Làm việc vào Chủ nhật
Quốc hội Pháp mới đây vừa thông qua một dự luật cho phép nhiều doanh nghiệp hơn mở cửa vào ngày Chủ nhật, áp dụng ở những khu vực du lịch trọng yếu và các thành phố lớn như Paris, Marseille và Lille. Mục đích của nó, theo lời Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy, là nhằm đẩy mạnh kinh tế Pháp, giảm tỷ lệ thất nghiệp, thu hút thêm khách du lịch…trong bối cảnh toàn thế giới suy thoái. Tuy nhiên, với truyền thống coi Chủ nhật là ngày của gia đình, bè bạn và nghỉ ngơi, nhiều người Pháp vẫn tỏ ý không thích luật mới.

Hiện nay, tỷ lệ thất nghiệp của Pháp trong bối cảnh kinh tế khó khăn tính trong quý I năm nay lên tới 9,1%, so với chỉ 7,6% vào một năm trước đây. Do vậy, nếu người lao động đi làm vào Chủ nhật, sức tiêu dùng của nước Pháp sẽ được cải thiện, từ đó giúp tăng trưởng kinh tế. Các nhà kinh tế tính toán, những quy định mới sẽ giúp tăng số việc làm bán lẻ thêm từ 3-10%. Chính vì thế, Tổng thống Sarkozy nhấn mạnh, để các cửa hàng đóng cửa vào ngày Chủ nhật đang trở thành điều không bình thường khi Pháp là một trong những điểm thu hút khách du lịch nhất thế giới.
Luật cho phép các cửa hàng và khu mua sắm được mở cửa vào Chủ nhật ở 20 khu vực thuộc những “trung tâm thương mại đặc biệt” ở trong và gần 3 thành phố lớn nhất của Pháp là Paris, Marseilles, Lille cùng 500 khu du lịch khác. Đặc biệt, luật mới sẽ giải quyết được tình huống khá lộn xộn của luật hiện hành là nhiều cửa hàng sẵn sàng nộp phạt để mở cửa vì thu nhập vào ngày Chủ nhật của họ lớn hơn nhiều so với tiền phạt. Theo Time, các cuộc thăm dò dư luận của Pháp cho thấy hơn một nửa số dân Pháp muốn các cửa hàng mở cửa tự do vào ngày Chủ nhật.
Thực ra mà nói, kể từ khi Chủ nhật trở thành ngày nghỉ chính từ năm 1906, Pháp cũng có một số ngoại lệ, cho phép các cửa hàng trong các thành phố lớn và khu du lịch được phép kinh doanh hạn chế vào ngày này kể từ năm 1993. Thực tế. người Pháp cũng đã làm việc vào Chủ nhật nhiều hơn những nước châu Âu khác. Nhiều thành viên EU hạn chế mua sắm vào Chủ nhật hơn Pháp. Chẳng hạn, Đức và Áo chỉ quen với việc mua sắm vào chiều Thứ bảy. Bỉ chỉ cho phép kinh doanh vào Chủ nhật ở một số khu vực rất hạn chế. Chỉ ở CH Czech, Thụy Điển và Rumani là các cửa hàng được mở cửa không hạn chế vào Chủ nhật.
Tuy nhiên, với nỗ lực tăng việc làm và kích thích kinh tế, ngay từ khi tranh cử Tổng thống, ông Sarkozy đã cam kết sẽ biến Chủ nhật thành ngày làm việc dưới khẩu hiệu “làm việc nhiều hơn để kiếm nhiều tiền hơn”. Dù vậy, ông đã phải từ bỏ nỗ lực thông qua luật trên hồi tháng 12 năm ngoái sau khi vấp phải sự phản đối ngay trong đảng của mình. Bản luật mới đã phải điều chỉnh phạm vi cho phép kinh doanh Chủ nhật và đảm bảo cho người lao động quyền từ chối làm việc vào ngày này, trong trường hợp chấp nhận đi làm sẽ được trả lương gấp đôi bình thường.
Nói như vậy không có nghĩa là để được Quốc hội gật đầu, luật trên không phải trải qua nhiều chỉ trích dữ dội. Các nghiệp đoàn lao động và các đảng đối lập như Đảng Xã hội hay Đảng Cộng sản đã lên tiếng cáo buộc Tổng thống đang cố phá bỏ Luật Lao động Pháp. Các nhà thờ Thiên chúa giáo kêu gọi phải duy trì sự cân bằng giữa các ngày trong tuần và Chủ nhật phải giành cho gia đình và các hoạt động văn hóa. Ông Philippe Meunier, một dân biểu của vùng Lyon thuộc đảng cầm quyền, cho rằng ngày nghỉ Chủ nhật là “một nhân tố quan trọng trong cuộc sống của chúng ta”. Theo ông Bertrand Delano, Thị trưởng Paris, Chủ nhật là ngày nghỉ được tất cả công dân tôn trong và nó không thể bị hy sinh vì những quy định kinh tế mà không tính đến yếu tố gia đình và cuộc sống riêng tư của người lao động.
Theo thăm dò của tờ Libération, 55 % người được hỏi phản đối cho phép nhiều cửa hàng kinh doanh thêm vào Chủ nhật và 86% đồng ý với quan điểm “Chủ nhật là ngày cơ bản giành cho gia đình, thể thao và cuộc sống tinh thần” .
Sự phản đối xem ra còn quyết liệt ngay cả khi cả Hạ viện và Thượng viện đã bật đèn xanh. Đảng Xã hội đối lập kêu gọi Tòa án Hiến pháp xem xét lại quyết định của Quốc hội và phán quyết sẽ được đưa ra trong khoảng 2 tuần nữa. Nếu Tòa án Hiến pháp gật đầu, đây thực sự là một sự thay đổi văn hóa quan trọng trong đời sống nước Pháp nơi Chủ nhật vẫn chính thức được coi là ngày của nghỉ ngơi trong suốt một thế kỷ nay.