Trong thông báo phát đi ngày 17.7, Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam cho biết, từ tháng 6.2023 một số doanh nghiệp Việt Nam khi ký hợp đồng xuất khẩu nông sản như hồ tiêu, quế, điều… sang Dubai đã gặp khó khăn về vấn đề thanh toán.
Cụ thể, báo cáo của các công ty cho biết, giao dịch xuất hiện hành vi có dấu hiệu lừa đảo từ cùng một người mua (công ty Bab Al Rehab Foodstuff Trading LLC) và cùng một ngân hàng (Ajman Bank PJSC) tại Dubai thuộc các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) dẫn đến các lô hàng của các công ty đã bị mất trắng tại cảng Jebel Ali, UAE.
“Giao dịch lừa đảo xảy ra ngay tại chính ngân hàng bên mua nơi các doanh nghiệp này gửi bộ chứng từ nhờ thu, liên quan đến nhân sự và nghiệp vụ giao dịch của ngân hàng, có dấu hiệu bắt tay hợp tác lừa đảo giữa ngân hàng và người mua. Do đó, người mua đã tiếp cận được bộ chứng từ gốc của lô hàng mà không cần thanh toán, đồng thời cắt đứt liên lạc với các doanh nghiệp nêu trên. Sự thất thoát này có vai trò và trách nhiệm liên đới của ngân hàng Ajman Bank PJSC với người mua để cùng tổ chức và âm mưu thực hiện các giao dịch lừa đảo các lô hàng của các doanh nghiệp Việt Nam”, thông báo của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam nêu rõ.
Trước tình trạng này, Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam đề nghị các doanh nghiệp hết sức cẩn trọng khi giao dịch với các khách hàng Dubai. Trong trường hợp có vấn đề phát sinh cần chia sẻ và cập nhật với Hiệp hội.
Trước đó 2 ngày, Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) phát đi thông báo số 45/VB-HHĐ gửi đến các doanh nghiệp trong ngành về việc tập hợp thông tin liên quan đến hiện tượng nghi là lừa đảo của khách hàng hoặc ngân hàng bên mua trong xuất khẩu điều nhân.
Thông báo cho biết, VINACAS nhận được kiến nghị của Công ty Tín Mai, Hội viên của Hiệp hội.
Theo phản ánh, Công ty Tín Mai ký hợp đồng bán nhân điều cho Bab Al Rehab Foodstuff Trading LLC, có địa chỉ tại OFFICE NO 1006. MAI TOWER, AL NAHDA, DUBAI, UAE; số điện thoại +971 43868859, +971586001304; email: info@barft.com; người giao dịch trực tiếp là Mr. Naeem Chaudhry (điện thoại liên hệ +971 58 600 1304, email: naeem@barft.com).
Khách đã ứng 15% tiền. Công ty đã giao hàng và ngày 24.6.2023 đã đến cảng Jebel Ali, UAE; hàng đã được lấy và trả container rỗng ngày 27.6.2023.
Tuy nhiên, Công ty Tín Mai vẫn chưa được thanh toán 85% trị giá lô hàng mặc dù ngân hàng Sacombank đã gửi 2 điện (Swift) đến ngân hàng bên mua AJMAN BANK PJSC - Sheikh Zayed Road Dubai Branch yêu cầu thanh toán và hoàn trả Bộ chứng từ nhưng không được thực hiện.
Qua kiểm tra, được biết Bộ chứng từ của lô hàng đã được DHL giao cho 1 nhân viên an ninh của ngân hàng AJMAN BANK PJSC - Sheikh Zayed Road Dubai Branch nhưng chưa biết sau đó bộ chứng từ đến đâu. Bên hãng tàu cho biết giao hàng khi có đầy đủ chứng từ theo quy định.
Nhận thấy sự việc có dấu hiệu lừa đảo của khách hàng hoặc ngân hàng bên mua, ngoài việc liên hệ ngay với Thương vụ Việt Nam tại UAE nhờ hỗ trợ, lãnh đạo VINACAS cho biết phối hợp với lãnh đạo Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam tổ chức cuộc họp với các doanh nghiệp để nắm đầy đủ thông tin; từ đó sẽ chính thức kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam và UAE xem xét, hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết vụ việc.
Trước đó, tháng 3.2022, Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) đã gửi công văn hỏa tốc đến Đại sứ quán, Thương vụ Việt Nam tại Italia và các cơ quan liên quan đề nghị hỗ trợ khẩn cấp và tìm cách giải quyết 100 container hạt điều xuất khẩu sang EU bị lừa đảo và có nguy cơ mất hàng.
Theo đó, các doanh nghiệp Việt Nam đã ký kết hợp đồng bán 100 container hạt điều tương đương 20 triệu USD sang Thổ Nhĩ Kỳ và Italia thông qua công ty môi giới Kim Hạnh Việt. Phương thức thanh toán trong hợp đồng là “Nhờ thu kèm chứng từ (D/P)”. Trong quá trình ngân hàng Việt Nam gửi hồ sơ nhờ thu tới ngân hàng Thổ Nhĩ Kỳ của bên mua theo hướng dẫn, số SWIFT của ngân hàng bên mua (mã riêng của từng ngân hàng được sử dụng trong các giao dịch liên ngân hàng trên toàn cầu) có thay đổi, thể hiện sự không nhất quán trong ngân hàng của người mua.
Đáng chú ý, các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu điều sang hai thị trường này không biết bộ chứng từ gốc đang ở đâu, và phải đối mặt với khả năng bị mất trắng một số container bởi bất kỳ ai sở hữu bộ chứng từ gốc đều có thể đến hãng tàu để nhận hàng. Sau đó, nhờ sự nỗ lực của các bên liên quan, tháng 6.2022, toàn bộ 100 container hạt điều đã được trả lại quyền sở hữu cho các doanh nghiệp Việt Nam.
