Vẫn còn lãng phí nguồn lực đất đai
Thảo luận tại tổ, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương cho biết, các căn cứ chính trị, căn cứ pháp lý và điều kiện thực tiễn để xây dựng Đề án bổ sung phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên đã rõ.
Về các giải pháp đạt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên, Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý giải pháp làm mới các động lực tăng trưởng cũ, theo đó “làm mới như thế nào, làm mới ra sao”, Chính phủ cần có giải pháp quyết liệt hơn.
Dẫn chứng Nghị quyết 111/2024/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, nhiều địa phương không dám làm, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu thực tế, “nhiều địa phương phản ánh không có hướng dẫn của Trung ương thì không dám chuyển nguồn, bởi theo quy định là không được vượt tổng mức đầu tư của chương trình này”.
“Trong khi đó, nhiều dự án, tiểu dự án, nhu cầu, đối tượng không còn nhưng không dám chuyển sang chương trình khác, hoặc chuyển sang dự án khác, nhất là ở các địa phương khó khăn”, Phó Chủ tịch Quốc hội nói.
Xung quanh việc giải phóng nguồn lực đất đai, tài sản công, Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý, “chúng ta còn lãng phí nguồn lực đất đai, nhất là "đất vàng của các bộ và đất nông, lâm trường, ngay cả hướng dẫn thực hiện Luật Đất đai cũng chưa kịp thời, chưa đủ thời gian để phát huy hiệu quả".
Hay Luật Địa chất và khoáng sản cũng vướng về thu hồi đất, theo Luật này, Nhà nước giao đất và cho thuê đất đối với chủ đầu tư để thực hiện khai thác khoáng sản. Thực tế, chúng ta chủ yếu thu hồi đất và giao doanh nghiệp khai thác, sau đó hoàn thổ. Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cách làm này rất lãng phí, bởi khai thác lộ thiên hoàn trả rất nhanh, chỉ trong 1 – 2 năm.
“Thay vì Nhà nước thu hồi đất cho doanh nghiệp thuê hoặc giao đất cho doanh nghiệp thì nên hướng dẫn theo hình thức doanh nghiệp thuê đất của dân, trong thời gian khai thác, doanh nghiệp bảo đảm sinh kế cho người dân, sau đó hoàn thổ và trả lại đất cho người dân. Như vậy người dân không mất đất và đất hoàn thổ trả lại cũng rất tốt”, Phó Chủ tịch Quốc hội gợi mở giải pháp và đề nghị, cần sớm tháo gỡ vấn đề này.
Phó Chủ tịch Quốc hội cũng nêu những ách tắc trong Luật Lâm nghiệp như quy hoạch rừng, đất lâm trường, khoanh nuôi, bảo vệ rừng, sinh kế dưới tán rừng, tín chỉ carbon rừng... Đồng thời, đề nghị sớm nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật này trong năm 2025.
"Chúng ta quyết tâm đạt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên, nhưng cần những giải pháp hết sức cụ thể, hạn chế dùng các cụm từ đẩy mạnh, nâng cao", Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Khơi thông nguồn lực đất đai
Theo ĐBQH Nguyễn Thành Nam (Phú Thọ), Chính phủ có nêu giải pháp về khơi thông và sử dụng hiệu quả nguồn lực đầu tư công. Theo đó, trong năm 2025, Chính phủ đã có phương án sử dụng nguồn vốn đầu tư công tăng thêm là 84,3 nghìn tỷ đồng (dự kiến từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách nhà nước năm 2024). Đây là nguồn lực chúng ta hoàn toàn chủ động.
Tuy nhiên, đại biểu lưu ý cần huy động thêm nguồn lực đầu tư tư nhân. Hiện việc huy động nguồn lực này còn rất khó khăn và khiêm tốn. Do vậy, Chính phủ cần quan tâm, tạo cơ chế thuận lợi để thu hút nguồn lực đầu tư tư nhân.
Đối với tài sản công là đất đai, đại biểu Nguyễn Thành Nam nêu rõ, qua rà soát còn nhiều khu đất trống, đất vàng bỏ không. Có những khu đất của bộ, ngành Trung ương đóng trên địa bàn tỉnh; giữa tỉnh và Trung ương đã thống nhất giao về địa phương nhưng vẫn còn lằng nhằng về thủ tục nên chưa bàn giao được. Do vậy, đại biểu đề nghị trong năm 2025 cần đẩy mạnh hơn nhiệm vụ khơi thông nguồn lực đất đai.
Cho rằng muốn tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025 cần huy động nhiều nguồn lực: tiền bạc, nhân lực, vật lực, ĐBQH Hoàng Hữu Chiến (An Giang) đề nghị, tới đây cần tiếp tục đẩy nhanh tiến độ triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia, thúc đẩy tăng trưởng ở những vùng đặc biệt khó khăn, thu hút nguồn vốn FDI...
