Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025):Bác Hồ và sức mạnh cảm hóa

Khi được hỏi về sức hấp dẫn của Bác Hồ đối với giới trí thức ở nước ngoài và người nước ngoài tại tọa đàm “Chân dung Bác Hồ qua trang sách”, nhân dịp ra mắt cuốn sách tranh Hồ Chí Minh - Một con người và một dân tộc, TS. Chu Đức Tính cho rằng, đó là bởi từ Bác Hồ lan tỏa sự cảm hóa. “Điều đó giản dị như một triết lý. Mọi người dân Việt Nam, từ cụ già tới em nhỏ, thanh niên, cựu chiến binh, nông dân, trí thức… gặp Bác Hồ đều bị cảm hóa, yêu mến Người”.

Sức hấp dẫn của Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ với dân tộc Việt Nam mà còn với nhân dân thế giới. PGS. TS. Đinh Quang Hải, Viện Sử học, chia sẻ ông có nhiều người bạn nước ngoài là học giả ở Mỹ, Nga, Pháp… nghiên cứu rất sâu về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tất cả họ đều bày tỏ lòng kính trọng, biết ơn đối với Bác Hồ và đóng góp của Người với cách mạng Việt Nam cũng như phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới. Qua Bác Hồ họ hiểu thêm về Việt Nam.

Điều này được minh chứng phần nào qua cuốn sách tranh “Hồ Chí Minh - Một con người và một dân tộc” do các tác giả người Italy viết và xuất bản những năm 1960 khi chiến tranh chống Mỹ của dân tộc Việt Nam đang ở giai đoạn khốc liệt và điều kiện trao đổi thông tin còn hạn chế. Các tác giả đã thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về lịch sử Việt Nam cận hiện đại và thân thế, sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Bác Hồ, như các tác giả viết, “là vị lãnh đạo không thích nói về bản thân. Ông chỉ mỉm cười nhẹ nhàng, nheo mắt lại như một biểu cảm quen thuộc, như để thắc mắc: Tại sao các bạn lại quan tâm tới cuộc đời tôi? Cuộc đời của một con người có là gì so với cuộc đời và lịch sử của một dân tộc đã hàng trăm năm đấu tranh cho danh dự của mình!”.

Thế nhưng, với các tác giả, cuộc đời của Người là "một cuộc đời vĩ đại", gắn bó chặt chẽ với lịch sử Việt Nam ngay từ năm 1890 khi Người ra đời. Và từ thông tin trên báo chí trong và ngoài nước Việt Nam, trong các tài liệu tham khảo ít ỏi có thể tìm lại được trong một số văn kiện của Quốc tế Cộng sản, các biên bản Đại hội Quốc tế Cộng sản, văn kiện của Đảng Cộng sản Đông Dương… và cả trong ký ức đồng đội cùng chiến đấu, một cuộc đời huyền thoại đã được tái hiện. Đó vừa là câu chuyện của một con người, một dân tộc, vừa là câu chuyện của thế giới đương đại.

“Một bản anh hùng ca mà tạp chí Vie Nuove (Những con đường mới) muốn dựng lại và kể cho độc giả của mình bằng hình ảnh, trong bộ sách hấp dẫn và đầy đủ những tra cứu về niên đại, tài liệu văn bản và hình ảnh (gồm cả ảnh chụp và hình vẽ minh họa), bản sao của tranh vẽ, áp phích và tài liệu quý hiếm đi kèm làm câu chuyện phong phú thêm” (trích Lời nói đầu, cuốn sách tranh Hồ Chí Minh - Một con người và một dân tộc).

“Chỉ có tình cảm yêu mến và lòng kính trọng, sự nhiệt tình và hồ hởi của người Italy khi nhìn và viết/vẽ về Hồ Chí Minh mới cho ra những trang sách đậm chất Italy như thế”, PGS. TS. Đinh Quang Hải nhận định.

Cách đây hơn chục năm, đạo diễn Nguyễn Thị Việt Nga và Hãng phim tài liệu và khoa học Trung ương từng thực hiện bộ phim tài liệu 2 tập “Bác Hồ - sự cảm hóa kỳ diệu”, tiếp cận nhiều nhân vật chịu ảnh hưởng lớn bởi Chủ tịch Hồ Chí Minh, đặc biệt là giới trí thức, văn nghệ sĩ. Qua đó cho thấy, bằng chính tấm gương cuộc đời mình, bằng tất cả nhân cách, tư tưởng lớn của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thuyết phục mọi người sẵn sàng từ bỏ giàu sang, phú quý, đi theo làm cách mạng.

Trong hồi ký, Giáo sư, Bác sĩ Hồ Đắc Di viết: “Hồ Chí Minh là một vị thánh hơn cả một vị thánh - tức là chính vì sự cảm hóa của Người, vì cuộc đời của Người mà tôi đã đi theo. Bởi vì Người đau khổ với những đau khổ của nhân dân, Người buồn với nỗi buồn của nhân dân”...

Còn Giáo sư, Anh hùng lao động Trần Đại Nghĩa nói: “Chính vì con người Bác, cuộc đời Bác mà tôi đã rời Pháp để trở về làm cách mạng. Và tôi không ân hận. Tôi cảm thấy đây là một vinh dự đối với tôi”.