Khơi thông nguồn lực đất đai cho phát triển nông nghiệp xanh

Theo TS. Nguyễn Hữu Dũng, giảng viên ngành Kinh tế tài nguyên, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, trở ngại lớn nhất nông dân đang phải đối mặt trong xây dựng nền nông nghiệp xanh là tìm kiếm đất đai phù hợp cho các hoạt động canh tác có quy mô thích hợp với canh tác bền vững.

Khó tìm kiếm đất đai phù hợp

- Nông nghiệp xanh là điều ngành nông nghiệp nước ta đang hướng đến. Theo ông, đâu là khó khăn lớn nhất trong hành trình này?

m1.jpg
TS. Nguyễn Hữu Dũng

- Nông nghiệp nước ta đang ở bước ngoặt mà một số động lực tăng trưởng truyền thống đang dần suy yếu như tài nguyên, đất đai, trong khi các động lực mới như khoa học công nghệ chưa được hình thành đầy đủ. Việt Nam đang rất khan hiếm các nguồn lực để phát triển nông nghiệp xanh. Nhận diện những “điểm nghẽn” trong quá trình phát triển nền nông nghiệp Việt Nam tiến tới nông nghiệp xanh là rất cần thiết để khắc phục những khó khăn, tồn tại, hướng đến phát triển nông nghiệp xanh bền vững.

Tôi cho rằng, trở ngại lớn mà nông dân đang phải đối mặt là việc tìm kiếm đất đai phù hợp cho các hoạt động canh tác có quy mô thích hợp với canh tác bền vững. Sự tiến triển không ngừng của đô thị hóa đã dẫn đến việc bán đất hoặc chuyển đổi đất nông nghiệp màu mỡ cho các dự án xây dựng và bất động sản làm cho nông dân ngày càng khó có đất với diện tích lớn với độ phì nhiêu phù hợp.

- Vậy để khơi thông nguồn lực đất đai cho phát triển nông nghiệp xanh, chúng ta cần làm gì, thưa ông?

- Nông nghiệp xanh đòi hỏi quy mô sản xuất lớn và quản lý tập trung để dễ dàng áp dụng công nghệ và giảm thiểu tác động môi trường. Do đó, Chính phủ cần rà soát và điều chỉnh các chính sách về sử dụng đất nông nghiệp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng mô hình nông nghiệp xanh. Chính phủ cần thúc đẩy tích tụ và tập trung ruộng đất; tạo thuận lợi cho các cá nhân, đặc biệt là nông dân và doanh nghiệp, tiếp cận đất nông nghiệp; tạo điều kiện cho các doanh nghiệp và hợp tác xã tham gia vào sản xuất quy mô lớn, bền vững.

san-xuat-nong-nghiep-huu-co-la-gi-2-3592.jpg
Nông nghiệp xanh là mô hình phát triển nông nghiệp chủ đạo trong tương lai. Nguồn: ITN

Điều này có thể đạt được thông qua các thỏa thuận cho thuê hoặc đăng ký tại cấp chính quyền địa phương, cho phép những cá nhân quan tâm mua được hoặc thuê đất diện tích lớn để sử dụng cho mục đích nông nghiệp và cho phép quyền tự chủ cho thuê của các chính quyền địa phương. Sáng kiến này có thể được cấu trúc dưới dạng các khu nông nghiệp cộng đồng, bảo đảm dễ dàng tiếp cận đất nông nghiệp và giá cả phải chăng thông qua các mô hình đăng ký và đấu thầu.

Tạo động lực cho nông dân tham gia nông nghiệp bền vững

- Nông nghiệp xanh tập trung vào việc thúc đẩy các phương pháp không chỉ tăng năng suất cây trồng mà còn bảo vệ khả năng phục hồi của hệ sinh thái nông nghiệp. Tuy nhiên, khuyến khích nông dân áp dụng các phương pháp bền vững là rất khó khăn. Theo ông, Chính phủ nên có những biện pháp khuyến khích nào?

- Hiện nay, Chính phủ có nhiều chính sách cho năng suất nông nghiệp, nhưng còn ít chính sách thúc đẩy, khuyến khích và động viên nông dân thực hành nông nghiệp xanh, bền vững. Sự thiếu vắng của những chính sách như vậy cản trở việc phổ biến thực hành bảo vệ môi trường, đảm bảo công bằng xã hội.

Để thúc đẩy việc áp dụng các phương pháp nông nghiệp bền vững, Chính phủ nên xây dựng các chính sách chuyên biệt nhằm khuyến khích và tạo động lực cho nông dân tham gia vào nông nghiệp bền vững. Đồng thời, để khuyến khích việc áp dụng nông nghiệp bền vững, Chính phủ có thể xem xét việc cung cấp các ưu đãi tài chính dưới dạng trợ cấp và hỗ trợ cho các công ty nông nghiệp cam kết hoặc tích cực tham gia vào các thực hành nông nghiệp bền vững. Đặc biệt, cần khuyến khích các hệ thống nông nghiệp giảm thiểu việc sử dụng hóa chất quá mức và thúc đẩy nông nghiệp hữu cơ.

nn-4.jpg
Nhiều nhà vườn sử dụng phân bón hữu cơ, giảm sử dụng hóa chất và thuốc trừ sâu, áp dụng hệ thống tưới tiết kiệm nước. Nguồn: dangcongsan.vn

Chính phủ cũng nên hỗ trợ mạnh mẽ cho các nỗ lực nghiên cứu nhằm xác thực các công nghệ có lợi cho nông dân, điều này là rất cần thiết và nên được ủng hộ và khuyến khích mạnh mẽ hơn nữa. Và điều quan trọng không kém là thúc đẩy các thử nghiệm, chứng minh lợi ích của các phương pháp nông nghiệp bền vững một cách trực tiếp với người dân để tuyên truyền và thuyết phục họ từ bỏ lối canh tác cũ. Nên thúc đẩy ý chí chính trị để nâng cao tài trợ cho nghiên cứu nông nghiệp và phổ biến các thực hành nông nghiệp xanh thông qua các dịch vụ khuyến nông đã có kinh nghiệm và hoạt động hiệu quả tại địa phương, bất kể dịch vụ đó thuộc khối tư nhân hay nhà nước.

- Đâu là giải pháp để thực hiện điều này một cách có hệ thống, thưa ông?

- Theo tôi, nên cho phép nông dân đăng ký tham gia nông nghiệp hữu cơ. Ở cấp độ nhà nước, việc thiết lập một cơ sở dữ liệu toàn diện bao gồm các nông dân tham gia vào nông nghiệp hữu cơ hoặc bền vững là rất cần thiết.

Việc đăng ký của các nông dân quan tâm trên một nền tảng, ví dụ như sổ đăng ký nông dân, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc lập kế hoạch của Chính phủ, các quy trình kiểm toán để đảm bảo sự tuân thủ các thực hành nông nghiệp xanh, bền vững.

Điều này, đến lượt nó, sẽ đóng vai trò như một chất xúc tác cho việc áp dụng rộng rãi các kỹ thuật nông nghiệp bền vững. Sáng kiến này sẽ đảm bảo rằng các thông tin độc đáo của nông dân có sẵn trên các cơ sở dữ liệu điện tử của Chính phủ để giám sát và đánh giá hiệu quả.

Ngoài ra, các chính sách tốt thường bao gồm sự tham gia của tất cả các bên liên quan trong thực hành nông nghiệp bền vững. Nên thông qua các nhóm vận động, ví dụ thành lập các nhóm, câu lạc bộ, hợp tác xã tại địa phương, để thúc đẩy sử dụng nông nghiệp hữu cơ, thực hành các phương pháp giúp bảo tồn đất và nước, phát triển các phương pháp sản xuất nông nghiệp bền vững. Chúng ta cần tiếp tục khuyến khích nông dân thành lập các nhóm, câu lạc bộ và hợp tác xã để cùng nhau thực hành nông nghiệp xanh. Chỉ thông qua sự hợp tác, các mô hình nông nghiệp xanh mới có thể được mở rộng.

- Xin cảm ơn ông!

Kinh tế

Chìa khóa phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ
Kinh tế

Chìa khóa phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ

Theo ý kiến của các chuyên gia, để đặt nền tảng vững chắc cho sự phát triển của ngành công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam; cần triển khai đồng bộ các giải pháp từ hoàn thiện chính sách, xây dựng môi trường đầu tư thuận lợi và chú trọng vào hợp tác quốc tế.

Để "ba nhà" không còn chịu thiệt
Kinh tế

Để "ba nhà" không còn chịu thiệt

Theo các chuyên gia, "ba nhà" ở đây là Nhà nước, nhà nông và doanh nghiệp trong nước đã cùng chịu thiệt suốt 10 năm qua khi phân bón không chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT) theo quy định của Luật thuế 71.

Ảnh minh họa
Kinh tế

Cần chuẩn bị bài bản cho tái khởi động dự án điện hạt nhân

PGS. TS. Vương Hữu Tấn - Nguyên Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam

Để có thể tái khởi động dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, công tác chuẩn bị phải được làm một cách bài bản và tuân thủ đầy đủ hướng dẫn của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA). Chỉ có như vậy mới tạo được lòng tin của người dân cũng như cộng đồng quốc tế.

UBND tỉnh Vĩnh Phúc và Tập đoàn VinGroup ký kết thỏa thuận hợp tác toàn diện về chuyển đổi xanh
Xã hội

UBND tỉnh Vĩnh Phúc và Tập đoàn VinGroup ký kết thỏa thuận hợp tác toàn diện về chuyển đổi xanh

Ngày 23.11, nhằm thúc đẩy các kế hoạch phát triển kinh tế và cải thiện chỉ số xanh cấp tỉnh (PGI), UBND tỉnh Vĩnh Phúc và Tập đoàn Vingroup đã ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác toàn diện về chuyển đổi xanh. Lễ ký kết diễn ra trong khuôn khổ Hội nghị “Chuyển đổi xanh - nhận thức và hành động vì một tương lai Vĩnh Phúc phát triển bền vững”, hướng tới mục tiêu khai thác tối đa thế mạnh mỗi bên để thúc đẩy chuyển đổi xanh và phát triển bền vững tại địa phương, góp phần giảm phát thải ròng về 0 (Net Zero).

Cán bộ Agribank hướng dẫn khách hàng cài đặt sinh trắc học
Doanh nghiệp

Cơ hội rinh iPhone 16 khi thu thập sinh trắc học trên Agribank Plus

Từ 1.1.2025, khách hàng chưa cài đặt sinh trắc học qua CCCD gắn chip sẽ không thực hiện được giao dịch trực tuyến trên tài khoản cũng như rút tiền, thanh toán online từ thẻ. Nhằm hỗ trợ khách hàng chủ động hoàn thành thủ tục này, Agribank mang đến chương trình ưu đãi hấp dẫn dành cho khách hàng hoàn thành cài đặt sinh trắc học.

Ảnh minh họa
Thị trường

Xuất khẩu dừa và sản phẩm chế biến có thể đạt 1,2 tỷ USD

Ông Cao Bá Đăng Khoa, Tổng Thư ký Hiệp hội Dừa Việt Nam cho biết, kim ngạch xuất khẩu dừa và sản phẩm chế biến năm nay có thể đạt 1,2 tỷ USD, tăng 15 - 20% so với năm 2023. Tuy tăng trưởng mạnh nhưng muốn bền vững, cần bảo đảm nguồn cung ổn định, chất lượng tốt và quan tâm xây dựng thương hiệu cho ngành dừa.

 'Hot tiktoker' Quang Linh Vlog phải xin lỗi khách hàng vì bán hàng "không giống như quảng cáo", chuyên gia khuyến cáo việc livestream
Thị trường

'Hot tiktoker' Quang Linh Vlog phải xin lỗi khách hàng vì bán hàng "không giống như quảng cáo", chuyên gia khuyến cáo việc livestream

Theo ông Phạm Huy Phong, chuyên gia kinh tế, xu thế người nổi tiếng bán hàng trên các nền tảng mạng xã hội đang nở rộ. Tuy nhiên, mỗi người bán hàng cần có trách nhiệm kiểm tra, kiểm nghiệm kỹ trước khi quyết định livestream để đưa ra sản phẩm giới thiệu tới khách hàng.

Mở rộng cơ hội tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu cho ngành cơ khí
Kinh tế

Mở rộng cơ hội tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu cho ngành cơ khí

Với việc quy tụ gần 400 doanh nghiệp từ 15 quốc gia và vùng lãnh thổ, Triển lãm quốc tế Ngũ kim và dụng cụ cầm tay lần thứ 9 (Vietnam Hardware & Hand Tools Expo 2024 – VHHE) được kỳ vọng sẽ mở rộng cơ hội tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu cho ngành cơ khí và công nghiệp hỗ trợ tiên phong tại Việt Nam.

Chiến lược kinh doanh của Grab trong thập kỷ mới
Kinh tế

Chiến lược kinh doanh của Grab trong thập kỷ mới

Tập trung phát triển ba trụ cột gồm: Người dân; Thành thị; và Đổi mới sáng tạo trong thời gian tới, ông Alejandro Osorio, CEO Grab Việt Nam khẳng định sẽ nỗ lực để tiếp tục thực hiện sứ mệnh “giúp mọi người dân Việt Nam hưởng lợi từ nền kinh tế số”.

BIDV Ưu đãi chuyển tiền quốc tế không giới hạn cho doanh nghiệp
Doanh nghiệp

BIDV Ưu đãi chuyển tiền quốc tế không giới hạn cho doanh nghiệp

Để hỗ trợ các doanh nghiệp thúc đẩy phát triển hoạt động giao thương, mở rộng quy mô kinh doanh và tối ưu hóa chi phí, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) triển khai chương trình ưu đãi đặc biệt - Global Unlimited dành cho khách hàng doanh nghiệp chưa phát sinh doanh số chuyển tiền quốc tế tại BIDV trong vòng 01 năm gần nhất.

Doanh nghiệp châu Á và bài toán giữa thích ứng với đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển bền vững
Kinh tế

Doanh nghiệp châu Á và bài toán giữa thích ứng với đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển bền vững

Đây là một trong những chủ đề chính được đưa ra thảo luận tại Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Horasis Châu Á 2024 tại Dubai, UAE. ĐBQH Nguyễn Quang Huân - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Halcom Việt Nam tham gia Diễn đàn trong vai trò đồng chủ tọa và diễn giả tại sự kiện này.

Giải thưởng “Chất lượng Thanh toán Quốc tế Xuất sắc” từ JPMorgan Chase được trao tặng 3 năm liên tiếp cho LPBank
Tài chính

LPBank khẳng định vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực thanh toán quốc tế với giải thưởng danh giá từ JPMorgan Chase

Ngân hàng Lộc Phát Việt Nam (LPBank) tiếp tục khẳng định vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực thanh toán quốc tế khi vừa qua được JPMorgan Chase - một trong những tập đoàn tài chính hàng đầu thế giới trao tặng giải thưởng “Chất lượng Thanh toán Quốc tế Xuất sắc” (Clearing Elite Quality Recognition Award MT202) cho các giao dịch bằng USD trong 3 năm liên tiếp (2022 - 2023 - 2024).