Trước đó, Thường trực Chính phủ đã làm việc với các ngân hàng thương mại, các doanh nghiệp tư nhân lớn cũng về nội dung này. Đúng như tinh thần Thủ tướng Phạm Minh Chính luôn nhấn mạnh: cả nước phải tăng trưởng, các ngành, lĩnh vực, doanh nghiệp phải tăng trưởng mới đạt được mục tiêu. Tất cả phải hành động, thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ của mình, tập trung cho mục tiêu tăng trưởng.
Ở góc độ người dân, mỗi người đều có thể đóng góp cho mục tiêu tăng trưởng của đất nước, đặc biệt ở góc độ tiêu dùng. Nhìn lại năm 2024, với tốc độ tăng GDP 7,09%, nước ta trở thành điểm sáng trong khu vực và trên thế giới về tăng trưởng. Và một trong những bất ngờ lớn của động lực tăng trưởng có lẽ đến từ “sự trở lại” của cầu tiêu dùng nội địa. Cụ thể, xét theo góc độ sử dụng GDP năm 2024, tiêu dùng cuối cùng - vốn có tỷ trọng đóng góp lớn nhất vào tốc độ tăng trưởng chung của nền kinh tế - trong năm 2024 tăng 6,57% so với năm 2023, gấp gần 1,9 lần mức tăng 3,52% của năm 2023 so với năm 2022. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành năm 2024 tăng 9% so với năm 2023, ước đạt 6,39 triệu tỷ đồng.
Tuy vậy, tăng trưởng doanh số bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng đang giảm tốc, cho thấy niềm tin tiêu dùng phục hồi chưa thực sự vững chắc. Hơn hai năm qua, tổng mức bán lẻ theo giá so sánh chỉ tăng trên dưới 6%. Trong khi đó, trước 2020 - thời điểm bùng phát dịch Covid-19, chỉ số này theo giá hiện hành luôn tăng trưởng hai chữ số, còn theo giá so sánh xấp xỉ 10%. Điều này có thể phản ánh tâm lý thắt lưng buộc bụng và ưu tiên tích lũy tài chính của các hộ gia đình, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế còn nhiều bất định.
Tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, một số đại biểu Quốc hội đã bày tỏ lo ngại về việc động lực tăng trưởng kinh tế truyền thống đến từ tổng cầu chưa được cải thiện mạnh mẽ và chỉ ra nhiều yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu tiêu dùng nội địa trong năm nay. Chẳng hạn, để đạt được tăng trưởng trên 8%, Chính phủ sẽ đẩy mạnh đầu tư công, chấp nhận bội chi và chỉ số giá tiêu dùng tăng 4 - 5%. Điều này có thể khiến giá hàng hóa tăng cao, trong khi thu nhập và việc làm không tăng kịp, sẽ khiến người dân càng thắt chặt chi tiêu. Bên cạnh đó, một số luật thuế dự kiến được thông qua tới đây đề xuất mức thuế mới tăng khá mạnh với nhiều nhóm mặt hàng, ngành hàng - đây cũng là yếu tố làm tăng giá thành sản phẩm và tác động tiêu cực đến tiêu dùng.
Tổng Bí thư Tô Lâm, trong cuộc làm việc mới đây với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương về mục tiêu tăng trưởng, cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của thúc đẩy tiêu dùng nội địa. Theo Tổng Bí thư, chỉ khi thúc đẩy được tiêu dùng nội địa mới giúp tăng trưởng GDP bền vững.
Tiêu dùng toàn xã hội, gồm phần lớn chi tiêu của cá nhân, hộ gia đình và tỷ trọng nhỏ hơn từ Chính phủ, chiếm trên 60% GDP. Vì vậy, kích thích tiêu dùng sẽ góp phần quan trọng hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng vượt 8% trong năm 2025, làm tiền đề cho tăng trưởng hai con số trong giai đoạn sắp tới. Quốc hội, trong Nghị quyết số 192/2025/QH15 bổ sung Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên, cũng đã yêu cầu Chính phủ hoàn thiện các cơ chế, chính sách về thuế, tín dụng để hỗ trợ tăng sức mua, kích cầu tiêu dùng, du lịch nội địa; phấn đấu tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng (giá hiện hành) tăng 12% trở lên.
Vào lúc này, các giải pháp phải ưu tiên tăng thu nhập và tăng tích lũy cho người dân để kích thích tiêu dùng trong dân cư. Ở góc độ chính sách, cần đẩy nhanh tiến độ sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân theo hướng tăng mức giảm trừ gia cảnh, bổ sung các khoản giảm trừ, thiết kế bậc thuế phù hợp để người dân có thêm khoản tiết kiệm và chi tiêu. Việc thực hiện chính sách tiền tệ linh hoạt thông qua giảm lãi suất, mở rộng tín dụng tiêu dùng, tăng cơ hội vay tiêu dùng, linh hoạt trong quản lý nợ, giảm chi phí vay cũng sẽ kích thích chi tiêu một cách toàn diện... Làm như vậy, mỗi người dân đều có thể đóng góp cho mục tiêu tăng trưởng và thành quả tăng trưởng mới thực sự bền vững.
