Kinh nghiệm hay - cách làm tốt Thúc đẩy tinh thần tự lực vươn lên của người dân

Những mô hình thực chất từ cơ sở

Tại xã Sông Kôn (huyện Đông Giang), nhiều hộ dân đã thoát nghèo nhờ được hỗ trợ phát triển kinh tế theo chuỗi giá trị. Chủ tịch UBND xã Đinh Thị Ngơi cho biết, nhờ nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững và chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, xã đã cấp cây giống, con giống và hỗ trợ kỹ thuật cho hàng trăm hộ nghèo và cận nghèo. Đồng thời, hỗ trợ đưa một số hộ dân đến các địa phương tỉnh bạn để học tập mô hình chăn nuôi, sản xuất như: mô hình nuôi hươu sao lấy nhung, tập huấn kỹ thuật chăn nuôi và làm chuồng trại ở huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh). Đến nay, các hộ tham gia đã phát triển mô hình kinh tế vườn với những kết quả ban đầu khá khả quan.

Trước năm 2020, là hộ nghèo của xã nhưng đến nay, hộ ông Ating Lên (người dân xã Sông Kôn) đã vươn lên trở thành hộ khá nhờ mạnh dạn đăng ký tham gia mô hình trồng cây ăn trái kết hợp nuôi hươu, gà, cá. Ông chia sẻ: “Được chính quyền hỗ trợ vốn và kỹ thuật, tôi đã đầu tư vườn cây cùng hệ thống tưới tiêu hiện đại. Đầu ra sản phẩm cũng được bao tiêu, nên tôi rất yên tâm”.

Tại xã Phước Chánh, một xã vùng cao huyện Phước Sơn (Quảng Nam) với hơn 97% người đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào Giẻ Triêng ở đây thường chăn nuôi heo theo hình thức thả rông, hiệu quả kinh tế thấp. Từ năm 2023, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã đã triển khai mô hình nuôi heo đen theo nhóm hộ, vừa giúp bà con làm quen với hình thức chăn nuôi tập trung, vừa xây dựng tinh thần tập thể. Từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu Quốc gia, Phước Sơn đã triển khai hơn 60 dự án phát triển sản xuất, tập trung vào các mô hình như: nuôi bò 3B, trâu, dê sinh sản, gà thả vườn và heo đen địa phương.

Theo lãnh đạo UBND huyện Phước Sơn, hiệu quả của chương trình đã làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm, giúp người dân xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại và các phong tục, tập quán lạc hậu để đầu tư làm ăn, xây dựng nếp sống văn minh, văn hóa trong khu dân cư. Hiệu quả rõ nhất là năm 2023, huyện giảm 505 hộ nghèo và cận nghèo, năm 2024 giảm 487 hộ nghèo.

Tăng tốc nhờ nguồn vốn chính sách

Nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững không chỉ hỗ trợ phát triển sinh kế mà còn đầu tư hạ tầng, cải thiện đời sống người dân. Cầu Sông Vàng (huyện Bắc Trà My) là ví dụ điển hình, giúp 64 hộ đồng bào dân tộc Co thuận tiện đi lại, vận chuyển nông sản. “Từ ngày được đầu tư xây dựng cây cầu mới, không còn cảnh xe vận chuyển nông lâm sản phải băng qua lòng sông hoặc hàng hóa bị tồn ứ vào mùa mưa lũ do nước sông dâng cao nữa. Điều này giúp đời sống và thu nhập của người dân nâng lên rõ rệt”, ông Zơ Râm Nguôn (thôn 2, xã Trà Kót, huyện Bắc Trà My) chia sẻ.

Tại huyện miền núi Tây Giang (Quảng Nam), từ năm 2021 đến 2024, huyện triển khai 20 dự án với tổng vốn hơn 18 tỷ đồng, giúp hàng chục hộ thoát nghèo. Gia đình anh Alăng Minh (trú xã Lăng, huyện Tây Giang) đã phát triển mô hình nuôi bò sinh sản, từ 3 con bò ban đầu, đến năm 2024, anh đã có thu nhập hơn 120 triệu đồng, đầu tư thêm nuôi cá, heo và xây nhà mới.

Theo thống kê của tỉnh, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn đến cuối năm 2024 còn 6,35%. Trong đó, hộ nghèo đa chiều là 4,56% và hộ cận nghèo là 1,79%, đạt chỉ tiêu giảm 0,3 – 0,4%/năm theo yêu cầu của Chính phủ. Bên cạnh những kết quả đạt được, tại buổi làm việc giữa UBND tỉnh và các sở, ngành, địa phương giữa tháng 5 vừa qua, tình trạng giải ngân vốn còn chậm là vấn đề được tỉnh xác định cần được tập trung tháo gỡ.

Tính đến giữa tháng 3/2025, toàn tỉnh mới giải ngân khoảng 56,9 tỷ đồng (đạt 6%) tổng kế hoạch vốn hơn 1.032 tỷ đồng thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025 (bao gồm cả vốn từ năm 2022 đến 2024 chuyển sang). UBND tỉnh đề nghị, các địa phương phải khẩn trương giải ngân hết vốn kéo dài từ 2022 – 2024 và đạt 100% kế hoạch vốn năm 2025 vào cuối năm. Trong đó, nghiêm túc cam kết tiến độ, nếu chậm trễ, mất vốn thì lãnh đạo địa phương phải chịu trách nhiệm.