Vẫn còn tình trạng khai thác trái phép
Công tác đấu giá, cấp phép hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh thời gian qua được thực hiện theo quy định của Luật Khoáng sản năm 2010 và pháp luật khác có liên quan. Theo đánh giá của Đoàn giám sát, hầu hết các đơn vị khai thác khoáng sản đều triển khai xây dựng Chương trình, kế hoạch triển khai thực hiện an toàn vệ sinh lao động; cơ bản thực hiện đóng nộp BHXH, BHYT; có trang bị bảo hộ lao động; huấn luyện và cấp giấy chứng nhận, thẻ an toàn lao động…
Tuy nhiên, quá trình thực hiện vẫn còn không ít những hạn chế, như: công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khoáng sản chưa hiệu quả; việc cấp phép, giải quyết thủ tục hành chính một số trường hợp còn chậm... Công tác phối hợp giữa các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương trong việc quản lý hoạt động khoáng sản chưa chặt chẽ; tình trạng khai thác khoáng sản trái phép còn diễn ra ở nhiều địa phương.
Đoàn giám sát cũng chỉ rõ, một số doanh nghiệp khai thác khoáng sản chưa đánh giá hết yếu tố thị trường, tiêu thụ sản phẩm, dẫn đến việc chậm đầu tư xây dựng cơ bản và khai thác khoáng sản làm nguyên liệu sản xuất; nhiều doanh nghiệp chưa thực hiện đóng BHXH cho người lao động... Bên cạnh đó, một số đơn vị khai thác khoáng sản nợ đọng thuế với số tiền lớn, kéo dài; việc thực hiện các quyết định xử lý vi phạm về thuế, phí còn chậm trễ gây khó khăn cho công tác thu hồi nợ đọng thuế.
Chú trọng khâu hậu kiểm
Trước thực trạng trên, nhiều ý kiến kiến nghị Đoàn ĐBQH tỉnh kiến nghị với Trung ương tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý trong hoạt động địa chất, khoáng sản, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật, tạo cơ sở pháp lý nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, góp phần bảo đảm sử dụng tiết kiệm, hiệu quả tài nguyên khoáng sản, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.
Đoàn giám sát cũng đề nghị, UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan liên quan và UBND cấp huyện chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế về quy hoạch, quản lý thăm dò, khai thác khoáng sản, nhất là khâu cấp phép, quản lý hoạt động khai thác, an toàn lao động và chính sách đối với người lao động… Đồng thời, chỉ đạo các sở, ngành tăng cường phối hợp, thành lập Đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành tránh chồng chéo, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp khai thác khoáng sản; chú trọng hậu kiểm tra để nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực này.
Các thành viên Đoàn giám sát cũng đề nghị, Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các đơn vị tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật về đất đai, khoáng sản, môi trường...; tiếp tục rà soát, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân không thực hiện công tác đóng cửa mỏ, cải tạo phục hồi môi trường, đất đai sau khi kết thúc khai thác hoặc đã được phê duyệt đề án đóng cửa mỏ nhưng quá thời hạn mà chưa hoàn thành…
Đối với UBND cấp huyện, cần đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về khoáng sản cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức từ cấp huyện đến cấp xã và các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản trên địa bàn; tuyên truyền phổ biến rộng rãi trong nhân dân biết để giám sát… Kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các trường hợp vi phạm và đề nghị cơ quan có thẩm quyền thu hồi giấy phép, chấm dứt hoạt động khoáng sản.
Bên cạnh đó, thường xuyên kiểm tra việc chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân được cấp phép khai thác khoáng sản trên địa bàn quản lý; tuyệt đối không để xảy ra tình trạng lợi dụng hoạt động thi công xây dựng công trình, dự án để thực hiện khai thác, thu hồi, sử dụng khoáng sản trái mục đích; xử lý hoặc tham mưu cơ quan có thẩm quyền xử lý nghiêm các sai phạm (nếu có) theo đúng quy định… Có biện pháp xử lý kiên quyết đối với những cán bộ, chính quyền địa phương buông lỏng công tác quản lý, để xảy ra tình trạng hoạt động khoáng sản trái pháp luật trên địa bàn.
