Không để ai bị bỏ lại sau lũ
Chiều 3/8, khi nước lũ vừa tạm rút ở Điện Biên, những vết thương đất đá còn loang lổ trên sườn đồi Háng Pu Xi, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có mặt, lội bùn đất thị sát và thăm hỏi đồng bào. Tối cùng ngày, Thủ tướng chủ trì cuộc họp khẩn cấp ngay tại Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh, chỉ đạo công tác cứu hộ, cứu nạn và khắc phục hậu quả thiên tai.
Chỉ đạo nóng, hành động nhanh, hỗ trợ quyết liệt, đó là điều mà nhân dân cả nước đã thấy. Quan trọng hơn, điều đó củng cố niềm tin trong mỗi người dân, họ tin rằng: “Đảng, Nhà nước thấu hiểu, chia sẻ với những đau thương, mất mát; không bao giờ bỏ mặc đồng bào đang gặp khó khăn do mưa lũ và sẽ làm mọi cách nhanh nhất có thể để bà con sớm ổn định đời sống, khôi phục sản xuất, có chỗ ở an toàn”, như Thủ tướng khẳng định.
Lũ đã rút, nhưng hậu quả không dễ nguôi ngoai. Nỗi đau mất người thân sẽ còn ám ảnh dài lâu. Nhiều người dân mất nhà, mất đất, mất sinh kế; tất cả những gì còn lại chỉ là nền đất trơn trụi. Vì thế, người dân cần không chỉ những căn nhà mới mà còn là một hệ sinh thái sống an toàn: có điện, có đường, có trạm y tế, trường học, có việc làm để sinh sống và bám trụ nơi mình đã gắn bó bao đời.
Trực tiếp tại hiện trường, Thủ tướng đã chỉ đạo một loạt giải pháp cấp bách. Đó là lo hậu sự cho người đã mất; cứu chữa người bị thương. Đó là sớm ổn định cuộc sống cho người dân, nhất là nhà ở và nhu yếu phẩm thiết yếu; nhanh chóng khôi phục sản xuất, khôi phục hạ tầng giao thông, điện, nước, viễn thông, và đặc biệt là hệ thống khám chữa bệnh và trường lớp để chuẩn bị cho năm học mới.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh những yêu cầu lâu dài. Trong đó, ưu tiên hàng đầu là rà soát, quy hoạch lại các khu dân cư, kiên quyết không để người dân tiếp tục sinh sống tại những khu vực có nguy cơ cao xảy ra sạt lở đất, lũ quét. Đẩy mạnh phủ xanh đất trống, đồi trọc bằng các chương trình trồng rừng nhằm hạn chế xói mòn, sạt lở đất. Cơ cấu lại ngành nông nghiệp, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện từng vùng, vừa phát huy lợi thế địa phương, vừa tăng khả năng chống chịu với rủi ro do biến đổi khí hậu và thiên tai gây ra...
Không ai có thể dựa mãi vào hỗ trợ, dù là từ Nhà nước hay cộng đồng. Hơn nữa, thiên tai, biến đổi khí hậu sẽ ngày càng phức tạp. Vì vậy, bên cạnh việc thực thi tốt những giải pháp dài hạn mà người đứng đầu Chính phủ đã chỉ ra, cần thiết lập hệ thống an sinh ứng phó rủi ro linh hoạt hơn và chủ động hơn cho bà con ở vùng núi, nơi dễ bị tổn thương nhất bởi các hình thái thời tiết cực đoan. Hệ thống ấy có thể bao gồm các mô hình bảo hiểm thiên tai cho người dân; các chương trình tiết kiệm, tín dụng nhỏ, tạo nguồn tài chính ban đầu cho người dân tự tái thiết sau biến cố; các khóa đào tạo nghề, phục hồi sinh kế hậu thiên tai để bà con không bị gãy đổ hoàn toàn khi mất mát xảy đến...
Điện Biên đang nỗ lực khôi phục. Tỉnh đã chọn được khu đất rộng 1,1ha, cách bản Háng Pu Xi khoảng 900m để xây dựng điểm tái định cư. Công tác khảo sát, thiết kế mặt bằng, hệ thống điện, nước đang được triển khai để có thể sớm khởi công.
Những mái nhà mới sẽ được dựng lên, những con đường sẽ được nối lại, và trẻ em sẽ sớm trở lại trường. Nhưng điều quan trọng hơn cả là làm sao để bà con có thể yên tâm bám đất, bám bản, sống an toàn và ổn định lâu dài. Không ai muốn phải sống trong nỗi lo sạt lở mỗi mùa mưa về, cũng không ai muốn đời mình mãi gắn với cái nghèo vì cứ hết lũ là phải làm lại từ đầu!
