Liên hoan phim khoa học năm 2004), mong muốn đây là chương trình mang tính giáo dục cao hơn. Bởi vậy, trước đó, Liên hoan được tổ chức rầm rộ, chiếu phim cho hàng trăm, hàng nghìn người ở các không gian lớn, mỗi năm có thể tiếp cận 50.000 khán giả; thì nay, việc chiếu phim diễn ra ở quy mô nhỏ hơn, chú ý tới chất lượng hơn, tiếp cận hơn 10.000 người, truyền cảm hứng khám phá tới học sinh, tinh thần đổi mới giảng dạy tới giáo viên.

Liên hoan diễn ra chủ yếu tại các trường học, tạo điều kiện cho học sinh có thể tìm hiểu, tương tác với khoa học qua những bộ phim hay. Các hoạt động dành cho học sinh THCS, THPT, vốn đã có đủ năng lực nhận thức và khả năng thực hành, đã tiếp cận kiến thức khoa học trong chương trình học tại trường lớp. Năm nay do dịch Covid-19, mỗi buổi chiếu bảo đảm tiếp cận 1 – 2 lớp học, quy mô giới hạn khoảng 60 – 80 học sinh. Ban tổ chức dự kiến sẽ chiếu phim và tổ chức hoạt động thí nghiệm tại 30 – 40 trường phổ thông tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.
Bên cạnh đó, Ban tổ chức Liên hoan hợp tác với các thư viện công cộng để đưa phim tới các trường học ở các tỉnh phía Bắc và phía Nam. “Chúng tôi mong muốn có thể mang phim và các hoạt động thí nghiệm thực hành đến các trường học ở vùng sâu vùng xa, nơi trẻ em chưa được tiếp cận nhiều với liên hoan và hoạt động quốc tế. Hiện đã có 6 tỉnh đồng ý phối hợp tổ chức chiếu phim tại các màn hình gắn trên xe thư viện lưu động. Các xe này cũng mang theo các đồ thí nghiệm để học sinh có thể tiếp cận. Với 10 xe ô tô thư viện lưu động, trung bình mỗi xe có thể đi tới 8 – 10 trường phục vụ chiếu phim song song với việc đưa sách tới các em nhỏ” - ông Hoàng Dương chia sẻ.

Trong khuôn khổ Liên hoan, Những ngày vui – học – thí nghiệm dành cho công chúng còn diễn ra tại Viện Goethe Hà Nội (ngày 25.10 và 8.11) và Thư viện Khoa học Tổng hợp TP Hồ Chí Minh (ngày 1 và 15.11)... Không chỉ học sinh được hưởng lợi từ Liên hoan phim mà còn cả các bậc phụ huynh và giáo viên, những người đặc biệt quan tâm đến STEM. Dự án song song SEADSTEM cung cấp một diễn đàn trao đổi, tư liệu giảng dạy cho các giáo viên và chuyên gia về STEM. Điều này khuyến khích tinh thần đổi mới giảng dạy, khám phá khoa học được kéo dài, ngay cả khi Liên hoan đã kết thúc.
Bà Trần Thị Thái Hà, Trung tâm Thông tin Dự báo, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, đơn vị phối hợp tổ chức Liên hoan phim cho rằng: Việt Nam đang thực hiện đổi mới giáo dục, và để thành công, cần có sự đồng hành của nhiều bên liên quan, của toàn xã hội. Trong đó, hoạt động của Liên hoan phim khoa học những năm gần đây đã đưa tới cách tiếp cận mới trong giáo dục STEM, những vấn đề giáo dục khoa học gắn với thực tiễn... Hy vọng thời gian tới, tinh thần của Liên hoan phim sẽ được lan tỏa rộng hơn, tạo cảm hứng cho giáo viên, học sinh, góp phần để ngành giáo dục đạt được những mục tiêu mà xã hội kỳ vọng, tạo ra được nguồn nhân lực chất lượng trong kỷ nguyên của khoa học công nghệ và sáng tạo.