Làm rõ nguyên nhân gây kéo dài thủ tục đầu tư dự án bất động sản

Nhiều nguyên nhân làm chậm tiến độ dự án bất động sản đã được chỉ ra tại cuộc làm việc của Đoàn giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023” với 4 Bộ gồm: Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tư pháp.

Kéo dài thủ tục làm tăng nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp

Báo cáo với Đoàn giám sát, đại diện Bộ Xây dựng cho biết, trong giai đoạn 2015 - 2021, thị trường bất động sản phát triển tương đối ổn định, thể hiện qua các chỉ số về số lượng và quy mô các dự án bất động sản; dư nợ tín dụng trong lĩnh vực bất động sản giảm dần; số lượng, cơ cấu các chủ thể tham gia thị trường bất động sản cũng phong phú và đa dạng…

Nhưng, trong giai đoạn từ năm 2022 - 2023, thị trường bất động sản và hoạt động của các doanh nghiệp bất động sản gặp nhiều khó khăn, tiềm ẩn nguy cơ, rủi ro có thể ảnh hưởng đến các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu tại cuộc làm việc - Ảnh: Hồ Long
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu tại cuộc làm việc. Ảnh: Hồ Long

“Trước bối cảnh này, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự thống nhất, quyết tâm của các bộ, ngành, địa phương và sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp, thị trường bất động sản đã bước đầu có dấu hiệu phục hồi, nguồn cung bất động sản có sự chuyển biến theo xu hướng tăng từ cuối năm 2023”, đại diện Bộ Xây dựng cho biết.

Ghi nhận các kết quả đã đạt được trong thực hiện phát triển thị trường bất động sản, nhà ở xã hội trong thời gian qua, song từ quá trình khảo sát, làm việc của Đoàn giám sát tại 12 tỉnh, thành phố, nhiều thành viên Đoàn giám sát đã chỉ ra các vướng mắc trong triển khai các dự án mới, nhiều dự án bị chậm tiến độ hoặc không thể tiếp tục thực hiện, doanh nghiệp kinh doanh bất động sản bị đọng vốn trong các dự án, chịu gánh nặng về chi phí tài chính.

Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Nguyễn Hải Nam phát biểu - Ảnh: Hồ Long
Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Nguyễn Hải Nam phát biểu - Ảnh: Hồ Long

Cụ thể, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Nguyễn Hải Nam, thành viên Đoàn giám sát cho biết, qua khảo sát tại địa phương đã ghi nhận có trường hợp chủ đầu tư dự án căn hộ du lịch (condotel) chỉ mất 22 tháng để hoàn thành xây dựng các căn hộ, nhưng để xin được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu phải đợi 54 tháng. Vướng mắc trong triển khai cấp quyền sở hữu căn hộ condotel đã có hướng giải quyết tại Luật Kinh doanh bất động sản 2023 và Nghị định hướng dẫn của Chính phủ vừa ban hành.

Tuy nhiên, việc xác định chủ trương đầu tư và mục tiêu đầu tư cần làm rõ hơn trong các văn bản hướng dẫn thi hành thì dưới địa phương mới có thể xử lý, tháo gỡ vướng mắc cho chủ đầu tư, Ủy viên Thường trực Nguyễn Hải Nam nêu rõ.

Một trường hợp khác được một số thành viên Đoàn giám sát chỉ ra là một khu trung tâm thương mại có diện tích 11.000m2 giữa thành phố lớn tại miền Trung đã gặp phải "vòng lặp" - khi xin chủ trương đầu tư được yêu cầu phải là đất có đất ở, đến khi quay sang xin mục đích sử dụng sang đất ở thì lại được yêu cầu phải có chủ trương đầu tư.

ĐBQH Phạm Văn Thịnh (Bắc Giang) phát biểu - Ảnh: Hồ Long
ĐBQH Phạm Văn Thịnh (Bắc Giang) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Bên cạnh các dự án nhà ở thương mại, ĐBQH Phạm Văn Thịnh (Bắc Giang), thành viên Đoàn giám sát cho biết, qua khảo sát tại các tỉnh Hưng Yên, Bắc Ninh và TP. Hà Nội đã ghi nhận phản ánh của nhiều chủ đầu tư về việc để hoàn thành quy trình, thủ tục xin cấp phép đầu tư dự án nhà ở xã hội phải mất trung bình từ 2 đến 3 năm. Thời gian xin cấp phép đầu tư dài cộng với việc khống chế trần lợi nhuận dự án nhà ở xã hội 10% khiến các dự án này kém hấp dẫn với những chủ đầu tư, dù nhu cầu mua, thuê mua, thuê nhà ở xã hội rất lớn.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh - Phó Trưởng Đoàn thường trực Đoàn giám sát nhấn mạnh, việc kéo dài trình tự, thủ tục đầu tư dự án dẫn đến chi phí tài chính, chi phí tuân thủ của các doanh nghiệp ngày càng tăng, tạo gánh nặng cho doanh nghiệp; các chi phí này cũng sẽ được tính vào giá bán và biến thành gánh nặng cho người mua. Do vậy, Chủ nhiệm Ủy ban Vũ Hồng Thanh và nhiều thành viên Đoàn giám sát đề nghị, Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoach và Đầu tư, Bộ Tài nguyên và Môi trường "vẽ" cho một "sơ đồ" để ra được quyết định chủ trương đầu tư mất bao nhiêu thời gian, qua bao nhiêu con dấu… để tạo cơ sở cho các địa phương, chủ đầu tư thực hiện.

Ban hành quy trình, thủ tục đầu tư dự án bất động sản mẫu có khả thi?

Báo cáo với Đoàn giám sát, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Thành Trung cho biết, các vụ, đơn vị phụ trách theo dõi lĩnh vực này tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp với các đơn vị liên quan tại Bộ Xây dựng thiết lập thử một bộ quy trình, thủ tục xin cấp phép đầu tư dự án bất động sản.

Nhưng, qua quá trình áp dụng thử nghiệm đã cho thấy chỉ một luật liên quan được sửa đổi, bổ sung là quy trình mẫu này sẽ bị sai ngay, không tiếp tục áp dụng được. “Để có một quy trình, thủ tục xin cấp phép đầu tư dự án bất động sản thì điều kiện cần có là quy định pháp luật phải ổn định. Hiện nay, việc ban hành quy trình, thủ tục đầu tư mẫu này là khó khả thi”, Thứ trưởng Đỗ Thành Trung nói.

Từ góc độ quản lý lĩnh vực xây dựng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị khẳng định, dựa trên quy định pháp luật hiện hành, Bộ đã xây dựng một quy trình đầu tư dự án bất động sản. Nhưng, đây không phải một quy trình, thủ tục “tĩnh” mà sẽ phải liên tục cập nhật, bổ sung và công khai để các địa phương triển khai áp dụng. Bộ trưởng cũng cho biết, tại các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023, Luật Nhà ở năm 2023 sắp ban hành sẽ có những quy định để thống nhất triển khai cấp phép đầu tư dự án bất động sản.

Qua khảo sát tại 12 địa phương và làm việc với một số bộ, ngành, Đoàn giám sát đã thấy rõ hơn kết quả đạt được và những khó khăn, vướng mắc, bất cập, hạn chế, yếu kém trong việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội. Trong đó, có vướng mắc về chính sách, pháp luật, do tổ chức thực hiện và cũng do phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải lưu ý, khi Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản được thông qua có hiệu lực từ 1.8.2024, nhiều khó khăn, vướng mắc đã được tháo gỡ nhưng cũng có nhiều vướng mắc cần tiếp tục sửa đổi các pháp luật liên quan và chấn chỉnh, đổi mới khâu tổ chức thực hiện.

Từ thực tế này, Phó Chủ tịch Quốc hội yêu cầu, các Bộ cần làm rõ và tách riêng trong báo cáo những khó khăn, vướng mắc đã được tháo gỡ, những khó khăn vướng mắc cần tiếp tục tháo gỡ và có đề xuất, kiến nghị cụ thể để Đoàn giám sát nghiên cứu, tổng hợp. Đồng thời, trong các lĩnh vực phục trách của mình, Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tư pháp nghiên cứu để đưa vào trong các thông tư, nghị định đang và sắp ban hành hoặc đề xuất sửa đổi các pháp luật có liên quan để tháo gỡ những vướng mắc xác đáng được địa phương, chủ đầu tư phản ánh.

Diễn đàn Quốc hội

Phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Khóa XV
Diễn đàn Quốc hội

Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động chất vấn

Chất vấn là một hình thức giám sát trực tiếp và thường xuyên nhằm làm sáng tỏ những vấn đề được chất vấn và xác định rõ trách nhiệm của chức danh bị chất vấn. Đây là một trong những hình thức giám sát có hiệu lực, hiệu quả cao và thiết thực nhất. Do đó, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động chất vấn là yêu cầu cần thiết, khách quan của Quốc hội.

Toàn cảnh phiên họp
Quốc hội và Cử tri

Bảo đảm tính khả thi, không tạo ra khó khăn, vướng mắc mới

Cho ý kiến với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 4 Luật về đầu tư, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, rà soát, hoàn thiện dự thảo Luật để bảo đảm tính khả thi, thực tế, cụ thể của các điều khoản, không để xảy ra tình trạng sửa đổi nhưng lại tạo thêm khó khăn, vướng mắc, bất cập mới, hoặc gây thất thoát, lãng phí tiền, tài sản của Nhà nước, gây bất lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Đánh giá tác động kỹ lưỡng khi luật hóa chính sách đang thực hiện thí điểm
Quốc hội và Cử tri

Đánh giá tác động kỹ lưỡng khi luật hóa chính sách đang thực hiện thí điểm

Trong dự thảo Luật Đầu tư công (sửa đổi) lần này, Chính phủ đề nghị luật hóa một số chủ trương đang thực hiện thí điểm. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, đối với các chính sách đã và đang thực hiện thí điểm phải đánh giá tác động đầy đủ, minh chứng được khi áp dụng mang lại hiệu quả thì mới quy định vào luật.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực
Quốc hội và Cử tri

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực

Cho ý kiến về Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KT - XH năm 2024, dự kiến kế hoạch phát triển KT - XH năm 2025 tại phiên họp sáng 9.10, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tăng cường kỷ luật, nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, với phương châm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm, địa phương hưởng".

Quyết liệt chỉ đạo, giải quyết dứt điểm những vấn đề nổi cộm
Diễn đàn Quốc hội

Quyết liệt chỉ đạo, giải quyết dứt điểm những vấn đề nổi cộm

Cho ý kiến vào kết quả thực hiện công tác dân nguyện tháng 9.2024; kết quả tiếp công dân, xử lý đơn thư và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân gửi đến Quốc hội năm 2024; kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị cử tri gửi đến Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Khóa XV, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, Chính phủ tiếp tục tập trung chỉ đạo quyết liệt hơn, sớm khắc phục những vấn đề nổi cộm để báo cáo Quốc hội, đồng bào và cử tri cả nước.

Đoàn giám sát khảo sát tại Trụ sở tiếp công dân tỉnh Tiền Giang
Diễn đàn Quốc hội

Vận dụng tối đa chính sách, pháp luật, mang lại hiệu quả cao nhất

Chỉ rõ thực tế, yêu cầu về khiếu nại, tố cáo sẽ luôn hiện hữu, phát sinh với nhiều mức độ khác nhau, Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình đề nghị, Tiền Giang không chủ quan, hài lòng với những kết quả đạt được mà cần lường trước thuận lợi, khó khăn. Đặc biệt, trong đối thoại với Nhân dân, cần vận dụng tối đa chính sách, pháp luật để mang lại hiệu quả cao nhất trong tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Liệt sĩ Nguyễn Thị Diệu - Nhà giáo Anh hùng
Diễn đàn Quốc hội

Liệt sĩ Nguyễn Thị Diệu - Nhà giáo Anh hùng

Nhà giáo Nguyễn Thị Diệu - một liệt sĩ gan vàng dạ sắt, đã hiến dâng cả tuổi thanh xuân của mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc, tô thắm thêm những trang sử vẻ vang của phong trào phụ nữ Việt Nam trong lịch sử dựng nước và giữ nước.

Những ý kiến, kiến nghị của trẻ em cần được quan tâm, lắng nghe, tiếp thu
Diễn đàn Quốc hội

Quốc hội người lớn có trách nhiệm xem xét, “thực thi” nghị quyết của Quốc hội trẻ em

Những kiến nghị cụ thể về "Phòng, chống bạo lực học đường" và "Phòng, chống tác hại của thuốc lá và chất kích thích, đặc biệt trong môi trường học đường" đã được đưa vào Nghị quyết Phiên họp giả định Quốc hội trẻ em lần thứ Hai. Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục NGUYỄN THỊ MAI THOA - Phó Trưởng Ban tổ chức phiên họp giả định cho rằng, Quốc hội người lớn có trách nhiệm xem xét, “thực thi” hoặc giao nhiệm vụ cho các cơ quan có thẩm quyền “thực thi” nghị quyết này.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại phiên họp
Diễn đàn Quốc hội

Bảo đảm khả thi, phổ quát, công bằng

Cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế tại Phiên họp thứ 37, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội lưu ý, việc mở rộng đối tượng và mở rộng quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế cần được xem xét, cân nhắc kỹ lưỡng, bảo đảm tính khả thi, phổ quát, công bằng cũng như khả năng cân đối Quỹ bảo hiểm y tế và khả năng chi trả của người dân.

Phiên chất vấn và trả lời chất vấn Quốc hội trẻ em lần thứ Hai. Ảnh: Lâm Hiển
Diễn đàn Quốc hội

"Quốc hội trẻ em đã động chạm đến nhiều vấn đề cốt lõi"

Tại Phiên họp giả định Quốc hội trẻ em lần thứ Hai, các đại biểu Quốc hội trẻ em đã chỉ ra rằng, bạo lực học đường, tác hại của thuốc lá, chất kích thích trong môi trường học đường hiện đáng báo động, diễn ra dưới nhiều hình thức, cần triển khai nhiều giải pháp hiệu quả để xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh.

Khai mạc Phiên họp giả định Quốc hội trẻ em lần thứ hai
Quốc hội và Cử tri

Cất cao tiếng nói của trẻ em

Vinh dự, tự hào khi đại diện cho hàng triệu trẻ em Việt Nam, mang theo tâm tư, nguyện vọng của bạn bè đồng trang lứa, các đại biểu Quốc hội trẻ em mong muốn cất cao tiếng nói, đưa ra ý kiến về những vấn đề xác đáng tại Phiên họp giả định Quốc hội trẻ em lần thứ II năm 2024.

Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình phát biểu tại phiên họp
Diễn đàn Quốc hội

Nêu cao tinh thần trách nhiệm, kịp thời giải quyết thấu đáo các kiến nghị của cử tri

Ghi nhận các nỗ lực của các bộ, ngành trong giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến Quốc hội thời gian qua, Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình đề nghị, các bộ, ngành tiếp tục phát huy kết quả đạt được trên tinh thần trách nhiệm, kịp thời giải quyết các kiến nghị của cử tri liên quan đến chủ trương, chính sách, pháp luật, nghị định, thông tư thuộc thẩm quyền quản lý.

Ủy viên Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Ngọc Sơn phát biểu tại Hội thảo "Thực trạng chính sách, pháp luật về khoa học, công nghệ ở nước ta hiện nay"
Diễn đàn Quốc hội

Đổi mới mạnh mẽ, đồng bộ cơ chế quản lý và hoạt động khoa học công nghệ

Tại hội thảo “Thực trạng chính sách, pháp luật về khoa học, công nghệ ở nước ta hiện nay” diễn ra sáng 27.9, các đại biểu cho rằng, cần thiết tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý cho lĩnh vực khoa học công nghệ để thể chế hóa đầy đủ, kịp thời đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; tạo cơ sở pháp lý để phát triển nhanh, bền vững khoa học công nghệ. Trong đó, trọng tâm là sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Khoa học và Công nghệ hiện hành.

Cân đối nguồn lực, bảo đảm khả thi
Văn hóa - Thể thao

Cân đối nguồn lực, bảo đảm khả thi

Cho ý kiến về đề xuất chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035 tại Phiên họp toàn thể lần thứ 8, các ủy viên Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đã chỉ ra những thách thức về nguồn lực và cơ chế phân bổ ngân sách, cũng như tính khả thi của các mục tiêu, chỉ tiêu.

Bảo đảm tính công bằng, trung lập của chính sách thuế
Diễn đàn Quốc hội

Bảo đảm tính công bằng, trung lập của chính sách thuế

Góp ý vào dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp tại Phiên họp thứ 37, một số Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, cần rà soát thật kỹ dự thảo Luật, bảo đảm thể chế hoá chủ trương về cải cách hệ thống chính sách thuế nói chung, chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp nói riêng đã được nêu tại các văn bản của Đảng, Nhà nước. Trong đó, rà soát để sửa đổi hoặc bãi bỏ ưu đãi miễn, giảm thuế không còn phù hợp với yêu cầu phát triển, bảo đảm tính trung lập của thuế để áp dụng ổn định trong trung và dài hạn.

Rõ lộ trình, giải pháp cụ thể giải quyết dứt điểm vụ việc tồn đọng, kéo dài
Diễn đàn Quốc hội

Rõ lộ trình, giải pháp cụ thể giải quyết dứt điểm vụ việc tồn đọng, kéo dài

Thảo luận Báo cáo của Chính phủ về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo về hành chính năm 2024, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, Chính phủ cần làm rõ các nội dung cần tập trung chỉ đạo, có giải pháp, lộ trình cụ thể để giải quyết dứt điểm những vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, tồn đọng, kéo dài. Đồng thời, hạn chế tối đa phát sinh vụ việc mới, gây ảnh hưởng đến trật tự, an toàn xã hội.

Gắn trách nhiệm của từng chủ thể với nhiệm vụ cụ thể
Quốc hội và Cử tri

Gắn trách nhiệm của từng chủ thể với nhiệm vụ cụ thể

Qua xem xét báo cáo kết quả giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông từ năm 2009 đến hết năm 2023” tại Phiên họp chiều nay, 25.9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhấn mạnh, dự thảo Nghị quyết giám sát cần thể hiện rõ các giải pháp, nhiệm vụ cụ thể, gắn trách nhiệm của từng chủ thể theo quy định của pháp luật.

Chú trọng phát triển trung tâm dịch vụ việc làm
Quốc hội và Cử tri

Chú trọng phát triển trung tâm dịch vụ việc làm

Cho ý kiến về dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi), các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, cần ưu tiên bố trí nguồn vốn từ ngân sách nhà nước để đầu tư, hiện đại hóa cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ cho các trung tâm dịch vụ việc làm. Trong đó, ngân sách trung ương hỗ trợ cho các địa phương đầu tư cơ sở vật chất cho các trung tâm, nhất là các địa phương ở miền núi, biên giới, hải đảo, vùng khó khăn.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo
Quốc hội và Cử tri

Bao quát, khả thi, có tính dự báo cao

Cho ý kiến với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, cần tiếp tục đối chiếu, rà soát với các luật chuyên ngành và các cam kết quốc tế để hoàn thiện dự thảo Luật, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, bao quát hết các đối tượng hoạt động quảng cáo trên không gian mạng, các nền tảng số, bảo đảm tính khả thi và có tính dự báo cao.